Vande Lanotte: 'Het is tijd voor beter en meer'

Door Gorik Van holen

Brussel l De strijd tegen armoede bij eenoudergezinnen wordt een van de grote actiepunten in de sp.a-campagne. 'Ons beleid heeft onvoldoende de wijzigingen in de gezinssituaties ingeschat', zegt Vande Lanotte.

De slotshow van het ideologische sp.a-congres moest nogmaals onderstrepen dat het Vande Lanotte menens is met de verovering van progressief Vlaanderen. De oude bondgenoten werden aan de borst gedrukt met een vrij podium (en straks ook een parlementair mandaat) voor ABVV-man Jan Van der Poorten van Volkswagen, de nieuwe (en toekomstige?) kregen een gezicht met groene huisvrouw Margaretha Guidone.

Zij mochten de sp.a-leden opwarmen voor het echte werk: de speech van voorzitter Vande Lanotte, het hoogtepunt van een zorgvuldig geregisseerd partijcongres waar de leden een nieuwe beginselverklaring bediscussieerden en goedkeurden. "Toegegeven, ik was niet echt gerust op die oefening. Democratie is iets nieuws voor mij", verwees de eigengereide Vande Lanotte naar de brede consultatieronde waarin de tekst gestalte kreeg. "Maar bovenal had ik schrik dat we zouden blijven hangen bij hoogdravende zinnen waar we in de praktijk niets mee aan kunnen."

Met enkele concrete voorbeelden gaf Vande Lanotte te verstaan dat het anders zal zijn. De acties tegen armoede, bijvoorbeeld, moeten heel concreet worden. "Van de 65-plussers leeft 20 procent met het risico op armoede. Bij eenoudergezinnen is dat zelfs 27 procent. Eén op de vier. We gaan de komende weken een zeer concreet en efficiënt programma uitwerken waardoor we het armoederisico voor hen drastisch verminderen. In ons verkiezingsprogramma wordt het een strijdpunt met de hoogste prioriteit."

De nieuwe beginselverklaring is voor Vande Lanotte ook de leidraad voor een verdere staatshervorming, die bovenal sociaal moet zijn: "Een sociale staatshervorming is een hervorming die de overheden in staat stelt een krachtiger sociaal beleid te voeren." De eerste aandachtspunten daarin zijn voor de sp.a meer jobs, hogere pensioenen en een verbreding van de ziekteverzekering. Die laatste moet de komende jaren meer middelen krijgen dan tot nog toe werd beoogd, vindt Vande Lanotte. Hij mikt op een jaarlijks groeipad van 3 procent, tegen de 2,5 procent die momenteel als algemene prognose geldt.

Amper één partijlid onthield zich bij de stemming over de beginselverklaring, al de rest stemde voor. Ook zaterdag, toen de diverse thema's werden besproken, was er van echte discussie weinig sprake. Als er gestemd moest worden over aanpassingen aan de basistekst volgde de zaal feilloos het advies van de partijtop. Sp.a Rood - de dissidenten van het Generatiepact - zorgde voor een aantal kritische tussenkomsten, maar daar bleef het bij. Eigenlijk waren het alleen de jongeren van Animo die voor wat spanning zorgden. Niet alleen bekritiseerden ze de snelle manier waarop ze de tekst hadden moeten verwerken en beoordelen, ook wilden ze een standpunt pro volksraadpleging uit de verklaring halen. Hun pleidooi haalde het niet tegen dat van Vande Lanotte - die er zowaar het Charter van Quaregnon bij haalde om zijn gelijk te halen - maar zorgde op zijn minst voor één nipte stemming.

De echte blikvangers van de eerste congresdag waren de middenveldorganisaties die hun zeg mochten doen. Zo kreeg Michel Vandenbosch van Gaia een stevige paragraaf over dierenrechten in de beginselverklaring, terwijl ook een armenvereniging en een patiëntenorganisatie hun inbreng hadden. En om te tonen dat de openheid meer is dan een gimmick, mochten enkele sans-papiers die buiten actie voerden hun zeg komen doen in de congreszaal.

In zijn slotspeech herhaalde Vande Lanotte dat hij overtuigd gaat voor open lijsten, met naast arbeiders (zie pagina 1) ook andere nieuwe stemmen en ideeën op de lijsten. "Ook tijdens de regeringsonderhandelingen zullen we die mensen bij de gesprekken betrekken", beloofde hij.

Sp.a wil een sociale staatshervorming, met aandacht voor meer jobs, hogere pensioenen en een verbreding van de ziekteverzekering