Direct naar artikelinhoud

'Ik werk voor Mohammed én Leon'

Op 1 augustus neemt Barbara Wyckmans afscheid van HETPALEIS. Opvolger Els De Bodt krijgt de taak om een etnisch steeds diverser Antwerpen naar het jeugdtheater te lokken. 'Kunstenaars moeten geen rekening houden met een doelpubliek, wij wel.'

De komende vier jaar komt geen enkele theatermaker van etnisch-diverse achtergrond structureel in de plannen van HETPALEIS voor.

"We hebben met al die makers gesproken. Een deel van hen wilde niet voor het jeugdtheater werken, een deel had geen interesse in de grote zaal en van een laatste deel vonden wij het artistieke project niet overtuigend. Ik zie integratie in HETPALEIS als een breed en organisch proces, maar het blijft onze corebusiness om straffe producties te maken, ongeacht de huidskleur of achtergrond van de makers."

Wat u 'straffe producties' noemt, zullen critici zeggen, is afhankelijk van je westerse bril.

"Kijk, dat vind ik nu echt te gemakkelijk. We voeren met alle artiesten hetzelfde gesprek en we kijken of er een match is tussen wat zij willen doen en wat wij kunnen bieden. Het gaat om de kwaliteit van het project."

Op welke manier moeten de theatermakers in huis rekening houden met het feit dat hun doelpubliek steeds minder blank kleurt en het Nederlands niet als moedertaal heeft?

"Kunstenaars moeten geen rekening houden met een doelpubliek, HETPALEIS moet dat wel. Als een jonge regisseur als Freek Vielen iets wil maken rond het thema 'waarde' doet hij artistiek wat hij wil, maar ik vraag hem wel om zich er bewust van te zijn dat er kinderen in de zaal zitten voor wie misschien andere waarden belangrijk zijn dan voor hemzelf.

"Met fABULEUS maken we een woordloze dansvoorstelling rond Prince, die toegankelijk is voor kinderen met een andere moedertaal. We willen ook experimenteren met peer-to-peer-communicatie, flyers steken in de boekentasjes, zodat de informatie doorstroomt naar huis..."

Is er niet meer nodig dan een paar flyers om een divers publiek te trekken? De groei van deze generatie is niet van gisteren. Het lijkt alsof HETPALEIS net is wakker geschoten.

"Ik kan daar weinig over zeggen; ik sta aan het begin van mijn eerste seizoen. Er waren in HETPALEIS al een aantal dingen geïnitieerd, zoals het werken met OKAN-klassen (OnthaalKlas voor Anderstalige Nieuwkomers, EC). Maar het was misschien niet genoeg. Los daarvan geloof ik niet in een aanpak die de hele werking van een huis overhoop gooit. Het zit voor mij in én-én: én het gesprek met de makers, én de keuze van de producties, én de omkadering van de voorstellingen. Die kleine initiatieven zijn het begin. Je mag me daar over vijf, misschien pas over tien jaar op afrekenen."

U wordt er nu al op afgerekend: de beoordelingscommissie noemde het project van HETPALEIS niet sociaal-artistiek genoeg.

"En dat vind ik straf, eerlijk gezegd. Diversiteit was geen criterium van de minister, maar een aandachtspunt. Dat is iets helemaal anders. Tuurlijk, het werken met de OKAN-klassen is minder spectaculair dan een paar superdiverse namen in je programmaboekje. Maar wat maakt het meest verschil? Ik heb meegelopen in zo'n OKAN-workshop. Je zag die kinderen van vluchtelingen hier 's morgens onwennig binnenschuifelen, maar hoe ze 's avonds buitengingen was om van te dansen. Zo'n dag lijkt me relevanter dan een aantal makers in huis te halen in wier artistieke project ik maar half geloof. Ik verkies gewoon een organische evolutie boven de bombast van de revolutie."

Sommige mensen vinden dat het tijd is voor een revolutie.

"Ik vind dat niet. Ik vind dat onze prioriteit nog steeds bij de kunsten ligt, omdat die kunsten kinderen laten groeien, álle kinderen, zowel Mohammed als Leon. Enkel werken voor Mohammed wil ik niet: hoe stigmatiserend is dat? Het grootste probleem blijft dat Leon hier spontaan zal binnenwandelen en Mohammed niet. Daar moeten we aan werken.

"Het artistieke zal voor mij altijd vooropstaan, omdat ik ervan overtuigd ben dat de kunsten een kind werkelijk kunnen vooruithelpen. Ik ben zelf opgegroeid in een niet-evidente gezinssituatie en de schoonheid van literatuur is voor mij een houvast geweest, zonder dat ik dat toen besefte. Wie ik nu ben, ben ik deels dankzij de kunsten. Het is de reden waarom ik deze job doe. Telkens als een kind met zo'n glinstering in zijn ogen naar huis gaat, denk ik: one down."

De uitgebreide versie van dit interview leest u in het gratis podiummagazine Etcetera, e-tcetera.be. hetpaleis.be.