Plastic verpakking terug naar winkel? 'Nee, dank u'
De folie rond twee pakken bloem of zes flessen water naar de winkel terugbrengen? Minister Schauvliege ziet er een manier in om de restafvalzak te verkleinen. Maar voor de supermarkten zelf is dat een brug te ver. 'Dit kan niet de bedoeling zijn', klinkt het.
Wie in grote hoeveelheden aankoopt, kent het probleem: rond de verpakking van de producten zit nog eens een kartonnen doos of plastic folie. Vooral met dat laatste weten heel wat Vlamingen niet wat gedaan. Dikwijls vliegt die folie in de blauwe pmd-zak. Maar dat mag in principe niet. "Die moet in de restafvalzak of naar het containerpark", merkt Vlaams minister van Natuur Joke Schauvliege (CD&V) op. Uit Antwerps onderzoek blijkt ook dat ruim een derde van wat we in de blauwe zak gooien, daar eigenlijk niet in thuishoort.
De minister experimenteert voor dat soort plastics al met een extra, roze vuilniszak van 25 cent. Maar er is ook een goedkopere optie voor de consument, merkt Schauvliege op. Klanten mogen zulke 'verzamelverpakkingen' achterlaten in of terugbrengen naar de winkel.
"De grote winkels hebben al jaren een terugnameplicht, maar die is bij weinig mensen bekend", weet de minister. "Je kunt er nochtans de kost mee drukken, want die verpakkingen hoef je dan niet in de restafvalzak te stoppen."
Geen flessen of brikken
En dat restafval wil de minister tegen 2022 nog met 11 kilogram per inwoner verminderen. Let wel: de folie rond twaalf flessen water of de kartonnen doos rond zes brikken melk mag terug naar de winkel, de flessen en brikken zelf niet.
En er is volgens Schauvliege nóg een voordeel. "Die verzamelverpakkingen worden dan beter verwerkt omdat ze in winkels bij het bedrijfsafval horen", legt ze uit. "Daarnaast spoort het supermarkten en producenten aan om naar alternatieven op zoek te gaan voor al die verpakkingen."
De supermarkten bevestigen dat er al een tijd een akkoord is over die verzamelverpakkingen. "Die mag je inderdaad achterlaten. In de meeste winkels hangen daar affiches over op", zegt Hans Cardyn van Comeos, de federatie die de Belgische handel en diensten vertegenwoordigt. "Maar niet veel mensen doen dat", voegt Silja Decock van Colruyt daar aan toe. "De meeste klanten kopen nu eenmaal aparte zakjes chips en geen grote doos. Het zijn vooral zelfstandigen die dat doen."
Maar zulke verpakkingen ook terugbrengen naar de winkel? Dat zien ze bij Colruyt, Carrefour en Comeos duidelijk niet zitten. "Het akkoord houdt niet in dat klanten van alles kunnen kopen en daarna die verpakking terugbrengen", werpt Silja Decock op.
"Het is niet de bedoeling dat mensen nu alles in een plastic zak stoppen en daarmee naar de winkel komen", meent Baptiste van Outryve van Carrefour dan weer. "Klanten die vinden dat zij die verzamelverpakking nodig hebben en mee naar huis nemen, moeten daar achteraf zelf voor zorgen."
Blutsen voorkomen
"Verpakkingen mogen ook niet gedemoniseerd worden: ze dienen vaak om producten te beschermen", gaat van Outryve verder. "Als losse conservenblikken tijdens het transport tegen mekaar aan kletsen, krijg je blutsen en kunnen de producten niet meer verkocht worden."
Volgens Silja Decock is er bij klanten ook niet veel vraag naar om dat soort afval terug naar de winkel te brengen. Dat de minister die mogelijkheid nu onder de aandacht brengt, zal volgens haar niet voor een stormloop zorgen. "Wij verwachten niet dat mensen daar plots wel veel gebruik van gaan maken."