Steeds minder Vlaams vuilnis
Hoewel het aantal Vlamingen blijft toenemen, daalt onze afvalberg bijna dubbel zo snel. Dat blijkt uit een nieuw, verrassend rapport van afvalstoffenmaatschappij OVAM. In vergelijking met 2000 produceert de gemiddelde Vlaming nu al 100 kilo minder vuilnis.
Terwijl we in 2000 elk nog goed waren voor gemiddeld 560 kilogram afval per jaar, is dat nu nog 'maar' 467,7 kilogram: het beste resultaat in twintig jaar. Zowel de hoeveelheid restafval (huisvuil, grofvuil en gemeentevuil) als de selectief ingezamelde afvalstoffen (zoals papier, karton, pmd, groen- en bouwafval) blijft in dalende lijn gaan. "Vlaanderen staat aan de Europese top, zowel met het sorteren als met het terugdrinen van de afvalberg", klinkt het.
Die puike resultaten komen niet uit de lucht vallen. "Een belangrijke motor is het invoeren van de sorteerplicht geweest", zegt OVAM. Dat heeft de Vlaming al een stuk bewuster gemaakt over de hoeveelheden afval die hij produceert.
Het extra duwtje is er gekomen dankzij het principe 'de vervuiler betaalt'. Zo vragen gemeenten per vuilniszak van 60 liter tegenwoordig tussen de 0,75 en 2,25 euro. Die tarieven hebben tot een aanzienlijke daling van de berg restafval geleid, van min 20 tot min 50 procent. Doorgaans geldt: hoe duurder de zak, hoe minder afval.
Daarnaast rekenen steeds meer gemeenten een minimumvergoeding aan voor de inzameling van grofvuil, zoals huisraad of oude meubelen. Ook dat heeft vorig jaar vruchten afgeworpen. Het grofvuil is in 2015 verder gedaald met 5 kilo per inwoner tot 22,19 kg (min 18 procent).
Ook is de Vlaming meer milieubewust: volgens de onderzoekers van OVAM doen we meer aan thuiscomposteren, kringlooptuinieren en doneren we sneller aan kringloopwinkels. Daarnaast maken we vaker gebruik van herbruikbare bekers en tassen.
Vlaams milieuminister Joke Schauvliege (CD&V) is alvast tevreden met de resultaten. "De doelstellingen van het plan 2008-2015 (maximum 560 kg afval per inwoner per jaar, JF) zijn met verve gehaald. Maar we kunnen nog beter." Dat blijkt zeker uit een overzicht per gemeente: de gemiddelde inwoner van Pepingen produceert nog liefst 207,1 kg restafval, of 2,5 keer meer dan de gemiddelde Herstappenaar.
Tegen 2022 wil Schauvliege het restafval nog verminderen met 11 kilo per inwoner, naar gemiddeld 130 kilogram. Om dat waar te maken, heeft ze een nieuw plan klaar. Zo zet de minister in op systemen die een meer selectieve inzameling mogelijk maken. Voorbeelden daarvan zijn de minirecyclageparken of pop-upcontainerparken in de buurt van winkels en ondergrondse afvalstraatjes.
Nieuwe roze zak
Maar er kunnen ook nieuwe sorteerverplichtingen worden ingevoerd. "Op dit ogenblik lopen er proefprojecten om de selectieve inzameling van plastics uit te breiden. Dat kan mogelijk in de pmd-zak of door middel van een aparte inzameling", klinkt het op het kabinet van de minister.
In de regio Mechelen bestaan er bijvoorbeeld al roze zakken voor folies, zakjes, draagtassen, kuipjes, botervlootjes, potjes, volledig plastic kleerhangers, bloempotjes, speelgoed en kleine voorwerpen uit harde plastics. Zulke zakken kosten 2,5 euro per rol.