Direct naar artikelinhoud

'Collectieve onkunde' in Bin Laden-zaak

Hoe kon Al Qaida-leider Osama bin Laden zich jarenlang verschuilen in Abbottabad in Pakistan? Door 'collectieve onkunde, incompetentie en nalatigheid' van de inlichtingen- diensten en autoriteiten, blijkt uit het gelekte onderzoeksrapport over de zaak.

Toen zijn portret op tv verscheen herkende de 9-jarige Rahma haar oom die zo stilletjes op de bovenetage woonde. De man die nooit naar de markt ging omdat hij geen geld had, was Osama bin Laden. Rahma's vader, bewaker en koerier van de Al Qaida-leider, raakte in paniek. Hij had haar het verhaal op de mouw gespeld, nadat zij Bin Laden een keer bij toeval op de trap was tegengekomen. Om herhaling te voorkomen maakte hij het onmogelijk dat de vrouwen in huis nog naar tv konden kijken.

Het is een van de momenten dat Bin Ladens anonimiteit in gevaar is geweest. Het voorval staat beschreven in het rapport van een Pakistaanse commissie die onderzocht hoe het mogelijk was dat de meest gezochte man ter wereld bijna 10 jaar ongestoord in Pakistan kon verblijven. Het rapport kwam in handen van de Arabische zender Al Jazeera, die het op internet plaatste.

In het voorjaar van 2002, niet lang na de aanslagen in New York, trok Bin Laden naar Pakistan. Na een aantal verhuizingen vestigde hij zich met drie vrouwen en meer dan tien kinderen in Abbottabad, in een nieuw, ommuurd wooncomplex. Daar bleef hij zes jaar, tot aan zijn gewelddadige dood.

Behalve bloedverwanten had de terroristenleider weinig mensen om zich heen: de broers Ibrahim (de vader van Rahma) en Abrar al-Kuwaiti woonden met hun gezinnen op hetzelfde complex, maar gescheiden van de Bin Ladens.

Te snel rijden

Volgens Ibrahims vrouw ontsnapte Bin Laden ook een keer aan ontdekking toen zijn auto door de politie werd aangehouden wegens te hard rijden. "Haar man regelde de zaak snel met de politieman, waarna ze wegreden", aldus het rapport. Om de kans op herkenning zo klein mogelijk te maken leidde Bin Laden in Abbottabad een sober en teruggetrokken bestaan. Om herkenning vanuit de lucht te voorkomen droeg hij een 'cowboyhoed' als hij zich op het ommuurde terrein begaf. Meestal bleef hij binnen.

Contacten met de buitenwereld werden vermeden. Gebruikmakend van valse namen lieten de broers Al-Kuwaiti vier aparte gas- en elektriciteitsaansluitingen aanleggen, om te vermijden dat het hoge energieverbruik van het complex zou opvallen.