Nog volop brugpensioen bij bedrijven in moeilijkheden
Er zijn steeds minder bruggepensioneerden, maar bij herstructurering staat de deur wagenwijd open. En net daar remmen de sociale partners de hervormingen af.
Op je 56ste met brugpensioen? Het kan nog altijd bij bedrijven in moeilijkheden, zo kwamen de sociale partners deze week overeen als onderdeel van het grotere loonakkoord. Normaal zou de minimumleeftijd dit jaar moeten stijgen van 55 naar 57 jaar, maar de sociale partners remmen de verstrenging verder af.
Dat is opvallend. Er gaan steeds minder mensen op brugpensioen, maar er is één regime waar een duidelijke stijging valt waar te nemen: wanneer het gaat om herstructureringen. In 2011 waren er nog 2.300 mensen die zo op vervroegde rust werden gestuurd, in 2015 waren het er al bijna 3.500. Het totale aantal nieuwe bruggepensioneerden daalde in dezelfde periode van 15.000 naar iets minder dan 12.000.
De cijfers voor dit jaar zijn nog niet beschikbaar, maar zeker in de tweede jaarhelft hebben heel wat bedrijven in moeilijkheden nog gebruik gemaakt van de voordelige regeling. Denk aan Caterpillar, AXA of Makro. Er zullen er dus alleen meer bijkomen.
Veel hangt natuurlijk af van het aantal vereffeningen, maar toch heeft het verschil ook een andere verklaring. De algemene voorwaarden voor brugpensioen zijn de voorbije jaren fors aangescherpt. De instapleeftijd is intussen opgeschroefd naar 62 jaar en dat laat zich voelen. Bij het uitzonderingsregimes bij herstructureringen ligt het plafond zes jaar lager.
"Het beleid heeft duidelijk gewerkt", zegt N-VA-Kamerlid en arbeidsmarktspecialiste Zuhal Demir, die de cijfers opvroeg. "Dat goede voorbeeld zou moeten gevolgd worden bij herstructureringen. Brugpensioen is nu vaak een gemakkelijke manier om sociale vrede af te kopen bij een faling. Maar we zouden die mensen net meer perspectief moeten bieden op een job."
De regering berekent nu wat de gevolgen voor de staatskas van dit plan van de sociale partners. Op basis daarvan zal ze het akkoord goedkeuren of niet. De kans is echter klein dat het nog naar de prullenmand gaat. Het zou het hele sociale akkoord op losse schroeven zetten en daar heeft niemand zin in.
Bovendien past de beslissing van de sociale partners binnen een eerder akkoord uit eind 2014. De leeftijd van brugpensioen bij herstructureringen moet tegen 2020 worden opgetrokken tot 60 jaar, maar toen werd beslist dat bonden en werkgevers het ritme kunnen bepalen.
Telkens weer uitstellen
Professor sociale economie Stijn Baert (UGent) vreest dat zo de hele hervorming wordt uitgehold. "Dit noemt men sluipende besluitvorming", zegt hij. "De echte beslissing wordt telkens maar uitgesteld en uitgesteld en op het einde van de rit zal dan worden vastgesteld dat het doel onbereikbaar is. Daarom deze beslissing van de sociale partner zo jammer is."