Russisch schip met helikopters voor Syrië maakt rechtsomkeert
Een lading in Rusland herstelde helikopters komt waarschijnlijk niet in Syrië aan, dankzij Britse interventie. Het Westen verwijt de Russen bij te dragen aan de escalatie van geweld in Syrië.
Een Russisch transportschip met vermoedelijk gerenoveerde Russische gevechtshelikopters voor Syrië aan boord heeft gisteren bij de Schotse kust rechtsomkeert gemaakt. Dat gebeurde nadat de Britse verzekeringsmaatschappij Standard Club, gewaarschuwd over de lading door de Britse overheid, de verzekering voor het schip introk wegens 'valse informatie'.
Nederlands minister van Buitenlandse Zaken Rosenthal liet dinsdag weten dat zijn land, in samenwerking met Curaçao (waar het schip geregistreerd is), de afgelopen week een poging heeft gedaan het schip 'te overtuigen zich te laten inspecteren' toen het de Nederlandse wateren naderde. Het schip, de MV Alaed, "gaf hieraan geen gehoor en schakelde op een bepaald moment zijn signaalsysteem uit", zegt Rosenthal.
De Europese Unie heeft naar aanleiding van het geweld in Syrië een wapenembargo tegen dat land ingesteld, maar Rusland zegt dat het zijn bestaande akkoorden met Syrië over wapenleveringen (en onderhoud aan eerder geleverde systemen) zal nakomen en daarmee conform het volkenrecht handelt. Dat klopt, omdat VN-lidstaten alleen gehouden kunnen zijn aan een door de Verenigde Naties ingesteld wapenembargo. Rusland en China hebben het afgelopen jaar tweemaal ontwerpresoluties tegen Syrië met een veto getroffen.
Raketsysteem
Het toenemende antagonisme tussen het Westen en Rusland over de Russische wapenleveringen aan Syrië vlamde op toen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton vorige week de Russen ervan beschuldigde de crisis in Syrië "dramatisch te escaleren" door gevechtshelikopters naar het land te sturen.
Later bleek het te gaan om M-25-helikopters die Syrië al in de Sovjettijd had gekocht en die in 2009 naar de Russische exclave Kaliningrad waren verscheept voor groot onderhoud en technologische renovatie. "Rusland verkoopt geen helikopters aan Syrië, het repareert heli's die het lang geleden verkocht heeft", reageerde Dmitri Peskov, de woordvoerder van president Poetin. Hij voegde eraan toe: "Vladimir Poetin gelooft dat staatsfunctionarissen zich altijd moeten baseren op betrouwbare informatiebronnen."
Poetin verklaarde eerder dat Rusland geen wapens aan Syrië verkoopt die gebruikt kunnen worden voor een 'intern conflict', dat wil zeggen: tegen de eigen bevolking. Omdat het Syrische verzet over luchtmacht noch marine beschikt, klopt dit voor wat betreft de luchtverdedigingssystemen en het raketsysteem waarmee tot ver buiten de kust schepen kunnen worden getroffen. Maar bij de recente Syrische order voor 36 Yak-130- gevechtsvliegtuigen, die in Moskou officieel bevestigd noch ontkend wordt, ligt dat heel anders. En de 'gerenoveerde heli's die nu onderweg terug zijn naar Syrië mogen stokoud zijn, maar Poetin weet als geen ander hoe goed ze van pas kwamen bij het 'interne conflict' dat Rusland zelf jarenlang uitvocht in Tsjetsjenië.
Het is overigens onduidelijk of de Britse en Nederlandse inspanningen om de wapenzending te verhinderen, definitief gelukt is. Volgens sommige kenners is een verzekering niet noodzakelijk als het einddoel Syrië is en het schip onderweg geen andere havens hoeft aan te doen.
Rusland maakt volgens mediaberichten ook aanstalten om twee transportschepen en honderden mariniers naar de Syrische haven van Tartus te sturen ter bescherming en mogelijke evacuatie van de duizenden Russen die in het land werken. Tartus is de enige buitenlandse marinebasis waarover Rusland nog beschikt. "We kunnen onze burgers daar niet aan hun lot overlaten", zei majoor-generaal Gradoesov volgens Interfax.