Direct naar artikelinhoud

Iedereen blij maar toch kan het niet: vluchtelingen als kofferdragers

Hij bedoelde het goed, Richard Arnold, burgemeester van het Duitse Gmünd. Het station is door werkzaamheden slecht bereikbaar, in het vluchtelingenkamp zitten jongemannen niks te doen, en bingo: de burgervader vond werk voor hen als kofferdrager. Iedereen blij, maar na kritiek werd het project toch gestopt.

Arnold is van het type burgemeester dat de handen uit de mouwen steekt. Toen het klachten regende van reizigers over de slechte bereikbaarheid van het station, reed hij naar het nabijgelegen opvangcentrum voor vluchtelingen. Daar bood hij de bewoners een baantje als kruier aan. Hij kon niet veel betalen - 1,05 euro per uur, meer mogen vluchtelingen volgens de wet niet verdienen - maar voor hun natje en droogje zou gezorgd worden.

Negen inwoners gingen op het aanbod in. Ze wilden graag iets omhanden hebben. Net als in Nederland duurt het in Duitsland maanden, zo niet jaren, voordat een vluchteling zekerheid heeft over zijn status; blijven, of toch terug naar het land van herkomst. Afgelopen maandag begonnen de vluchtelingen met hun werkzaamheden, gehuld in rode T-shirts met het opschrift 'service', met op het hoofd een strooien hoedje.

De eerste indrukken waren positief. De reizigers waren blij dat ze koffers, kinderwagens en fietsen konden laten dragen over de noodbruggen, ook de kruiers waren content. De 31-jarige Lamin uit Gambia: "Ik doe dit werk vrijwillig. Ik zit in het opvangcentrum niets te doen. Hier ben ik onder de mensen." Het lage loon maakte hem niets uit, bovendien ontving hij fooi.

Vakbondsmensen merkten zuinigjes op dat het 'eigenlijk niet kon', werken voor 1,05 euro per uur, maar dat het aan de andere kant 'goed was voor de integratie' dat de vluchtelingen te midden van Duitse burgers aan het werk waren. Ook vluchtelingenorganisaties uitten ambivalente gevoelens. "Eigenlijk is hier sprake van uitbuiting, aan de andere kant bereiden we vluchtelingen wel voor op de arbeidsmarkt", zei een woordvoerder van de Flüchtlingsrat Baden-Württemberg.

Op sociale media klonken negatievere geluiden. De foto's van zwarte kofferdragers met strooien hoedjes riepen herinneringen op aan 'koloniale tijden'. Er vielen beladen woorden als 'racisme', 'uitbuiting', 'slavernij' en 'neokolonialisme'.

Na drie dagen was het voorbij. Woensdag trok de Deutsche Bahn zich terug uit het project, officieel omdat de spoorwegen niet op de hoogte zouden geweest van het lage loon. De vluchtelingen zijn teleurgesteld. Kazim uit Afghanistan: "Het was een geweldig project."