Proces toiletfraude Carestel start vandaag
Vandaag begint het proces tegen Carestel Motorway Services en een Duits bedrijf. Ze lieten tot 2008 de toiletten van autosnelwegrestaurants onderhouden door goedkope Oost-Europese arbeiders, die vijftien uur per dag moesten werken, alle dagen van de week.
Mensenhandel. Zo luidt de aanklacht van de Gentse arbeidsauditeur op het proces dat vandaag voor de correctionele rechtbank wordt ingeleid tegen vier verantwoordelijken van het bedrijf Kronos Sanitärservice uit het Duitse Heilbronn en het vroegere Carestel Motorway Services. Via een contract in onderaanneming leverde het Duitse bedrijf Oost-Europese toiletdames en schoonmakers voor de Carestelvestigingen langs de E40 in Drongen en Wetteren, en ook langs de E17 in Kalken. Bij controleacties kwam aan het licht dat de Oost-Europeanen werden verplicht vijftien uur per dag te werken, zeven dagen op zeven. De zaak werd in 2006 aan het licht gebracht in een reportage in De Morgen. Toenmalig Caresteltopman Jean-Paul Van Avermaet, nu voorzitter van Voka Oost-Vlaanderen, verschuilde zich toen achter het contract met Kronos.
"Het is voor zover wij weten de eerste keer dat een bedrijf in een rechtbank ter verantwoording wordt geroepen voor de praktijken van een onderaannemer", zegt Jozef De Witte, die zich namens het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding burgerlijke partij stelde. "Jaren lang hield Carestel vol dat het geen weet had van de arbeidsvoorwaarden die Kronos het personeel oplegde. Volgens de arbeidsauditeur is dat niet aannemelijk. Het bedrijf is herhaaldelijk gewezen op de misbruiken. Te vaak om te kunnen volhouden dat het van niks wist. Als je in je eigen restaurant iemand vijftien uur aan een stuk ziet werken, dan kan het niet dat je je daar als werkgever geen vragen bij stelt."
De vooral Roemeense, Bulgaarse en Moldavische arbeidskrachten stelden zich zelf geen vragen bij hun arbeidsvoorwaarden. Ze werkten voor een salariss van ongeveer 450 euro per maand en kregen een slaapplek toegewezen in een caravan. De feiten waarvoor de twee bedrijven worden vervolgd, speelden zich af tussen juli en 25 september 2008. De arbeidsauditeur eist een schadevergoeding van 32.450 euro van het vroegere Carestel. Het bedrijf riskeert ook een boete van 550.000 euro.
In 2004 al ondernam het Duitse gerecht voor het eerst actie tegen wat toen werd bestempeld als de 'toiletmaffia'. Oost-Europeanen werden uitgebuit via de firma Bronfman Reinigungsservice. Het bedrijf was eigendom van een schatrijke Russische Jood, die overal in Duitsland langs autosnelwegen toiletconcessies opkocht en goedkope Oost-Europese werkkrachten inzette. Nadat de hele handel werd opgerold, begon Bronfman opnieuw, nu onder de naam Kronos Sanitärservice.
Het bedrijf Carestel kwam in 2007 in handen van de Italiaanse mondiale marktleider Autogrill. "Dit zijn praktijken uit een inmiddels ver verleden", zei een woordvoerder gisteren. "Onderhoud van toiletten gebeurt nu in eigen beheer. In de meeste Belgische vestigingen worden momenteel poortjes geplaatst en wordt alles geautomatiseerd."
Het proces wordt vandaag ingeleid met het vastleggen van data voor conclusies en pleidooien. (DDC)