Schaduwoorlog Iran heeft steeds meer allures van James Bond-film
De 'schaduwoorlog' die nu tegen Iran gaande zou zijn, lijkt op het script voor een nieuwe James Bond. Werktitel van deze 007-film: The Man from Teheran. Compleet met verkenningsvluchten van Amerika's geheimste onbemande spionagevliegtuigje, het 'Beest van Kandahar', boven Irans raketbases.
Sinds zondag claimt Teheran een hypermoderne RQ-170 'Sentinel', de Batman-achtige drone die ook werd gebruikt bij de operatie tegen Osama bin Laden, te hebben neergehaald.
Er zijn ook de atoomwetenschappers die op klaarlichte dag in Teherans drukke verkeer worden vermoord. Anderen komen thuis mysterieus om het leven bij een 'gasexplosie'. Legerofficieren verongelukken 'toevallig' met hun vliegtuigen of verdwijnen spoorloos in het buitenland.
Is dit allemaal toeval? "Toevallige gebeurtenissen zijn zeldzaam", zei Israëls oud-directeur nationale veiligheid Giora Eiland onlangs op de legerradio over een mogelijk westers-Israëlische sabotagecampagne. Sinds drie weken zijn er in Iran ook mysterieuze mega-explosies: op een raketbasis bij Bid Ganeh en een nucleaire fabriek bij Isfahan. Zo krachtig, dat 40 kilometer verderop in Teheran de ruiten uiteenspatten.
Op satellietfoto's van de raketbasis is geen bomkrater te bekennen. Maar een Amerikaanse commando-operatie of een aanval met bewapende drones, zo wordt nu gespeculeerd, behoort tot de mogelijkheden. Officieel ontkennen de VS en Israël alles, maar via lekken naar de media is de laatste jaren duidelijk geworden dat beide landen al lang in Iran actief zijn.
Geheime missie
De zware explosies kunnen het werk zijn van Amerikaanse Delta Force-commando's die op heimelijke wijze door een Nightstalker-helikoptereenheid in Iran zijn gedropt. Als stille uitvoerders van president Obama's geheime, 'clandestiene oorlog' om de geboorte van de tweede islamitische atoomstaat te voorkomen.Ook de naam van Israëls geheime dienst Mossad klinkt nu volop. In The secret war with Iran beschrijft de bekende Israëlische onderzoeksjournalist Ronen Bergman hoe Israël medio jaren negentig vrij eenvoudig achter het bestaan van de Iraanse verrijkingsfabriek bij Natanz kwam.
Twee Mossadagenten die zich voordeden als toeristen, namen ter plekke onopvallend wat grondmonsters. Die bleken radioactieve straling te hebben. Natanz is nu Irans belangrijkste atoominstallatie. Twee jaar geleden werd 's werelds meest geavanceerde computervirus Stuxnet op de installatie in Natanz losgelaten. Stuxnet, zo meldde The New York Times dit jaar, zou onderdeel zijn van een geheim Amerikaans-Israëlisch project om Iran van De Bom af te houden.
Hoewel de sabotageacties in Iran pas sinds vorig jaar internationaal de aandacht trekken, zouden ze al jaren daarvoor zijn begonnen. In 2007 werd de 44-jarige hoogleraar Ardeshire Hosseinpour dood in zijn huis gevonden. Gestikt, luidde de officiële lezing. Hosseinpour werkte bij een nucleair onderzoekscentrum in Isfahan, de stad waar vorige week maandag de tweede mega-explosie was.
Een maand later verdween oud-generaal Ali Reza Asgari tijdens een bezoek aan Turkije. Ontvoerd door de CIA of de Mossad, luiden sindsdien talloze berichten. In The Sunday Times noemde een Israëlische bron Asgari toen 'een goudmijn voor westerse inlichtingendiensten'.
Volgens Bergman zouden westerse inlichtingendiensten in die tijd ook achter de verkoop aan Iran zitten, via speciaal opgezette bedrijfjes, van computers die virussen bevatten. In 2007 voert Washington de clandestiene operaties tegen Iran fors op. Met een fonds van 400 miljoen dollar, zo onthult onderzoeksjournalist Seymour Hersh in 2008 in The New Yorker, moet de CIA onder andere het nucleaire programma ondermijnen.
Magneetbom
De Mossad, zo meldt Bergman in zijn boek, richt zich onder de nieuwe directeur Meir Dagan steeds meer op Irans nucleaire activiteiten. Zijn verleden komt Dagan goed van pas. Hij leidde ooit een geheime Mossad-eenheid die Palestijnse strijders vermoordde. Twee jaar later, in 2010, besluit Amerika's hoogste commandant in de regio, David Petraeus, de clandestiene militaire operaties flink op te voeren.
In dat jaar worden twee atoomwetenschappers op klaarlichte dag vermoord. Massoud Ali Mohamamdi (44), een hoogleraar, wordt in januari voor zijn huis door een bom opgeblazen. In november wordt Majid Shahriari (40) gedood in Teheran.Een motorrijder plakt een magneetbom, een naar verluidt beproefde methode van de Mossad, aan zijn autodeur. Een half uur later overleeft Fereydoon Abbasi (53) een soortgelijke aanslag. Volgens Iran zijn elf wetenschappers vermoord of spoorloos verdwenen. Een van hen is Shahram Amiri die in 2009 op pelgrimstocht in Mekka verdween. Amiri dook later op in de VS waar hij claimde door de CIA te zijn ontvoerd. De wetenschapper, die nu weer terug is in Iran, zou de CIA hebben getipt over de supergeheime verrijkingsfabriek Fordow bij Qom.
De vraag is wat voor effect deze clandestiene operaties hebben gehad. De dood van Hasan Moghaddam, de architect van het rakettenarsenaal die in november bij Bid Ganeh omkwam, is zeker een gevoelige klap voor Teheran. Amerikaanse en Israëlische deskundigen schatten dat Irans nucleaire werk, vooral door Stuxnet, met enkele jaren is vertraagd. Maar zoals het recente rapport van het atoomagentschap IAEA duidelijk maakt, vergaart Iran met het uur kennis om een kernwapen te maken. En ondanks Stuxnet draaien de duizenden centrifuges in Natanz gewoon door.