Parijs danst Rosas
Het wereldvermaarde Parijse Ballet de l'Opéra gaat aan de slag met Anne Teresa De Keersmaeker. Morgenavond gaat er een avondvullend repertoirestuk in première dat Quatuor nr. 4,Grosse Fuge en Verklärte Nacht bundelt. Ook al behoren ze tot de absolute top, de Parijse dansers zullen hun beste beentje mogen voorzetten.
Al is het Ballet de l'Opéra in Parijs een waar instituut, het heeft allerminst oogkleppen op. Onder de vorige directeur, Brigitte Lefèbvre, gingen er al vaker hedendaagse choreografen aan de slag met het gezelschap. Die eer viel Anne Teresa De Keersmaeker in 2011 al te beurt met Rain. Ook de nieuwe directeur, Benjamin Millepied, nodigt De Keersmaeker nu uit, voor maar liefst drie stukken tegelijk.
De Keersmaeker creëerde Rain in 2001 als een volwaardige avondvullende voorstelling. Quatuor nr. 4, Grosse Fuge en Verklärte Nacht, de stukken die nu in Parijs op de affiche staan, zijn daarentegen choreografieën die De Keersmaeker nooit op zichzelf toonde. Ze waren steeds deel van een groter geheel. Daarom kregen ze ook geen eigen naam, maar zijn ze vernoemd naar de muziek waarop gedanst wordt. In 2006 bracht De Keersmaeker ze wel samen in de avondvullende voorstelling Bartók/Beethoven/Schönberg - repertoireavond, zo genoemd naar de respectieve componisten.
Een beetje Rosas-liefhebber zal Quatuor nr. 4, op muziek van Bela Bartók echter meteen herkennen als de dansscore van Bartok/Aantekeningen, het vierde stuk van Rosas. Vier vrouwen dansen er haast unisono op deze complexe muziek. Ze evoceren zo treffend het gedrag van meisjes op de grens van volwassenheid. De Keersmaeker gebruikte dit materiaal ook in Mikrokosmos.
Originele dansers naar Parijs
Die Grosse Fuge, op muziek van Ludwig von Beethoven, was een fragment uit Erts, een complex werk uit 1992 dat de aanzet was van latere stukken als Achterland. Die Grosse Fuge was ook toen al een stuk in het stuk, waarin De Keersmaeker voor het eerst een danstaal voor een zo goed als uitsluitend mannelijke cast bedacht.
Verklärte Nacht ten slotte is vernoemd naar een vroege, nog romantische, compositie van Arnold Schönberg. De choreografie werd gecreëerd voor een avond rond de muziek van Schönberg in De Munt, maar al kort daarna verwerkte De Keersmaeker ze in Woud. Verklärte Nacht is niet enkel bijzonder omdat het een van de zeldzame keren is dat de choreografe zich mat met (laat-) romantische muziek, en dan nog wel op een liefdesgedicht van Richard Dehmel. Ze ging op een ongewone manier met dat gegeven om door niet één koppel te tonen, maar vijf mannen uit te spelen tegen zeven vrouwen. Afgelopen jaar hernam ze het stuk in versie met slechts één danseres en twee mannen.
Dat deze stukken zo vaak, in verschillende variaties, opdoken in het parcours van De Keersmaeker, wijst erop hoeveel belang ze eraan hecht. Het zijn inderdaad mijlpalen in haar werk. De uitvoering door het Ballet de l'Opéra onderstreept dat nog meer: het is een erkenning van de haast klassieke status van deze stukken, ook al gaat het dan niet om ballet in strikte zin.
De dansers van het ballet moeten hier meer dan hun beste beentje voorzetten. Al behoren ze technisch tot de absolute top, klassiek ballet vraagt om een andere kracht en inzet dan deze stukken. Voor de creatie vaardigde Rosas dan ook, net als destijds voor de creatie van Rain, verschillende dansers uit de oorspronkelijke bezetting af naar Parijs om de stukken in te studeren. Ondertussen kijkt Parijs uit naar deze creatie: een eerste speelreeks loopt maar liefst drie weken.
Vanaf morgenavond drie weken te zien in het Ballet de l'Opéra in Parijs.