Bendes uit Oost-Europa komen massaal stelen in het westen
De georganiseerde criminaliteit stijgt in West-Europa en daalt fors in Midden- en Oost-Europa. Die trend is zichtbaar sinds de uitbreiding van de Europese Unie en de verruiming van het handelsverkeer. Dat stellen politiekorpsen in zowel West- als Oost-Europa vast.
"We exporteren niet alleen goederen, maar ook onze misdaad", zegt Agata Tonder-Nowak, hoofdonderzoekster georganiseerde misdaad van de politie in Warschau. Zo is het aantal autodiefstallen in Polen na de Schengenakkoorden met bijna 77 procent gedaald. De sterkste afname deed zich voor in 2004, toen Polen lid werd van de EU.
"Die daling gaat door", zei Tonder-Nowak woensdag op een congres over grensoverschrijdende criminele bendes aan de Universiteit Utrecht. Ze noemt vier oorzaken: "In West-Europese landen zijn meer luxegoederen te halen, de winsten zijn groter, de pakkans is klein en jullie straffen zijn laag." Dezelfde trend geldt volgens haar voor overvallen, woninginbraken, koperdiefstal en het in omloop brengen van vals geld.
"De open grenzen dragen zeker bij tot een grotere import van criminaliteit", stelt Stijn Van Daele, criminoloog aan de UGent. Hij schreef een doctoraat over rondtrekkende bendes. "Die daders komen voor een korte periode naar ons land, enkel met het oog op criminaliteit. Ze staan dus los van de gelukzoekers die hier eerst een job proberen te vinden, maar soms toch in het misdaadmilieu verzeilen. In een viertal weken proberen die bendes zoveel mogelijk buit te maken. Daarna keren ze terug naar hun land van herkomst, waar alle luxegoederen verkocht worden. Lang blijven ze niet weg, dat zijn herhaalde rooftrips."
Roemenen in België
In ons land blijken de Roemenen (28%) de absolute koplopers in het mobiele misdaadcircuit. Serven (7%), Bulgaren en Litouwers (beide 6%) vullen de top vier van gerechtelijke bendedossiers aan. "Vooral die laatste twee nationaliteiten zijn aan een opmars bezig", weet Dirk Geurts, strategisch analist van de federale politie. Ook het onderzoek naar eigendomsdelicten door rondtrekkende bendes zit in de lift: van 405 dossiers in 2008 tot 558 in 2010. "Al kan die stijging ook te maken hebben met een verhoogde aandacht voor het fenomeen", stelt Geurts.