Stoelendans op komst bij Open Vld en in regering

Binnen dit en enkele dagen beslist Open Vld wie de opvolger wordt van Vincent Van Quickenborne in de federale regering. Officieel is er nog tijd tot 1 januari, want pas dan neemt Van Quickenborne de Kortrijkse sjerp over van Stefaan De Clerck.

Maar zolang wil de partij niet wachten. "Dit moet je snel beslissen", zegt een partijtopper, "we kunnen niet weken in het ongewisse blijven over zo'n belangrijke functie, zeker niet met de begrotingsbesprekingen in aantocht. Bovendien moeten we potentiële interne strijden zo kort mogelijk houden".

Officiële kandidaten zijn er nog niet naar voren geschoven of getreden, maar in de coulissen wordt wel al volop gespeculeerd. Er zijn meerdere kanshebbers. Om te beginnen voorzitter Alexander De Croo zelf. Die liet de afgelopen weken verstaan dat hij een nieuwe termijn als voorzitter ambieert, en gezien het verkiezingsresultaat van zijn partij zondag is het niet ondenkbeeldig dat De Croo daarvoor ook het vertrouwen zou krijgen.

Het blauwe debacle waar velen voor vreesden is uitgebleven en De Croo kan in zijn eigen achtertuin een prima resultaat voorleggen. Een resultaat waar hij heel trots op is, liet hij gisteren verstaan in 'Terzake'. "Het burgemeesterschap van Brakel is niet combineerbaar met een ministerspost", zei hij bij herhaling. En dat eerste spreekt hem meer aan dan het tweede. Net daarvoor, in het vtm-nieuws, liet de voorzitter de vraag of hij zelf kandidaat-minister was nog open.

Er pleit dan ook heel wat voor een overstap van de voorzitter. Om te beginnen heeft hij het regeerakkoord mee onderhandeld en heeft hij de finesses van de staatshervorming in de vingers. Ook wat de begrotingsbesprekingen betreft, kan De Croo perfect inspringen. De Croo zou Van Quickenborne dus niet alleen op Pensioenen, maar ook in het kernkabinet kunnen vervangen.

Iets wat vele partijgenoten wel zien zitten. "Hij is veel meer geschikt voor het ministerschap dan voor het voorzitterschap", luidde het in het verleden al verschillende keren. "Hij was beter zelf in de regering gestapt."

Waagt De Croo toch niet zelf de sprong, dan is er nog een handjevol andere kandidaten. De naam van Gwendolyn Rutten wordt vaak genoemd, net zoals die van Patrick Dewael. Ook Mathias De Clercq gaat hier en daar over de tongen. Rutten zat bij de opstart van Di Rupo I al eens in pole positie, maar moest toen compleet onverwacht de duimen leggen voor Maggie De Block. Door haar werk als Kamerlid is ze wel vertrouwd met de materie Pensioenen. De Clercq en Dewael liggen misschien iets minder voor de hand, maar dat hoeft volgens een partijgenoot geen obstakel te zijn. "Niemand had Maggie De Block vooraf voorspeld op Asiel en Migratie. Alles kan dus."

Zelfs dat er een hele reshuffle komt van postjes in de federale regering behoort tot de mogelijkheden. Van Quickenborne is immers niet de enige die vertrekt, PS-minister Paul Magnette ruilt Brussel vanaf 1 januari in voor Charleroi, waar hij een absolute meerderheid in de wacht sleepte. Daardoor komen ook Overheidsbedrijven, Wetenschapsbeleid en Ontwikkelingssamenwerking op de markt. Ook over zijn opvolger is er nog geen duidelijkheid, al wordt er wel in de richting van de perfect tweetalige Rudy Demotte gewezen. Die is vandaag Waals minister-president, maar zijn macht daar is tanende. Een post in de federale regering kan een mooie uitweg zijn.

Maar ook daarmee is niet alles gezegd. Om het geheel nog een beetje ingewikkelder te maken, organiseert Open Vld eind dit jaar ook nog voorzittersverkiezingen. De vermoedelijke kandidaten daarvoor komen grosso modo overeen met het selecte kransje dat in aanmerking komt voor de opvolging van Van Quickenborne. Met andere woorden: de beslissing over de opvolging van Van Quickenborne heeft ook een invloed op de keuze van de nieuwe partijleider.

De namen die daarvoor het meest genoemd worden zijn die van Alexander De Croo zelf, Gwendolyn Rutten, Mathias De Clercq en ook Bart Somers. "Die laatste is zich al weken aan het warmlopen", luidt het in liberale kringen. "Dat zijn vorige termijn als voorzitter in mineur eindigde speelt in zijn nadeel, maar daartegenover staat dat hij gesterkt uit de gemeenteraadsverkiezingen komt. Hij zal zijn rol willen spelen."

Zaterdag houdt Open Vld partijraad. Dan wordt alles over die voorzittersverkiezingen beslist.