Wetenschappers gaan op Antarctica boren naar ijs van 1,5 miljoen jaar oud

Op 9 april zal de precieze locatie van de boring bekend worden gemaakt. Een team van prominente ijs- en klimaatwetenschappers uit 10 Europese landen hebben twee jaar lang naar de ideale plek gezocht. Het enige wat we voorlopig weten is dat het in het oosten van Antarctica zal zijn, in een gebied dat Little Dome C heet en op 3.200 meter boven zeeniveau ligt. Daar zal tot onderaan een 2.750 meter dikke ijsplaat worden gedrild. De werken zullen in juni 2020 van start gaan.


Beyond Epica heet het project en het wordt gesponsord door de Europese Commissie. Die zou maar liefst 11 miljoen euro in het project pompen.

15 jaar geleden slaagden wetenschappers van Epica er al in om ijs te vinden van 800.000 jaar oud. Dat toonde een heel nauwe relatie tussen het niveau van CO2 en de temperatuur op aarde. “We kwamen toen ook te weten dat de concentraties van broeikasgassen die we vandaag kennen, veel hoger liggen dan ze de afgelopen 800.000 jaar ooit geweest zijn”, aldus professor kwarternaire wetenschappen Raimund Muscheler van de universiteit van Lund in Zweden in de Britse krant The Guardian.


Muscheler houdt zich bezig met de studie van het Kwartair, de jongste en tegelijk kortste periode in de aardgeschiedenis, die de jongste 2,6 miljoen jaar overspant. (lees hieronder verder)

Hoe het komt dat het ijs ons zo veel kan vertellen? Wel, ijsplaten worden gevormd door sneeuwval die jarenlang opbouwt. Elke keer het sneeuwt, wordt er een extra laagje gevormd. Die laagjes worden vervolgens samengeperst tot ijs door nieuwe lagen die erop vallen. In die sneeuw zitten echter ook luchtbellen, gassen en stofdeeltjes en die kunnen een beeld geven van de temperatuur, de atmosfeer en het klimaat op een bepaald moment in onze geschiedenis.

“Ruwweg een miljoen jaar geleden deed er zich een grote verandering in het klimaatsysteem van de Aarde voor”, aldus glacioloog Poul Christoffersen van de universiteit van Cambridge. “Die wordt de Mid-Pleistocene Transitie genoemd. Ervoor kwamen ijstijden om de 40.000 jaar voor, erna om de 100.000 jaar. Als we voor het eerst ijs zouden kunnen vinden dat meer dan een miljoen jaar oud is, kan ons dat iets leren over hoe het klimaat vroeger werkte en wat die Transitie veroorzaakt kan hebben. Het zou te maken kunnen hebben met broeikasgassen zoals CO2, maar dat weten we niet. Als dat zo is, betekent het dat die stoffen het klimaat op Aarde echt heel dramatisch kunnen veranderen.”