“Wielerterroristen”, worden ze al eens genoemd. De hordes wielrenners die langs jaagpaden scheuren of zich vaak niet beperken tot het fietspad alleen. Die soms lijken te verwachten dat iedereen uit de weg springt, maar zelf gewoon doorrazen. Kritiek die – uiteraard – zelden van de wielertoeristen zelf komt.

Dimitri Depoorter brengt daar nu verandering in. Zaterdagavond schreef hij zijn open brief, nadat hij was thuisgekomen van de Gent-Wevelgem Cyclo, waarvan hij een stukje had meegereden. Wat hij daar gezien had, was voor hem “de druppel die de emmer had doen overlopen”. En dus kroop hij in zijn pen. “Als ik dit allemaal zo zie, begin ik stilaan beschaamd te worden. Ik begrijp steeds beter waarom wielertoeristen zo’n slechte naam hebben.”

Een totaalgebrek aan respect: dat zit Depoorter dwars. Aan respect voor de andere weggebruikers en de seingevers, aan respect voor het milieu. “Tegenwoordig is het zo erg dat de meesten van ons twee rijvakken nodig hebben, waardoor bestuurders die uit de tegenovergestelde richting komen vaak op de rem moeten gaan staan”, schrijft hij. “Soms wijken bestuurders zelfs tot half in de graskant uit, en dan nog wordt hen meer dan eens een dikke middelvinger gegeven. Van tijd tot tijd eens vrijwillige seingevers bedanken, is ook het minste wat je kan doen, vind ik. En dan is er nog het probleem van het sluikstorten. Een energiereep, een energiegel, een stuk peperkoek: eenmaal verorberd vliegt de verpakking al te vaak onherroepelijk de graskant in. Stop je afval toch in je achterzak of onder je trui, denk ik dan. En gooi thuis of bij de aankomst alles in de vuilnisbak.”

Frank Glorieux Cycling Vlaanderen “Wangedrag komt in de hele samenleving voor. Dit is geen probleem van het recreatieve wielrennen alleen”

Depoorter beseft maar al te goed dat hij ook zelf “zeker niet alles perfect doet”. Hij benadrukt dat hij met zijn oproep naar niemand wil uithalen. Hij wil vooral de imagoschade voor zijn geliefde hobby beperken. “Maar ik ben het er niet mee eens dat er zo veel imagoschade ís”, zegt Frank Glorieux van Cycling Vlaanderen, de officieel erkende sportfederatie voor het wielrennen. “Wat meneer Depoorter aankaart, is geen probleem van het recreatieve wielrennen alleen. Wangedrag komt in de hele samenleving voor. Overal, en in alle lagen van de bevolking, gedraagt een aantal individuen zich niet zoals het hoort. Ik heb de aandacht voor respect de voorbije jaren bij wielertoeristen enkel zien verhogen. Ik zie steeds meer sociale controle en solidariteit, en steeds meer afkeuring van wangedrag.”

Grote rol van vrouwen

“De vele sensibiliseringscampagnes werpen steeds duidelijker hun vruchten af”, zegt ook Christophe Impens, CEO van Peloton, de organisator van zo’n veertig grote evenementen voor wielertoeristen. “Bij steeds meer evenementen worden vuilnisnetten gebruikt, worden extra vuilnisbakken voorzien, en houden mobiele seingevers een oogje in het zeil. Tijdens de Ronde van Vlaanderen voor wielertoeristen noteren seingevers bijvoorbeeld de nummers van renners die zich misdragen. Die mogen het volgende jaar dan niet deelnemen.”

“Daarnaast moeten we het ook zeggen zoals het is: vrouwen spelen een grote rol”, zegt Glorieux. “Sinds het vrouwenwielrennen aan populariteit is beginnen te winnen, is de aandacht voor hoffelijkheid toegenomen. Vrouwen fietsen haast per definitie op een andere, veel respectvollere manier dan mannen. Ze gaan ervoor, maar zijn minder op presteren gericht. Ze genieten en tetteren onderweg, kijken rond zich heen. Ze hebben zo al veel mannelijke renners geleerd: Hé, zo kan het ook.”