Charmant & fris versus sentimenteel & klef

dans

voorstelling HHHII

Leuven

Van onze medewerkster

Clara van den Broek

'Wanneer ik mijn ogen sluit en begin te zingen, is er alleen duisternis. Stilaan komt er licht, en dan het begin van kleur." Dat vertelt een telg uit de Indiase Dagar-familie, die al negentien generaties lang de oudste vorm van Indiase klassieke muziek beoefent, de Dhrupad. Dat moet ook ongeveer het proces zijn dat Anne Teresa De Keersmaeker doorliep bij het maken van Desh. De gezongen vorm van Dhrupad-muziek vormde het uitgangspunt van het duet dat De Keersmaeker zelf danst met Marion Ballester. Het dansmateriaal werd ontwikkeld in samenwerking met ex-PARTS-student Salva Sanchis.

De Keersmaeker maakt de laatste jaren kleinschalige choreografieën, zoals Small Hands, Once en nu Desh, die ze zelf danst en waarin ze nieuw materiaal zoekt voor het grotere werk dat daarop volgt. De choreografe lijkt er behoefte aan te hebben dat het materiaal verankerd blijft in haar lichaam. Ze lijkt dieper en verder te kunnen graven als ze dat in haar eigen lichaam doet.

Het decor van Desh is oranje. Er ligt een laagje zeer fijn zand op de grond dat aan het eind helemaal is weggedanst. Hier en daar komt de bekende Rosas-stijl in het materiaal bovendrijven, maar over het algemeen zijn het nieuw aangeboorde bewegingen, waarin de zoektocht nog voelbaar is. Dat levert charmant en fris materiaal op. Structureel volgt de choreografie de muziek en uiteindelijk bereikt ze hetzelfde. De Dhrupad wil een gevoel van vrede en contemplatie opwekken. Dat krijg je ook bij dit duet: op de duur kijk je niet meer analytisch, maar globaal. Je kijkt naar een veld van abstracties, waar ruimte is voor schoonheid, voor jezelf, voor muziek. Dramaturgisch, choreografisch en dansant is Desh dan ook zonder meer geslaagd.

Maar. Er is iets wat wel vaker stoort bij Rosas. Het heeft te maken met de afstand tussen de toeschouwer en het werk, met de afstandelijkheid die van het werk zelf uitgaat. Dat komt door de doorgedreven esthetisering ervan. Het is een marmeren paleis dat zichzelf tot in het oneindige weerspiegelt. Bovendien is het een esthetiek die geworteld is in een vorige generatie. De zoektocht naar authenticiteit wordt zo ten dele tenietgedaan.

Los van dat alles staat First Take, het tweede deel van de avond. Dat is een kwintet van De Keersmaeker voor vijf PARTS-studenten op muziek van Miles Davis. Daarin wordt structureel het choreografisch equivalent toegepast van methodes uit de jazz. Soms danst de groep samen, op andere momenten krijgen dansers de kans om apart te dansen, te soleren, of een duet te doen op de voorgrond. Dat levert wel een leuke compositie op, maar het dansmateriaal is klef, de dansers lijken niet rijp, en bovenal lijkt de muziek te ver van hun bed te staan. First Take is daardoor al te sentimenteel en eenduidig.

WIE Rosas en PARTS WAT Desh en First Take WAAR EN WANNEER Het dubbelprogramma wordt hernomen op 29/02, om 21 uur in de Muntschouwburg. Info: 02/550.03.50 of www.rosas.be. Zie ook Cultuur, pagina 20.

'Desh' is dramaturgisch, choreografisch en dansant zeer geslaagd, 'First Take' is al te eenduidig