Vleesachtige veggie is wel ONVEILIG
Een Amerikaanse vegetarische burger die 'net echt lijkt, want hij bloedt zelfs', blijkt onveilig, omdat hij met een nieuw ggo-eiwit is gemaakt. Hoe erg moet nepvlees op het origineel lijken om ons minder vlees te doen eten?
Het moest "de perfecte hamburger" zijn voor wie (meer) vegetarisch wil eten, maar niet zonder de 'vleeservaring' kan. De Impossible Burger van start-up Impossible Foods is sinds vorig jaar te krijg in een twintigtal Amerikaanse restaurants en zou "helemaal naar rundvlees" smaken en is zelfs "bloederig".
Nu willen sommige milieu-organisaties de burger van de menu's geschrapt zien, hoewel zij dezelfde doelstelling hebben als de oprichters van Impossible Foods: de vleesconsumptie, en zo onze ecologische voetafdruk, doen slinken.
Maar de meest vleesachtige veggieburger ooit, blijkt niet zo onschuldig. Dat tonen gelekte documenten van FDA, de Amerikaanse keuringsinstantie voor voedsel en medicijnen, waar The New York Times de hand op kon leggen.
De futuristische lekkernij, die maar liefst 257 miljoen dollar aan investeerderskapitaal aantrok, van onder andere Bill Gates, is het resultaat van 'reverse engineering': de makers brengen in kaart welke moleculen doorslaggevend zijn voor de specifieke smaak en textuur van vlees en zoeken een plantaardig alternatief. Aardappeleiwit zorgt in de burger bijvoorbeeld voor de typische 'vleestextuur'.
Het steringrediënt is heem, typisch voor vlees en door Impossible Foods uit soya nagemaakt. Het bedrijf beweert dat dit ingrediënt 'identiek' is aan de variant in vlees die de mens al duizenden jaren eet. Maar in werkelijkheid is hun versie een genetisch gemodificeerde variant, op basis van een gelijkaardige stof uit soja.
De veiligheid daarvan is niet gegarandeerd, zo oordeelt het FDA. Het zou tot heftige allergische reacties kunnen leiden. Zo meldde een zekere Steven Molino op Twitter dat hij twintig minuten na het eten van een Impossible Burger met een "zware allergische shockreactie" in het ziekenhuis is opgenomen.
Officiële klachten kreeg Impossible Foods nog niet, maar consumenten- en milieuorganisaties staan op hun achterste poten. Het bedrijf kan de veiligheid van zijn eiwit niet garanderen en legde de waarschuwing van FDA naast zich neer door de burger toch op de markt te brengen - iets wat volgens de huidige regels voor voedsel wel kan.
Stoten deze inventieve vegetariërs, in de verhitte investeerdersrace om het meest indrukwekkende nepvlees, op de grens van wat aanvaardbaar is? Is het, zoals critici nu stellen, niet absurd om het ene probleem, te veel vleesconsumptie, te beantwoorden met een ander probleem, experimentele ggo's en gezondheidsrisico's enkel en alleen omdat we ons blijven vastklampen aan 'de vleeservaring'?
Overtuigend
Experts in België en Nederland begrijpen de ambitie van Impossible Foods. "Als voormalige vleesfan probeer ik ook producten te maken die een typische vleeseter echt lekker vindt en dan gaat het om textuur en smaak. Niet iedereen is meteen klaar voor tofu", zegt Paul Florizoone van de Belgische keten Greenway. "Al zoeken wij niet iets wat niet te onderscheiden is van vlees, maar producten die even lekker zijn. Volgens ons is dat voor velen al overtuigend genoeg", stelt Florizoone.
Ook EVA vzw, die vegetarisch eten promoot, ziet het nut van erg vlezig vegetarisch vlees. "Wil je meer mensen dan enkel de typische vegetariërs minder vlees doen eten, dan zijn dat soort producten nodig", zegt woordvoerster Nena Baeyens. "Onderzoek toont dat de motivatie er vaak is, maar dat vooral mannen de textuur en smaak te zeer missen."
Bij De Vegetarische Slager, een Nederlandse fabrikant dat ook bij ons levert, mikken ze ook op plantaardig vlees dat zoveel mogelijk op het origineel lijkt. "Het Amerikaanse verhaal is extreem. Het moet daar vaak spektakel zijn", zegt directeur marketing Niko Koffeman. "Maar het kan ook zonder ggo's. Ons worstenbroodje vonden vleeseters in een blinde test lekkerder dan vleesversies, onze kipstukjes bestempelde de chef van El Buli als "Franse biokip" en onze gehaktballen kwamen in een wedstrijd met 45 vleesconcurrenten als op twee na beste uit de bus. En dat enkel met plantaardige ingrediënten."
Op de vraag waarom vegetarisch vlees per se zo op vlees moet lijken, zegt Koffeman: "Realiteitszin. Velen willen minder vlees eten, maar zijn teleurgesteld in de veggieproducten en houden erg van de vleessmaak. Wij willen dat leveren zonder dat er dieren aan te pas komen. Waarom ook niet? Het is een topsmaak. En ons valt op dat de vraag groeit. In 2010 hadden wij één winkel, nu hebben we er 3.500 in vijftien landen."