Twintigtal Vlaamse scholen gebuisd op rapport van onderwijsinspectie

De Onderwijsspiegel 2019 brengt de resultaten van de doorlichtingen van 250 onderwijsinstellingen tussen januari en juni 2018. In het rapport worden de grootste pijnpunten aangehaald.

Belangrijke verbeterpunten zijn de evaluatie en de feedback naar de leerlingen, maar ook de kwaliteitsontwikkeling blijkt ondermaats. Het is een conclusie die niet verrast na een week waarin de dalende kwaliteit van het Vlaamse onderwijs dagelijks de krantenkoppen haalde. 

Bij de doorlichtingen in het basisonderwijs kregen 96 procent van scholen gewoon basisonderwijs een gunstig advies waarvan 33 procent een gunstig advies met werkpunten. Zes scholen in het gewoon basisonderwijs (of 4 procent) kreeg een ongunstig advies.

De scholen basisonderwijs zijn sterk in personeelsbeleid en professionalisering, leerlingenbegeleiding en omgaan met diversiteit. Ook de leergebieden wiskunde, Nederlands en Frans, het leer- en leefklimaat, de bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne zijn goed. 

De kwaliteitsontwikkeling van scholen is een werkpunt. Concreet is er vooral werk op het vlak van evalueren hoe de school werkt, hoe ze de leerlingen evalueren en hoe ze dat bijsturen. Ook het vak muzische vorming is in veel scholen niet goed. 

In het buitengewoon basisonderwijs krijgen elf van de zeventien scholen een gunstig advies en één school een gunstig advies met werkpunten. Vijf scholen kregen een ongunstig advies.

Het leer- en leefklimaat is er goed tot heel goed, maar er zijn over het algemeen meer werkpunten dan in het gewoon basisonderwijs. De focus ligt nog te vaak op zorg en minder op leren.

52 scholen in het secundair onderwijs (86 procent) kregen een gunstig advies, waarvan 34 scholen een gunstig advies met werkpunten. Negen scholen kregen een ongunstig advies.  

Secundaire scholen scoren goed voor klassieke talen en lichamelijke opvoeding. Driekwart van de scholen heeft nog werk met de kwaliteitsontwikkeling. Ook hier is vooral de evaluatie een werkpunt. In heel wat scholen belemmert een onvoldoende uitgewerkte leerlingenevaluatie de onderbouwing van de uitgereikte attesten. 

Wiskunde, Frans en vakken uit de harde sector zijn eveneens werkpunten, ook hier opnieuw vooral op vlak van evaluatie en oriëntatie.

In het buitengewoon secundair onderwijs kregen zeven van de acht scholen een gunstig advies en kreeg één school een gunstig advies met werkpunten. In de centra voor deeltijds beroepssecundair onderwijs werden drie scholen onderzocht, twee daarvan kregen een gunstig advies met werkpunten, één kreeg een ongunstig advies.

De vele hervormingen die dit en volgend schooljaar in beweging gezet zijn, haken in op een aantal van de werkpunten van de scholen. Zo is sinds het begin van dit schooljaar leerlingenbegeleiding een erkenningsvoorwaarde, waardoor ook in het secundair onderwijs de brede basiszorg versterkt wordt. 

Ook het aanbod om niet-taalvakken in een andere taal dan het Nederlands aan te bieden, CLIL, is een versterking van het taalgericht onderwijs in het secundair onderwijs.

De bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne zijn in vele scholen heel goed, maar ook op dat vlak worden nog steeds stappen vooruit gezet. Deze legislatuur werd 2,5 miljard euro geïnvesteerd in het vernieuwen van de scholen. Daardoor is er in meer dan 9 op de 10 gemeenten in Vlaanderen en Brussel een nieuwe of grondig vernieuwde school.

"Uit de Onderwijsspiegel 2019 blijkt dat de meeste scholen kwaliteitsvol werken en zelf in staat zijn om die kwaliteit te verbeteren. Er is wel nog werk aan het ontwikkelen van die kwaliteit. Vooral op het vlak van leerlingenevaluatie kunnen scholen nog veel vooruitgang boeken", zegt Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V). 

Vlaams parlementslid Jo De Ro (Open VLD) is minder positief. “Het zijn niet de minste terreinen waar de inspectie het licht op rood of oranje zet”, concludeert De Ro.“Er is een weinig kwaliteitsvolle evaluatiepraktijk en die belemmert de klassenraden in het nemen van onderbouwde beslissingen. Dat is echt geen punt van verbetering waar we licht mogen overheen gaan.”

Raymonda Verdyck, topvrouw van het Vlaamse Gemeenschapsonderwijs GO! laat weten dat de begeleiding van scholen zal worden bijgestuurd op basis van het rapport. “Als er pijnpunten worden aangehaald zoals de evaluatie dan ondersteunen en begeleiden we de scholen daarbij”, aldus Verdyck. “We bieden nascholing aan rond evaluatietechnieken voor de leerkrachten. We hebben ook al cahiers gepubliceerd over hoe je best evalueert in functie van de nieuwe eindtermen.”

Volgens de woordvoerder van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen nuanceert het rapport de negatieve berichten van de afgelopen week.

“In het licht van enkele ongenuanceerde uitspraken over de kwaliteit van ons onderwijs in de voorbije dagen, is het goed dat de inspectie het volledige plaatje schetst”, zo laat de woordvoerder weten. “93 procent van de basisscholen en 86 procent van de secundaire scholen krijgen een gunstig advies. Het leer- en leefklimaat in onze scholen krijgt goede punten, wat ertoe bijdraagt dat leerlingen in zo optimaal mogelijke omstandigheden kunnen leren.”

“We erkennen de nood aan datageletterdheid, zoals de commissie Monard vorige week aangaf”, reageert de vrije onderwijskoepel. “De resultaten van gevalideerde toetsen in het basisonderwijs kunnen sterker worden ingezet. [...] Ook onderzoeken we, of we voor het secundair onderwijs gestandaardiseerde toetsen kunnen ontwikkelen. Datagebruik is één van de strategische doelstellingen uit ons begeleidingsplan.”

Bekijk ook: