Wiskundigen voorspellen uitdoven godsdiensten in negen landen
Officiële godsdiensten zullen op termijn uitdoven in negen landen, voorspelt een wiskundig model. Ook sociale groepen zoals godsdiensten strijden immers om hun leden zoals dieren vechten om voedsel. En geen lid zijn van een godsdienst blijkt volgens dat model op termijn het aantrekkelijkst.
Heel wat mensen hebben zich al gebogen over de opvallend snelle achteruitgang van georganiseerde godsdiensten in veel regio’s van de wereld. Nu doen ook wiskundigen dat in een nieuwe studie, voorgesteld op het congres van de American Physical Society.
“Wij doen geen enkele uitspraak over godsdienst op zich. Wel voorspelt ons wiskundig model uit de sociologie in welke richting het zal evolueren”, verduidelijkt Daniel Abrams van de Northwestern University. “Officiële godsdiensten kun je zien als zichzelf in stand houdende eenheden die wedijveren om leden.”
Bij die competitie spelen twee sleutelelementen mee. Enerzijds speelt de meerderheid: de groep met de meeste leden is aantrekkelijker voor nieuwe kandidaten. Anderzijds speelt status: de groep met een schijnbaar hogere sociale status of sociaal voordeel lokt meer nieuwe mensen.
De onderzoekers pasten het model toe op datasets uit negen landen, waaronder Nederland, Zwitserland, Finland en Oostenrijk. Daniel Abrams: “Enerzijds had je de groep mensen die in bevolkingsregisters aangeven te behoren tot een godsdienst zoals de islam of het christendom. Die zijn niet per se allemaal gelovig. Het kan evengoed gaan om mensen die kiezen voor de islam of het hindoeïsme omdat het een maatschappelijk voordeel oplevert. Daarnaast heb je de groep mensen die aangeeft niet te behoren tot een godsdienst.”
In Nederland geeft al 40 procent van de bevolking aan niet tot een godsdienst te behoren - een hoog cijfer. Toepassing van het model toont hoe het verder zal evolueren, zegt Abrams. “In alle landen kalven de officiële godsdiensten verder af. Ze sterven uit of dunnen uit tot een kleine minderheid. Hoewel in veel landen de groep van de godsdiensten vaak nog de grootste is, blijkt status de sterkste drijfveer om voor een groep te kiezen, niet of het de grootste groep is. Kortom, geen lid zijn van een godsdienst lijkt volgens ons model een hogere status of een groter voordeel op te leveren.”(NC)