Europa geeft Italië rode kaart
Italië baart Europa zorgen. Naar aanleiding van een rapport dat de Commissie gisteren presenteerde, pakt Europees commissaris voor Economische Zaken Olli Rehn het land heel hard aan. 'De problemen in Italië zijn buitensporig.'
Is de Europese schuldencrisis terug van nooit helemaal weg geweest? Feit is dat de crisis in verschillende Europese landen nog altijd sluimert en het risico op een nieuwe malaise blijft bestaan. Net daarom voerde de Europese Commissie de voorbije maanden een onderzoek uit naar zeventien landen waarvan ze vermoedde dat er risico op macro-economische onevenwichten was. In veertien landen is dat inderdaad het geval, zei Europees commissaris voor Economische Zaken Olli Rehn. In Slovenië, Italië en Kroatië zijn de problemen zelfs 'buitensporig'. "Onze analyse maakt duidelijk dat de lidstaten vooruitgang maken in het aanpakken van hun economische problemen en uitdagingen. Maar die vooruitgang verloopt ongelijk en moet in sommige gevallen opgevoerd worden", aldus Olli Rehn.
In het rapport verwijst de Commissie uitdrukkelijk naar Italië, dat een rode kaart krijgt. Rehn vraagt Italië dringend actie te ondernemen om de hoge schuld aan te pakken en de concurrentiekracht op te krikken. De concurrentiepositie van Italië is zeer zwak als gevolg van langdurige trage groei van de productiviteit. De Europese Commissie wijst erop dat die slabakkende productiviteit schadelijk is voor zowel de Italiaanse economie als de eurozone in haar geheel.
Die zorg is begrijpelijk: qua omvang van de industriële productie staat de Italiaanse economie na Duitsland op de tweede plaats in Europa. Het land heeft grote financiële problemen sinds het uitbreken van de economische crisis. Van alle landen in de eurozone heeft in verhouding alleen Griekenland een grotere staatsschuld. De Italiaanse schuld loopt op tot 2 biljoen euro (2.000 miljard euro), ofwel 127 procent van het bruto binnenlands product. Dat is meer dan de schulden van Griekenland, Portugal, Ierland en Spanje samen. De nieuwe premier Matteo Renzi heeft met andere woorden heel wat werk aan de winkel en heeft volgens Olli Rehn geen tijd te verliezen. De Italiaanse regering heeft tot nu toe nog geen hulp gevraagd aan Europa.
Ook Kroatië krijgt een ernstige waarschuwing, omdat de ernstige economische onevenwichten er samengaan met een buitensporig tekort op de begroting. Als het land tegen 30 april geen maatregelen neemt, zal het de doelstellingen voor 2014 niet halen, volgens Rehn. Slovenië heeft het afgelopen jaar vooruitgang geboekt maar ook over dat land blijft Rehn bezorgd. De economieën van 11 landen - die van Nederland, België, Bulgarije, Duitsland, Ierland, Spanje, Frankrijk, Hongarije, Finland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk - zijn ook uit balans, maar de situatie is daar veel minder zorgwekkend. Denemarken, Malta en Luxemburg hebben hun economie weer op orde, aldus de rekenmeesters van de Commissie.
Duits overschot
Hardere woorden zijn er voor Frankrijk, dat nochtans met een groei van 0,3 procent eind vorig jaar de crisis grotendeels verteerd leek te hebben. De Franse regering moet meer doen aan het begrotingstekort en om de economie te hervormen. Bovendien bestaat de kans dat Frankrijk dit jaar niet aan de begrotingsafspraken met Brussel kan voldoen, zo waarschuwt de Commissie. Duitsland van zijn kant krijgt opnieuw kritiek voor zijn overschotten, die ook een onevenwicht vormen. Het Duitse handelsoverschot, dat sinds 2007 meer dan zes procent van het bbp bedraagt, wijst op de afhankelijkheid van Berlijn van de export en de zwakke binnenlandse vraag.
België krijgt vermaning
België is economisch en financieel op het goede pad, maar krijgt van Europa toch een tik op de vingers. Olli Rehn wijst opnieuw op de hoge loonkosten als belemmering voor economische groei. De Belgische overheid pakt dat probleem al aan, maar volgens Rehn zijn er nog meer inspanningen nodig. "Die inspanningen moeten te maken hebben met de belasting op arbeid en het beter afstemmen van de loonvorming op de economische realiteit, en met het aanpakken van de problemen met het functioneren van de arbeidsmarkt." Sinds het uitbreken van de crisis is de jeugdwerkloosheid en de werkloosheid onder vijftigplussers in ons land een groot probleem. Ook de hoge schuldgraad is de Commissie nog steeds een doorn in het oog, maar Rehn merkt op dat ons land erin geslaagd is de schuldratio te stabiliseren. Ook wordt aangenomen dat België het vooropgestelde tekort gehaald heeft en volgens de voorspellingen onder de 3 procent van het bruto binnenlands product zal blijven. Een rapport van economen van het Duitse Centrum für Europäische Politik (CEP) waarschuwde gisteren nog dat de schuldencrisis dreigt uit te breiden naar andere landen. CEP ziet ons land achteruitgaan op basis van een index die samengesteld wordt uit het schuldniveau, prestaties op vlak van investeringen en het concurrentievermogen.