Nieuwe trend n kerst of nieuwjaar in het buitenland vieren om stress te ontvluchten

Een op de drie kijkt op tegen de decemberstress

Aanschuiven in de winkels, stress in de keuken, na een halve dag zoeken nog geen geschikt cadeautje vinden: de decemberstress komt er aan. Liefst 34 procent zou de maand december het liefst willen overslaan, zo blijkt uit een enquête van het Nederlandse onderzoeksbureau TNS Nipo. Een derde ziet enorm op tegen 'al dat gedoe rond de feestdagen'. 'Mensen willen ontsnappen aan die stress: vandaar dat kerst vieren in het buitenland stilaan populairder wordt', zegt consumentenpsycholoog Herman Konings.

Brussel

Eigen berichtgeving

Katrijn Serneels

Opgejaagd en snel geïrriteerd lopen we door de straten. Want er moeten cadeautjes gezocht worden voor Sinterklaas, en dan voor Kerstmis en dan nog voor Nieuwjaar. De stress die december meebrengt, zorgt ervoor dat een op de drie mensen hoopt dat de feestmaand al voorbij was nog voor ze is begonnen. Dat blijkt uit een onderzoek van TNS Nipo.

Er zijn drie factoren die de maand december tot de meest stresserende van het hele jaar maken, zegt consumentenpsycholoog Herman Konings. "Ten eerste is er de bedrijfsdruk: het is de laatste maand van het jaar, alles moet klaar zijn, de budgetten moeten in evenwicht zijn, en dat zorgt voor extra stress. Bij beide ouders, aangezien veel gezinnen uit tweeverdieners bestaan. Dan zijn er nog de kinderen, die ook meer stress op school hebben: want december is de maand van de eerste grotere examens. Ook hier moet leerstof afgewerkt worden, en toetsen worden afgelegd. Zowel kinderen als volwassenen lijden onder een hogere werkdruk."

Het tweede ingrediënt voor de decemberstress is de sociale druk: je moet bezoekjes afleggen aan familie, kaartjes sturen aan vrienden, nog eens afspreken met kennissen, nog iets gaan drinken met de collega's... In vergelijking met twintig jaar geleden zijn er meer mensen die we kennen, ook al kennen we hen oppervlakkiger. Toch mogen we niet vergeten hen kerstkaartjes te sturen of te mailen, iets te kopen voor hen die we beter kennen en de bezoekjes bij de familie af te leggen. Door de vergrijzing leven mensen ook steeds langer: dat heeft als gevolg dat je niet alleen bij de bomma, maar ook bij de overgrootmoeder op bezoek moet."

En ten derde is er de consumeerdruk. "Of misschien kan ik het beter keuzestress noemen", zegt Konings. "Het aanbod van producten die je in de supermarkt vindt, is vier keer groter geworden sinds het begin van de jaren tachtig. Kijk maar naar de yoghurt: je hebt yoghurt met bifidus, met stracciatelli, met aardbeien in stukje of gemixt... Je hebt vier keer meer keuze, wat je ook koopt, en het kiezen van het juiste cadeau is erg belangrijk. Hoe meer keuze, hoe meer we ook twijfelen: wat zou het beste zijn, het leukste? We willen niet gewoon een leuk cadeau, we willen ook een cadeau dat leuker is dan dat wat anderen geven. Sociale-statusangst speelt daarin een belangrijke rol. Daarom blijven we lang zoeken naar het goede cadeau en lopen we gestrest en gefrustreerd door de winkelstraten."

Daar komt nog bij dat er vandaag sowieso minder vrije tijd is dan in het begin van de jaren tachtig. "Toen werkte 60 procent van de bevolking in de handenarbeid en verrichtte eenvoudige taken. Veertig procent zat in de diensten- en kennissector. Nu is die verhouding omgekeerd. En wie in de diensten- en kennissector zit kan om 5 uur 's avonds niet langer de deur van het bedrijf achter zich toetrekken. Er worden overuren geklopt, of er wordt bijgeschoold... We hebben nu per week zeven uur minder vrije tijd dan twintig jaar geleden. Ook dat verhoogt ons gevoel van stress. Zeker in een maand als december."

Het gevolg is dat steeds meer mensen proberen de kerststress te ontvluchten. "Niets doen is natuurlijk geen optie. Want dat past niet bij je status. Wat populairder wordt, is het vieren van kerst en Nieuwjaar in het buitenland. Met een groepje van significant others, mensen die het meest voor je betekenen, trek je naar het Zuiden van Frankrijk voor drie dagen om daar oud en nieuw of kerst te vieren. Dat is betaalbaarder dan het klinkt. Het is daar immers laagseizoen qua logies en met de goedkope tgv (19 euro) kun je er met tien mensen naartoe zonder dat je je broek scheurt. Of vier kerst in Florida, waar de zon schijnt: kerst onder de palmbomen in plaats van de dennenboom is ook een aparte ervaring. En de dollar staat laag."

In plaats van geld te geven aan nog duurdere en betere champagne, gaan we op zoek naar een unieke ervaring om van de feestdagen iets onvergetelijks te maken. "De middle class wordt steeds meer the upper mass genoemd. Traditie moet plaats ruimen voor een belevenis, en het liefst voor iets exclusiefs. Om te ontsnappen aan de decemberstress en toch op een exclusievere, mooiere manier dan vorig jaar kerst of nieuw te vieren, trekken we naar het buitenland. Weg van de verplichtingen, weg van de routines onder de kerstboom. Kerst mag geen sleur worden, we willen er nog altijd iets speciaals van maken. Maar dan zonder dat we er te veel stress voor moeten doormaken."