'Auschwitz heeft niets te maken met euthanasie nu'

Eigenlijk is hij in het buitenland, maar de Engelse hetze rond zijn persoon is doorgedrongen tot op zijn vakantieadres. Kan ook moeilijk anders, als de Daily Mail kopt dat 'Dokter Dood euthanasietours aanbiedt naar het inspirerende Auschwitz'. Distelmans: "Voor alle duidelijkheid: het gaat om een symposium rond een waardig levenseinde, niet rond euthanasie. In de jaren negentig organiseerden wij al studiereizen naar Londen, Schotland en Moskou om de technische kennis van artsen, verplegers en psychologen over palliatieve zorg bij te spijkeren."

"Deze 'oude getrouwen' hebben de technische aspecten van die materie nu onder de knie, maar bleven aan mijn mouw trekken voor een nieuwe studiereis. Net daarom wilden we het symposium naar een hoger echelon tillen en het ook hebben over existentieel lijden, pijnbestrijding en waardig leven. In Auschwitz willen we daarover reflecteren. Lydia Chagoll gaat mee, zij heeft als joodse zelf de concentratiekampen overleefd en organiseert al veertig jaar reizen naar Auschwitz", zegt Distelmans.

"Ik snap ook niet waarom hier zo'n fuzz over gemaakt wordt. Dit is te gek om los te lopen. Het is ironisch en pijnlijk dat ik nu zoveel tegenwind krijg uit het Verenigd Koninkrijk, het land dat ik ooit als lichtend voorbeeld zag. De bakermat van de palliatieve zorg ligt nota bene daar."

Heeft het ook niet te maken met de beladenheid van de term 'euthanasie'? Die werd ook al gebruikt door de nazi's.

Distelmans: "Absoluut. Is het daarom niet extra nuttig dat wij naar een plek gaan waar euthanasie gelijkstond aan moord? Zodat we daar eveneens kunnen nadenken over het gewicht van dat woord? Om Lydia nog eens te citeren: 'Wat daar gebeurd is, in Auschwitz, heeft niks te maken met euthanasie'."

Waarom struikelen Belgen veel minder over dat begrip dan Britten? Waarom zijn wij zoveel vooruitstrevender?

"Wij hanteren een strikte definitie van het begrip 'euthanasie'. Bij ons gaat het om levensbeëindiging op verzoek van de persoon zelf, elders is de definitie veel breder. Net daarom werden we bij de uitbreiding van de euthanasiewet naar wilsbekwame terminale minderjarigen meteen weggezet als 'kindermoordenaars'."

In de Britse pers staat u gelijk aan 'Doctor Death' omdat u deze reis organiseert. Hoe zijn ze bij u beland?

"De folder over de reis is blijkbaar bij een conservatief-katholieke website beland, en wellicht daar opgepikt door sommige Britse media. Zij bedrijven de betere riooljournalistiek."

De kritiek is breder dan de Britse Daily Mail. Bij het alom gerespecteerde Shimon Wiesenthalcentrum noemen ze uw initiatief 'offensief en choquerend'.

"Het centrum lijkt me niet gehinderd door enige voorkennis. Zij gaan louter voort op de insinuaties in de Britse pers. Lydia Chagoll begrijpt er evenmin iets van, net als andere vooraanstaande leden van de joodse gemeenschap in België. De hoofdredacteur van Joods Actueel heeft mij al geïnterviewd over onze reis, en hij begreep perfect onze bedoeling."

In het VK nemen ze het u vooral kwalijk dat u het bezoek aan Auschwitz-Birkenau 'inspirerend' noemt.

"Mensen van kwade wil kunnen overal wel een storend woord of zinnetje vinden. Het gaat me om 'bezinnen, inspireren, nadenken, stilstaan' bij alle gruwel die daar plaatsgevonden heeft."

Heeft de Daily Mail u eigenlijk gecontacteerd?

"Ja. Eerst was ik niet echt geneigd te reageren, maar daarna heb ik de journalist een uitgebreide mail gestuurd. In het artikel waarin ik de bijnaam 'Doctor Death' krijg, is daar echter niks van terug te vinden. Ik heb van die journalist ook niks meer vernomen. Wie zo werkt, neemt zijn vak niet ernstig. Ik word misbruikt door enkele Britse diehards. Ik word ingezet in de strijd tegen euthanasie. Bepaalde Britse media gaat daar blijkbaar gewillig in mee."

U doelt op het heftig verzet over het Kanaal tegen de euthanasiewet?

"Vrijdag ligt de euthanasiewet ter stemming in het Britse House of Lords. Een verpletterende meerderheid van de Britten is voor die wet, maar tussen die Lords zitten ongelofelijke conservatievelingen. Dit weekend heeft de voormalig aartsbisschop van Canterbury zich achter de wet geschaard, samen met Desmond Tutu, wat echt fantastisch is. Er zijn dus toch nog mensen met gezond verstand."

Raakt al deze kritiek u nog?

"Aanvallen zijn nooit prettig. Zeker niet als ik mails krijg waarin ik word uitgescholden voor 'moordenaar'. Geregeld krijg ik echter ook mails uit Engeland van terminale kankerpatiënten die naar België willen komen omdat euthanasie er niet kan.

"Voor hen is het niet vanzelfsprekend hier te geraken: ze moeten voldoende fit en redelijk kapitaalkrachtig zijn om hier hun leven te beëindigen. Het ergste is echter dat ze hun familie niet durven meenemen omdat die het risico lopen in de cel te belanden wegens 'assistentie aan zelfmoord'. Net op het moment dat je vrienden en familieleden nodig hebt, wordt die van hen weggehouden door de Britse wet.

"Er is bij ons een Britse vrouw gestorven die het geluk had dat een Engelse vriend haar kon bijstaan in België omdat hij in Spanje woont. Deze Engelsman is terug naar Engeland getrokken om zijn vriendin op te halen en is bij haar gebleven omdat de kinderen dat niet mochten. Zolang dat soort onrecht niet de wereld uit is, zal ik blijven vechten. Mocht ik mijn strijdlust door deze bagger opgeven, dan zouden ze pas gewonnen hebben. En dat gun ik ze niet."