Cindy Sheehan, moeder van Casey (24), op 4 april 2004 gedood in Sadr City, Bagdad

'Ik stop niet met mijn strijd, nooit'

Ze was al een tijdje bezig met haar protestacties tegen de oorlog, maar kwam pas in de nationale aandacht toen ze in de zomer van vorig jaar haar tentje opsloeg voor de ranch van president Bush in Texas, werd Cindy Sheehan de beroemdste aller Amerikaanse protestmoeders. De vrouw, wier zoon Casey in Bagdad sneuvelde, zegt dat ze haar protest tegen de illegale oorlog nooit zal opgeven. 'Maar ik hoop echt dat we volgend jaar geen vierde jaar Irakoorlog moeten herdenken.'

Brussel

Eigen berichtgeving

Ayfer Erkul

Cindy Sheehan heeft haar Europese tournee, die afgelopen week had moeten beginnen in Frankrijk, afgeblazen. Ze is nog niet helemaal genezen van de verwondingen die ze anderhalve maand geleden opliep. Tijdens de State of the Union zat ze in het publiek met een T-shirt waarop ze de terugtrekking eiste van de Amerikaanse troepen uit Irak. Het duurde niet lang voordat agenten haar hardhandig wegsleepten. "Ze verdraaiden mijn pols en trokken me meters mee", zegt Sheehan aan de telefoon vanuit New Orleans, waar ze deelneemt aan een protestactie. "Ik had ook een hersenschudding. Ik voel me wel beter, maar ben nog niet helemaal oké."

Arrestaties, boetes, boegeroep: Cindy Sheehan is het gewoon. Zelfs toen haar man zich vorig jaar van haar liet scheiden wegens 'onoverkomelijke meningsverschillen', had ze dat snel verwerkt. Over zijn echte motieven heeft haar echtgenoot nooit gesproken, maar Cindy Sheehan liet wel merken dat hij het niet eens was met haar visie op de oorlog in Irak.

Veel moeilijker om te verteren is de voortdurende weigering van Bush om haar te ontvangen. Een keer hebben ze elkaar ontmoet, in Fort Lewis, samen met andere familieleden van slachtoffers in Fort Lewis. Dat was vlak na de dood van haar zoon, Casey Sheehan. De 24-jarige jongeman werd op 4 april 2004 gedood tijdens onlusten in Sadr City, de sjiitische wijk van Bagdad. Casey was nog maar enkele weken in Irak.

"Bush zei dat hij het jammer vond en dat ze voor een goede zaak waren gestorven. Daarmee moesten we het doen. Die ontmoeting was een van de walgelijkste ervaringen ooit. Bush zei de juiste woorden tegen ons, maar in zijn ogen was geen gevoel van medeleven te merken. Hij zei zelfs 'Ma Sheehan' tegen mij."

Die ontmoeting met Bush legt de basis van Sheehans missie voor de volgende jaren. Ze begint steeds vaker in haar eentje protestacties, spreekt op samenkomsten en loopt mee in de weinige antioorlogsdemonstraties die er toen waren in de VS. Deze oorlog is illegaal, probeert ze haar landgenoten te overtuigen. En: Bush, toch een godvruchtig man, heeft gelogen tegen ons. Maar het is niet makkelijk om een bevolking te overtuigen, als die nog voor meer dan de helft gelooft in de oorlog.

Pas in augustus 2005, als stilaan duidelijk is geworden dat het in Irak niet beter gaat maar slechter, komt Cindy Sheehan nationaal in de aandacht. En hoe. De 49-jarige vrouw trekt naar Crawford, Texas, waar Bush zijn jaarlijkse vakantie doorbrengt op zijn ranch. Daar, vlak aan de afsluiting van het domein, slaat ze haar tentje op. 'Camp Casey' noemt ze het en enkele dagen later staat de nationale pers bij haar tent.

Plots is de vrouw uit een onbekend stadje in Californië de 'Rosa Parks van de antioorlogsbeweging' geworden. Bush weigert haar te ontmoeten, maar zegt wel aan de pers: "Ik heb sympathie voor mevrouw Sheehan. Ze heeft het recht om te zeggen waar zij in gelooft. Dit is Amerika. Maar het zou fout zijn om de troepen terug te trekken uit Irak."

Vier weken zit ze in haar tentje en kreeg er bezoek van duizenden aanhangers, onder wie ook Congresleden. Eigenlijk is ze wel blij dat Bush haar niet heeft willen ontvangen. "Als hij dat wel had gedaan, had hij de protestbeweging toen misschien in de kiem gesmoord."

In september breekt ze haar 'kamp' af en gaat ze op tournee met de Bring Them Home Now Tour. "Nooit had ik gedacht dat ik het zover zou brengen", zegt Sheehan. "Ik wist niet dat één persoon zo'n beweging in gang kon zetten."

In april zal ze weer Camp Casey oprichten in Crawford, waar Bush de paasdagen zal doorbrengen. "Ik zal niet de enige zijn", grinnikt ze. "De president heeft nog niets gezien."

Het enige wat Sheehan momenteel wil is dat de Amerikaanse troepen uit Irak worden teruggetrokken. Na drie jaar bezetting is nu wel duidelijk geworden dat het steeds slechter gaat in Irak. "Denk maar aan Samarra waar sjiieten en soennieten tegenover elkaar kwamen te staan. De burgeroorlog in Irak is heel dichtbij en ik vind niet dat de Amerikaanse troepen daar nu moeten zitten."

Wat als de troepen thuis zijn? Zal ze dan stoppen met haar acties en in de anonimiteit verdwijnen? "No way", lacht ze. "Niet dat ik geniet van al die drukte en aandacht. Maar er is altijd wel ergens een oorlog of een onrechtvaardigheid om tegen te protesteren. Nu doe ik dat als actievoerder, maar niemand belet me om volgend jaar in de politiek te stappen. Al is dat nog maar een vage gedachte."

Iedere dag krijgt ze meer aanhangers, zegt Sheehan. "Niet alleen meer Democraten, maar ook Republikeinen beginnen te protesteren tegen de oorlog. Dat is een heel goed teken. Maar in Amerika zijn er nog zoveel mensen zonder ruggengraat. Die moeten we proberen te overtuigen."

Protestmoeder Cindy Sheehan heeft nog drie andere kinderen en twee kleinkinderen. Al kan er van een privéleven al lang niet meer gesproken worden. "Mijn kinderen zijn mijn drijfveer. Voor hen wil ik strijden voor een vreedzame maatschappij. Voor hen zal ik nooit stoppen met mijn strijd."