'België is een gebrekkige democratie'
De Belgische democratie gaat er jaar na jaar op achteruit, dat blijkt uit de democratie-index van The Economist Intelligence Unit. Met een deelrapport van 5 op 10 voor politieke participatie zijn we de slechtste leerling van de Europese klas.
Het rapport van de zusterafdeling van de krant The Economist onderzoekt jaarlijks hoe het met democratieën in de wereld gesteld is. Het doet dat aan de hand van vijf categorieën: Hoe zit het met het electoraal proces? Hoe scoren landen op vlak van burgerrechten? Functioneert de overheid naar behoren? Kunnen inwoners makkelijk participeren in de politiek? En hoe is het gesteld met de politieke cultuur?
Vooral die twee laatste vragen zijn voor ons land confronterend. Qua burgerparticipatie slaagt ons land maar nipt met 5 op 10, daarmee zijn we de slechtste in de Europese klas. Landen zoals Botswana en India scoren een stuk beter. De 6,8 op 10 voor politieke cultuur in ons land kan ook een stuk beter.
Nieuwe breuklijnen
In 2006 haalde ons land nog een mooie 8,15, vandaag staan we 36ste op de ranglijst met een score van 7,77 op 10. Daar hoort volgens het rapport het etiket van 'flawed democracy' bij, of gebrekkige democratie. Dit in tegenstelling tot de Scandinavische landen of ook Nederland, die zichzelf een 'full democracy'mogen noemen. Noorwegen voert de ranglijst aan met een score van 9,93. Andere gebrekkige staten zijn bijvoorbeeld Frankrijk en sinds 2016 de Verenigde Staten.
Er zijn ook verzachtende omstandigheden. Zo blijkt uit het rapport dat de democratie wereldwijd onder druk staat. Het zoekt de oorzaak in economische, socio-economische en politieke evoluties.
Zo wijst het rapport erop dat de traditionele scheidingslijn tussen links en rechts wereldwijd nog weinig betekent. De breuklijnen tekenen zich eerder af in verband met thema's zoals globalisering versus nationale soevereiniteit, kosmopolitisme tegenover nationale identiteit en open grenzen versus controle over immigratie. Het rapport wijst erop dat overal ter wereld populisme aan terrein wint door die zaken goed te benoemen, terwijl de traditionele politieke elite ze steeds ontwijkt.