Direct naar artikelinhoud

Hillary klem tussen twee vuren

Ook al is ze zo goed als zeker van de nominatie, Hillary Clinton zit zowat klem tussen de twee 'extremisten' die de campagne beheersen: haar partijgenoot Sanders en de onvermijdelijke Trump. Beiden vuren naar hartelust op de Democratische presidentskandidaat. En dus verandert Clinton het geweer van schouder.

Hillary Clinton stuurde eind vorige week een mailtje naar haar aanhangers. Het was niet de gebruikelijke persoonlijke bedelbrief maar een aankondiging van een nieuwe campagnestrategie. De voorverkiezingen, die eindeloze voorverkiezingen, waren volgens haar eigenlijk al voorbij.

"We hebben nog zeventig gedelegeerden nodig om dit ding voor eens en voor altijd af te sluiten. Dat gebeurt de komende dagen. En dan gaan we een nieuwe fase van de race in - en die wordt anders dan wat we ooit eerder hebben gedaan."

Het was een impliciete erkenning dat de gewone Clinton, dat door en door politieke dier met decennia ervaring, niet per se de verkiezingen gaat winnen - juist omdat ze is wat ze is, een door en door politiek dier met decennia ervaring. Die sterkte is een zwakte geworden.

Want ook al heeft ze meer stemmen gehaald dan welke andere kandidaat ook in deze voorverkiezingen, toch lukt het maar niet om haar aanhang te verbreden, voorbij haar harde Democratische kern van ouderen, vrouwen en Afro-Amerikanen. Zowel rechts als links daarvan blijft de weerzin groot.

Laatste voorverkiezingen

Vandaag, met de voorverkiezingen in de zes laatste staten (volgende week is er nog een primary in Washington DC, maar die is niet meer relevant), zal Clinton aan het cruciale aantal van 2.383 gedelegeerden komen. Dat gebeurt waarschijnlijk al vroeg op de Amerikaanse dag, na de uitslagen in New Jersey, in het oosten. De uitslagen in het westelijke Californië, de grootste en meest symbolische trofee van de dag, beginnen pas drie uur later binnen te druppelen. Bovendien zal Clinton daar in eerste instantie voorop liggen, omdat eerst de vooraf uitgebrachte stemmen per brief worden geteld en dan pas de kruisjes van die dag.

Dus kan Clinton al vroeg haar overwinning uitroepen. Het is niet voor niets dat Clinton haar toespraak vanavond in New York heeft gepland, bij haar hoofdkantoor in Brooklyn. Het is haar landelijke uitvalsbasis, en dus ook dé plek voor een nieuwe landelijke aftrap van de campagne: nu is het tussen haar en Trump, zal ze zeggen.

De vraag is of haar Democratische medekandidaat Bernie Sanders dat zal erkennen. Hij kan nog steeds Californië winnen, en daarmee nog steeds een reden vinden voor een 'messy' conventie in juli. Hij kan nog steeds proberen de supergedelegeerden los te weken van Clinton, die zij nodig heeft om als Democratische kandidaat te worden gekroond. Een verlies van Clinton in Californië zal de strijd binnen de Democratische partij daarom verder verlengen.

De stem van de latino's, die 30 procent van het electoraat vormen, kan daarbij doorslaggevend zijn. De jongeren leunen naar Sanders, de ouderen in de richting van Clinton, maar de grenzen zijn vaag. "Ik stem op de waarschijnlijke winnaar", zegt Malcolm Corona, een 30-jarige wiskundeleraar in het plaatsje Perris onder Los Angeles waar Clinton net een toespraak heeft gehouden in Casa Jimenez, een lokaal eettentje. "Ik vind de ideeën van Sanders interessant, maar ik denk dat het nu belangrijk is om de winnaar te steunen. De partij moet zich verenigen. Als sommige Democraten zich van Clinton afkeren is dat gevaarlijk, dan groeien de kansen van Trump."

Toch is dat met name onder blanke jongeren een veelgehoord geluid: Sanders of niets. Clinton denkt hen nu binnen te halen door haar aanval op Trump te verhevigen. "We gaan Donald Trump en zijn campagne continu uitdagen. We gaan elk van zijn lelijke, verdeeldheid zaaiende punten weerleggen, elke keer dat hij zijn domme mond opendoet."

Een eerste voorproefje daarvan kwam donderdag in San Diego, toen Clinton een half uur lang een bloemlezing gaf uit alle voorstellen die Trump tot nu toe heeft gedaan, tot hilariteit van haar supporters. In de meest recente peiling heeft Clinton haar voorsprong op Trump weer vergroot tot dubbele cijfers.

Grote uitspraken

Met haar nieuwe tactiek reageert ze ook op verwijten van journalisten dat ze zich te weinig laat zien. Trump houdt overal interviews, belt in bij programma's wanneer hij iets te zeggen heeft, doet grote uitspraken, en beheerst op die manier de informatiestroom. Clinton erkende die dynamiek, in haar mailtje vorige week: "Donald Trump is niet normaal. Hij runt geen normale campagne. En ook al versterkt hij met elke stunt het feit dat hij qua temperament ongeschikt is om onze volgende president te worden, hij domineert daarmee wel de manier waarop verslaggevers over de race praten, en hoe kiezers deze verkiezingen begrijpen."

En dus zal Clinton meer gaan reageren, meer gaan straatvechten, misschien zelfs minder presidentieel worden. Je moet niet met een mes aan komen zetten als je tegenstander met een geweer schiet, zei een kiezer in Californië.