Oorlogsverklaring aan de SCHWALBE

Rome, 8 juli 1990. In het Stadio Olimpico spelen West-Duitsland en Argentinië de finale van de wereldbeker. Het winnende penaltydoelpunt van Andreas Brehme valt vijf minuten voor tijd, maar ook in minuut 65 werd er geschiedenis geschreven. De Duitse steraanvaller Jürgen Klinsmann gaat door op rechts. Hij tikt de bal voor zich uit, zijn opponent zet de tackle in. Een gevaarlijke ingreep, want met een te hoge voet. Toch: hij raakt man noch bal. Een nanoseconde later vliegt Klinsidoor de lucht. Een volleerde snoekduik, die hij met de nodige flair onderstreept. Hij landt twee meter verder op de mat, grijpt naar het gezicht, schreeuwt en maakt met zijn hele lichaam een ultieme stuiptrekking. Pedro Monzon, de Argentijn, raakte hem met geen vinger aan, maar lijkt zélf te twijfelen of hij Klinsmann dan toch geen doodschop verkocht. De scheidsrechter twijfelt niet: rood. De fopduik werd hier misschien niet uitgevonden, maar wel wereldwijd geëxporteerd. Klinsmann kwam ermee weg en kreeg véél volgelingen.

Van kwaad naar erger

Sindsdien ging het van kwaad naar erger met die vermaledijde schwalbe. De spits doet er zijn voordeel mee, al staan er honderd camera's op hem gericht. En jonge voetballertjes doen hen na. Want al wat Ronaldo doet, is heilig. En zo is het een deel van het voetbal geworden: matennaaierij in het mooi Nederlands, schwalbe in het mooier Duits. Daar wil de Engelse voetbalbond (FA) nu komaf mee maken, als eerste grote voetbalfederatie. Vanaf volgend seizoen worden schwalbes streng bestraft. Wie een strafschop of rode kaart uitlokt met een fopduik, wordt achteraf met twee wedstrijden schorsing bedankt. Daarover beslist een triumviraat: een ex-speler, ex-manager en een ex-scheidsrechter. Oordelen zij unaniem, dan is de schorsing een feit.

"Een heel goed idee. Elke inbreuk op de geest van het voetbal moet bestraft worden. Het zou het rechtvaardigheidsgevoel ten goede komen.", zegt voetbalanalist Geert De Vlieger. "Wat mij betreft mag dit ook in België meteen worden ingevoerd." Zijn collega Eddy Snelders is het daar niet helemaal mee eens. "Het is een nobel initiatief: het ontraadt spelers om zich te laten vallen, maar het is praat na de vaak. Je verandert er het resultaat van de wedstrijd niet mee."

Waar ligt de grens?

Een ander probleem: waar ligt de grens tussen een speler die struikelt en eentje die een schwalbe maakt. Als Stadion of Extra Time buitenspel, veldoverwicht of zware tackles bespreekt, dan hoor je dikwijls evenveel meningen als er analisten zijn. Bij de schwalbe zal dat niet anders zijn. "Tegenwoordig kun je elke betwistbare fase vanuit zeven camerastandpunten herbekijken. En dan nog is er vaak geen duidelijke conclusie. Zulke discussies zullen de hectiek alleen maar vergroten", bedenkt Snelders.

Topscheids op rust Frans Van den Wijngaert, lid van de Belgische reviewcommissie, predikt voorzichtigheid. "Alle mistoestanden uit het voetbal weghalen, is een utopie. Maar we moeten de scheidsrechter helpen waar mogelijk, zonder zijn waardigheid te ondermijnen. Dit kan een goed hulpmiddel zijn. Het is alleszins positief dat de FA zowel ex-spelers als ex-scheidsrechters laat beslissen. Dat zijn twee tegenpolen, met elk een andere visie op het spel. Dat is essentieel."

Reviewcommissie

Het Engelse antischwalbeplan wordt dus enthousiast, maar met voorbehoud onthaald. Toch zou het in principe vrij makkelijk kunnen worden ingepland in ons voetbal. Er is namelijk al een reviewcommissie die fases kan herbeoordelen. Voorlopig gebeurt dat enkele wanneer de 'fysieke integriteit' van een van de spelers wordt bedreigd. "Als dat het voetbal vooruit kan helpen, dan is het een goed idee", zegt de Belgische scheidsrechtersbaas Johan Verbist. "Maar we moeten dit eerst grondig bespreken. We gaan niet zomaar in het wilde weg beslissen."