Direct naar artikelinhoud

Bonden zijn controle over achterban kwijt

Voor de vijfde dag op rij rijden er in de Europese hoofdstad geen bussen, trams of metro. Het personeel lapt het sociaal overleg aan zijn laars en gelooft geen snars van de voorstellen die de vakbonden en minister Joëlle Milquet (cdH) formuleren om de veiligheid te verbeteren. De breuk tussen personeel en vakbonden is compleet.

Het is ongezien maar voor de vijfde dag op rij ligt in Brussel vandaag het openbaar vervoer weer lam. Een harde kern van enkele honderden mensen kiest voor een eigen strategie en gijzelt zo de Europese hoofdstad. De vakbonden hebben hun greep op de eigen achterban verloren. Het personeel revolteert tegen de directie van de MIVB, vakbonden en politici. Deze ochtend worden de stelplaatsen afgesloten en pas deze namiddag komt er nieuw overleg. De basis wil zelfs verder staken tot na de begrafenis van het overleden MIVB-personeelslid. Deze overleed zaterdag na een driest geval van verkeersagressie.

Aan de kern van het probleem ligt het grote wantrouwen van het personeel. Dat hecht geen geloof aan de uitvoering van de plannen die minister Joëlle Milquet afsloot met de vakbonden en de directie. Zo weigeren ze aan te nemen dat de belofte om 400 extra politiemensen in te zetten dit keer ook in de realiteit wordt omgezet. De vakbonden zijn zich bewust van dat grote wantrouwen en verdedigden de voorstellen dan ook met grote omzichtigheid. Het ACV wilde als stok achter de deur een stakingsaanzegging indienen voor het geval de uitvoering op het terrein op zich liet wachten. De socialistische vakbond ACOD eiste enkele 'bijschavingen'. Het mocht allemaal niet baten voor het personeel. Nog voor de vakbondstop de plannen aan zijn achterban kon uitleggen, was de roep bij de basis om verder te staken al gelanceerd, en niet meer te stoppen. Het personeel steekt daarmee een middelvinger op naar hun vakbondsvertegenwoordigers, die ze wantrouwen.

De vakbonden krijgen daarmee hun jarenlange verrottingsstrategie als een boemerang terug in hun gezicht. Eerdere engagementen bleven al te vaak dode letter of verzandden in een politiek opbod omtrent centen voor Brussel. Het personeel pikt het nu niet langer dat de vakbonden die eisen uit het verleden onvoldoende wilden honoreren. Net zoals ze hun vertegenwoordigers nu verwijten dat ze te snel genoegen nemen met de aangegane engagementen. Ze willen met een aanhoudende staking de plannen meteen omgezet zien in een concrete invulling op het terrein.

Kwalijke reputatie

De vakbonden van het openbaar vervoer hebben een kwalijke reputatie. De afgelopen jaren grepen ze voor het minste eenzijdig naar het stakingswapen. Daarmee verkwanselden ze bij de politiek en de burger de legitimiteit van hun acties. En vandaag betalen ze de prijs, voor een nochtans zeer elementaire eis van hun achterban.

De top van het ABVV en het ACV is zich zeer bewust van die situatie en weigert tussen te komen of een stelling in te nemen. Beducht als ze zijn om zich te mengen in een opbod tussen de verschillende centrales waar de sociale verkiezingen als achtergrond niet onbelangrijk zijn in deze. De bonden zitten daarmee gevangen tussen de eigen achterban en de diverse belangen van de centrales. Het hele voorval legt daarmee pijnlijk duidelijk bloot dat de vakbonden door het personeel niet langer aanzien worden als hun vertegenwoordigers. Het sociaal overlegmodel, een sterkhouder in ons land, is daarmee opgeblazen. Dat is een heel precaire situatie die bijzonder explosief is.