'Dit betekent oorlog'
Nu een film over haar brutale arrestatie in Texas is vrijgegeven, zorgt de verdachte dood van de Afro-Amerikaanse Sandra Bland voor groeiende verontwaardiging. Uit de beelden blijkt hoe een agent met een taser de protesterende jonge vrouw uit haar wagen sleurt en op de grond gooit.
De Texaanse politie heeft beelden vrijgegeven van de arrestatie van Sandra Bland, de 28-jarige vrouw die op 11 juli na een lichte verkeersovertreding werd gearresteerd en twee dagen later dood in haar cel werd aangetroffen. De video is afkomstig van de dashboardcamera van Brian Encinia, de agent die Bland oppakte.
Wie de eerste minuten van de beelden bekijkt, kan zich amper voorstellen dat dit tafereel tot de dood van een jonge vrouw en een nieuwe nationale controverse zou leiden. Agent Encinia heeft de witte wagen van Sandra Bland net doen stoppen. Ondertussen is bekend dat Bland vanuit Chicago op weg was naar de campus van de Texaanse Prairie View A&M-universiteit waar ze net een job had gekregen als ambassadeur van de alumni-vereniging.
De agent stapt naar Blands wagen om uit te leggen dat ze een waarschuwing krijgt omdat ze haar richtingaanwijzers niet gebruikte. "Alles oké, mevrouw? U ziet er nogal geïrriteerd uit." Waarop Bland toegeeft dat ze inderdaad een beetje geïrriteerd is omdat ze net van rijvak was veranderd om de politiewagen vrij baan te geven.
Op dat moment neemt het gesprek een heel andere wending. "All right", antwoordt Encinia. "Zou u uw sigaret kunnen doven?" Bland antwoordt dat ze in haar eigen wagen zit en niet begrijpt waarom ze dat zou moeten doen. Encinia dringt aan en beveelt Bland om uit te stappen. Ze weigert, waarna de agent het portier bruusk opent en de vrouw uit haar bestuurszetel probeert te sleuren. Bland verzet zich en zegt dat de agent zijn handen thuis moet houden. Waarna Encinia zijn taser trekt. "Kom uit de wagen of ik steek je in brand." Bland stapt uit, wandelt naar de stoep en dreigt ermee om de agent voor de rechtbank te dagen. Daarna stapt het tweetal uit beeld.
Zelfmoord
Hoewel op de politievideo niets van de daaropvolgende schermutseling is te zien, is wel te horen dat Bland luid protesterend in de boeien wordt geslagen, tegen de grond wordt geduwd en klaagt dat ze pijn heeft aan haar hoofd en polsen. Nog steeds uit beeld wordt ze afgevoerd.
De beelden die de volgende twintig minuten te zien zijn, zijn opnieuw banaal. Interessant is wel dat Encinia's radiocommunicatie met de centrale te horen is. Hij zegt dat hij niet begrijpt waarom Bland zo uit haar dak ging en beweert dat hij haar voldoende tijd gaf om tot rust te komen alvorens haar te arresteren. Dat laatste wordt ondertussen fel betwist. Zeer opvallend is wel dat de beelden in dit deel van de film meermaals verspringen. Hoewel de politie dit met klem ontkent zijn er vermoedens dat bepaalde gevoelige passages van Encinia's communicatie werden weggeknipt.
Amper 48 uur na haar arrestatie is Sandra Bland dood. Volgens de versie van de lokale gevangenis van Waller County pleegde ze op maandagochtend 13 juli tussen acht en tien uur zelfmoord met de plastic zak van haar vuilnisemmer. Maar haar familie hecht geen geloof aan deze versie. Onder andere het feit dat ze net een nieuwe job had gevonden, doet twijfels rijzen over de zelfmoordhypothese. Het vrijgeven van de beelden van de arrestatie doet de verontwaardiging nog meer oplaaien en roept herinneringen op aan andere recente zaken waarbij Afro-Amerikanen het slachtoffer werden van blank politiegeweld.
Ondertussen zijn ook de officiële instanties steeds kritischer voor de wijze waarop Bland werd gearresteerd en vastgehouden. De Texaanse dienst voor openbare veiligheid verklaarde al dat de arrestatie in strijd was "met de normale procedures en het hoffelijkheidsbeleid van de politie". Agent Encinia wordt verweten dat hij naliet om duidelijk uit te leggen waarom hij Bland arresteerde. Hij mag voorlopig enkel bureautaken verrichten. De Texaanse controlecommissie voor het gevangeniswezen kwam dan weer tot de conclusie dat de cipiers Bland nooit langer dan een uur alleen hadden mogen laten.
Ondertussen raken ook steeds meer elementen bekend over Sandra Blands persoonlijkheid. Zonder details te geven, zette ze enkele maanden geleden een filmpje op Facebook waarin ze zegt dat ze een tijdje licht depressief was geweest en aan een vorm van post-traumatische stress leed. Maar de meeste van haar filmpjes staan in het teken van de organisatie Black Lives Matter, een digitale protestbeweging die was ontstaan nadat de blanke bewakingsagent George Zimmerman was vrijgesproken voor de moord op de 17-jarige zwarte jongen Trayvon Martin in Florida.
Nationaal verzet
In de filmpjes vertelt Bland hoe ze op haar middelbare school de enige zwarte cheerleader was en riep ze 'haar blanke vrienden' op om voluit de zwarte burgerrechtenbeweging te steunen. Ook onderzocht ze in detail hoe Afro-Amerikanen zich moeten gedragen wanneer een agent hen staande houdt: welke documenten ze moeten tonen, welke informatie ze moeten geven, maar ook waar de wettelijke grenzen van de agent liggen. Volgens vele Amerikanen maakt dit duidelijk waarom het tijdens de arrestatie van 11 juli zo fout liep: Brian Encinia die de politieregels blijkbaar niet correct toepaste, stond tegenover een combattieve en goed geïnformeerde vrouw die niet bereid leek om zich zomaar neer te leggen bij politioneel improvisatiegedrag.
Blands moeder, Geneva Reed-Veal, riep tijdens een herdenkingsmis op tot nationaal verzet. "Zodra ik mijn kind heb begraven, ben ik er klaar voor: dit betekent oorlog. De dood van mijn dochter zal de wereld veranderen."