Duurdere antibiotica hebben geen effect op overconsumptie

Sinds 1 mei 2017 betalen patiënten meer remgeld voor de antibiotica die hun arts voorschrijft. De maatregel komt uit de koker van minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld). De prijs opdrijven zou er volgens haar toe leiden dat patiënten minder vaak om antibiotica vragen.

Maar volgens de CM pakt die maatregel niet goed uit. Cijfers die het ziekenfonds verzamelde, tonen dat het gebruik nauwelijks daalt. In het jaar na de invoering van de maatregel is het aantal gebruikers en het gebruikte volume van antibiotica met nauwelijks 1 procent gezakt, stelt het in een communiqué.

“Die lichte daling valt bezwaarlijk toe te schrijven aan de prijsverhoging, aangezien het gebruik de voorgaande jaren steeds schommelde tussen ongeveer 3 procent meer of minder.” Voorzitter Luc Van Gorp wijst erop dat “de kosten voor de ziekteverzekering dan wel mogen afnemen, de rekening wordt doorgeschoven naar de patiënten.” Die betaalden volgens hem in een jaar tijd 24 miljoen extra. “We hebben van het begin gewaarschuwd dat de ingreep averechts zou uitpakken. De patiënt kiest zelf niet om antibiotica te gebruiken. Het zijn de artsen die ze voorschrijven.”

De CM gelooft dat het beter is om de artsen nog meer te wijzen op verantwoord voorschrijfgedrag. “Wie veel voorschrijft voor onterechte indicaties, zou een deel van de uitgaven zelf moeten betalen. Ook moet een voorschrift voor antibiotica verplicht elektronisch gebeuren en moet de indicatie daarbij vermeld worden.” 

Reeks initiatieven

Volgens minister van Volksgezondheid Maggie De Block maken de hogere prijzen voor antibiotica deel uit van een brede strategie om het gebruik van antibiotica terug te schroeven, maar is er een historische achterstand dicht te rijden. Het gebruik zit de jongste jaren wel in dalende lijn, zegt ze. 

De minister wijst ook op een reeks initiatieven die op til staat, zoals een jaarlijkse sensibiliseringscampagne naar de bevolking en promotie van handhygiëne in ziekenhuizen. Huisartsen krijgen ook individuele feedback over hun voorschrijfgedrag en ze ontvangen aanbevelingen over goede praktijken. Ook wordt gewerkt aan tools om een betere brug te slaan tussen wetenschappelijke richtlijnen en de klinische praktijk.

De Block zegt voorts te betreuren “dat de CM zich laat inschakelen in een politieke campagne en roept de CM op samen verder te werken aan de daling die reeds is ingezet”, luidt het. “Iedereen moet beseffen dat dit een gezamenlijke strijd is: artsen, ziekenfondsen, overheden en burgers. We nemen samen met leefmilieu en landbouw ook het antibioticagebruik in de veeteelt en bij huisdieren mee in het vizier. Dit moet over de verschillende beleidsdomeinen én over de landsgrenzen heen aangepakt worden.”