'Het kan heel snel over zijn met Griekenland'
Eind deze week komen de eerste ministers van de eurozone samen in het Letse Riga, waar ze stevig zullen debatteren over de vorderingen van Griekenland omtrent de broodnodige hervormingen. Koen De Leus, senior economist van KBC Groep, blikt alvast vooruit. 'Het is vijf over twaalf.'
Dat de Griekse premier Alexis Tsipras in Riga met het mes op de keel staat lijkt duidelijk, nu een brief van hem aan IMF-topvrouw Christine Lagarde uitlekte. Uit die brief blijkt dat Griekenland afstevent op een faillissement en het tegen eind deze maand noodfinanciering dient los te wrikken om zijn pensioenen en ambtenarenlonen te kunnen betalen.
Wat verwacht u van deze zoveelste top in Riga?
Koen De Leus: "De geluiden die we opvangen zijn vooralsnog weinig opbeurend. Enerzijds heb je de Eurogroep, die hervormingen eist in ruil voor een reddingspakket. Tegelijk blijft de Griekse regering vasthouden aan haar verkiezingsbelofte dat de grens is bereikt en dat ze het mandaat van de Grieken hebben gekregen om een oplossing te zoeken zonder verdere hervormingen.
"Beiden blijven op hun standpunt en dus kun je spreken van een patstelling. En eerlijk gezegd, ik zie de Eurogroep niet snel toegeven. Het zullen met andere woorden zware onderhandelingen worden in Riga, al denk ik niet dat er na afloop meteen al veel duidelijkheid zal komen. Het is wel een belangrijke meeting voor de technici van de Europese Centrale Bank."
In welk opzicht?
"Als de ECB via de top in Riga vaststelt dat er geen vooruitgang is geboekt, kan Frankfurt beslissen om zijn noodlijn te verstrakken, zodat het stilaan een strop wordt om de nek van Tsipras.
Momenteel kunnen de Griekse banken nog kortetermijnschulden aangaan, met garanties van de ECB. Als die ECB die voorwaarden optrekt, dreigen de Griekse banken binnen de kortste keren op hun limiet te zitten. Als de noodfinanciering vanuit de ECB stopt, kan het heel snel over zijn."
Hoeveel tijd heeft Griekenland nog, want er wordt met deadlines geschoven en gepokerd dat het een lieve lust is?
"De toestand is al lang precair, en de jongste schuldaflossing aan het IMF is een knap staaltje van financiële spitstechnologie. Schulden aflossen via een lening van diezelfde schuldeiser is toch redelijk uniek.
"De reserves van de reserves lijken uitgeput. En op 5 juni moet alweer een IMF-schuld afgelost worden. Als dit niet lukt, en ik zie niet in hoe ze dit kunnen betalen zonder noodhulp, dan dreigt wanbetaling. Zonder steun van de ECB droogt het financieel systeem in vier dagen op. De deadline is dus 5 juni."
En dus moet Alexis Tsipras inbinden?
"Wij blijven uitgaan van een goede afloop, al is het bijzonder moeilijk. Mogelijk kan Tsipras een referendum organiseren in eigen land om geen gezichtsverlies te lijden. Als de Grieken instemmen met een hervorming om in de eurozone te kunnen blijven, dan kan hij met een vernieuwde legitimiteit aan de slag.
"De Grieken hebben al aangegeven dat ze het liefst lid blijven van de euroclub. Maar zonder hervormingen lukt dat niet, en dat krijgt Tsipras binnen zijn coalitie niet verkocht. Ik vermoed dat er een oplossing uit de bus komt, ook al is het dan vijf over twaalf."