'Nog zeker 23 jaar CO2-probleem'
Tijdens de heraanleg van de Antwerpse ring zal enorm veel CO2 vrijkomen in de lucht. Bij een overkapping (een dak op de ring) zal het 23 jaar duren voordat de positieve effecten van de bouw opwegen tegen de negatieve. Voor de klassieke Oosterweelplannen van de Vlaamse regering is dat nog veel langer.
1.895 kiloton. Dat is de hoeveelheid stikstofdioxide of CO2 die vrijkomt bij de bouw van Ringland, het plan van de gelijknamige burgerbeweging die de Antwerpse ring volledig wil overkappen. Dit is dubbel zoveel als de hoeveelheid CO2 die normaal in een heel jaar in Antwerpen vrijkomt. Tot die conclusie komt professor Filip Meysman van de Vrije Universiteit Brussel in een klimaatstudie over de Antwerpse ring.
Ringland is vaak een uithangbord voor de leefbare stad, maar de studie werpt een ander licht op de zaak. Boosdoener is het beton waaruit het dak en de muren worden opgetrokken. Voor elke kubieke meter beton komt er 350 kilogram koolstofdioxide vrij. Dat is een broeikasgas dat mee verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde. Niet meteen een aangename vaststelling voor een burgercollectief dat zijn handelsmerk heeft gemaakt van een groene aanpak.
CO2-neutraal
Toch blijft Ringland veruit de meest klimaatvriendelijke oplossing. Zodra de Antwerpse ring volledig overkapt is, zal de Antwerpenaar 80 kiloton minder CO2 inademen per jaar dan nu. "Dat betekent dat de negatieve effecten van de bouw na 23 jaar volledig gecompenseerd zijn door de CO2 -winst", verklaart professor Filip Meysman (VUB). "Aangezien de levensduur van de infrastructuur geschat wordt op 40 à 50 jaar, kunnen we stellen dat Ringland CO2 -neutraal is."
De plannen van de Vlaamse regering zijn dat niet. Meysman: "De bouw van die infrastructuur blaast ongeveer evenveel CO2 de lucht in als Ringland, maar het verschil is dat die negatieve effecten achteraf niet meer worden gecompenseerd. Bij Ringland wel."
Concreet heeft Ringland vier voordelen: minder auto's, minder files, lagere snelheden en een bos dat de lucht filtert. De grootste winst zit in de 'stadsbonus'. Dat is een tolheffing van 2 euro die je moet betalen om gebruik te maken van de Antwerpse ring. De heffing ontmoedigt onnodig verkeer en stimuleert het gebruik van het openbaar vervoer. Gevolg: een verlaging van de CO2-emissie met 15 procent.
De overige winst zit in de reorganisatie van het verkeer. Ringland legt niet alleen een dak op de ring, maar hertekent ook de baanvakken. Het systeem van gescheiden tunnels bevordert de doorstroming van het verkeer. Dat heeft een positief effect, want de uitstoot van een auto stijgt naarmate hij in de file terechtkomt. Ook de verlaging van de maximumsnelheid draagt bij aan een lagere CO2-emissie.
"Wat opvalt is dat de voordelen weinig te maken hebben met de overkapping zelf, maar eerder met wat er onder de kap zit", zegt Meysman. Zo zorgt de 175 hectare bos op het dak van de ring voor amper 1 procent CO2-winst.
Vragen over regeringsplannen
Volgens Ringland roept de studie vragen op over de plannen van de Vlaamse regering. Die nam de CO2-uitstoot van de bouw niet helemaal op in haar milieueffectenrapport, noch in het Klimaatplan van de stad Antwerpen. Ook houdt de regering nog steeds vast aan de klassieke Oosterweelverbinding met een maximale overkapping. "Dit rapport toont nochtans aan dat dat op zich geen noemenswaardig voordeel oplevert voor het klimaat. Daarvoor moet je ook het verkeer aanpakken", zegt woordvoerder Sven Augusteyns.
Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) benadrukt dat de regering een intendant heeft aangesteld om de leefbaarheid op en rond de ring te garanderen. "De intendant is volop in gesprek met alle belanghebbenden."
Vanavond houdt Ringland een grote bijeenkomst in de Roma in Borgerhout.
► 6