Direct naar artikelinhoud

Populair contraceptiemiddel verdubbelt risico op hiv

Het populairste contraceptiemiddel in Oost- en Zuid-Afrika zou het risico op hiv tot twee keer verhogen. Dat blijkt uit een studie van de Universiteit van Washington. 'We hebben een ernstig probleem', geeft Isobel Coleman van de denktank Council on Foreign Relations toe.

Concreet gaat het om driemaandelijkse hormonale injecties, zoals Depo-Provera van het farmaceutische bedrijf Pfizer. Het contraceptiemiddel is erg populair in zwart Afrika, waar zowat 12 miljoen vrouwen of 6 procent van de vrouwen tussen de 15 en 49 jaar oud het gebruikt. In de Verenigde Staten is dat 1,2 miljoen vrouwen of 3 procent van de vrouwen die een contraceptie gebruiken.

"Het beste contraceptiemiddel vandaag is de hormonale injectie", zegt Isobel Coleman van de Council on Foreign Relations aan The New York Times. "Je moet niet naar de dokter, het blijft drie maanden werken en het zorgt ervoor dat vrouwen aan familieplanning kunnen doen zonder daar onnodig veel moeite voor te moeten doen. Nu is bewezen dat het de verspreiding van hiv in de hand werkt, hebben we een ernstig probleem."

De studie komt van de Universiteit van Washington en werd gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift The Lancet Infectious Diseases. Wetenschappers volgden twee jaar lang bijna 3.800 koppels in Botswana, Kenia, Rwanda, Zuid-Afrika, Tanzania, Oeganda en Zambia. Bij elk koppel was ofwel de man ofwel de vrouw al besmet met hiv.

Het onderzoek toont aan dat de vrouwen die hormonale injecties gebruikten, tot twee keer meer kans liepen om ofwel hun man te besmetten met het virus of zelf besmet te raken. Hoewel de studie zich beperkt tot Afrika, merken de wetenschappers op dat de biologische effecten van het contraceptiemiddel voor alle vrouwen gelden. De bezorgdheid over Afrika is wel groter, omdat het risico dat je daar besmet raakt met hiv nu eenmaal een pak hoger is dan elders ter wereld.

Ook de orale contraceptiemiddelen verhogen de kans op hiv, zo stellen de onderzoekers, maar doordat te weinig respondenten de pil gebruiken, kunnen hier geen definitieve conclusies uit getrokken worden. Eerder onderzoek over de invloed van de pil op hiv had wisselende resultaten. Dat injecties bepalender zijn, komt doordat er een hogere dosis in het lichaam van de vrouw terechtkomt.

De Wereldgezondheidsorganisatie van de VN (WGO) is ondertussen in actie geschoten en belegt een meeting in januari. Daar gaat de WGO na of het bewijs sterk genoeg is. "We willen er zeker van zijn dat we de mensen waarschuwen indien nodig", zegt epidemioloog Mary Lyn Gaffield aan The Times. "Anderzijds willen we geen overhaaste conclusies trekken die verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor de seksuele en reproductieve gezondheid van vrouwen. Het is een erg moeilijk dilemma."

De conclusies van de wetenschappers plaatst de internationale gemeenschap voor een probleem. Uit ander onderzoek bleek namelijk dat ook een zwangerschap het risico op een besmetting verhoogt. Dat heeft deels te maken met onveilige seks, maar is ook gerelateerd aan de hormoonproductie van zwangere vrouwen.

Een eenvoudige oplossing is dan ook uit ten boze, want een waarschuwing tegen het populaire contraceptiemiddel kan enorme gevolgen hebben voor de zwangerschapscijfers. En die kunnen op hun beurt opnieuw invloed hebben op het aantal hiv-besmettingen.