Dictator Franco krijgt na 42 jaar misschien nieuw graf
Vandaag stemt het Spaanse Congres over de verhuizing van het lichaam van dictator Francisco Franco. De oppositiepartijen zijn het beu dat zijn graf in de buurt van Madrid een bedevaartsoord is voor extreemrechts.
Generaal Francisco Franco regeerde van 1939 tot zijn dood in 1975 als dictator in Spanje. Hij kwam aan de macht na een driejarige bloedige burgeroorlog waarbij 600.000 doden vielen. In Spanje is het regime-Franco nog altijd een delicaat onderwerp. "De een ziet hem als een massamoordenaar, en de ander als bevrijder en beschermer van de Spaanse traditie", zegt Sven Tuytens, VRT-correspondent in Spanje.
De dictator werd dicht bij Madrid begraven, in de Vallei van de Gevallenen. Deze site behoort nog altijd tot een van de meest controversiële plaatsen van het land. Er liggen namelijk ook tienduizenden slachtoffers uit de burgeroorlog begraven en het werd gebouwd door tienduizenden dwangarbeiders. Van hen kwamen enkele duizenden om tijdens de bouwwerken. Ook is de plaats nationaal erfgoed in Spanje. Daardoor betaalt de staat een groot deel van de kosten.
Skinheads
Sinds het overlijden van Franco is de Vallei der Gevallenen een bedevaartsoord voor extreemrechts. "In de jaren 70 en 80 waren er grote betogingen, maar dat is minder geworden. Op de verjaardag van Franco komen er altijd wel enkele tientallen skinheads en tegenbetogers", aldus Tuytens. "De socialisten willen van de site nu een nationaal symbool van de burgeroorlog maken, in plaats van een ode aan de overwinning van Franco."
Maar voor het zover is, zal er nog veel moeten gebeuren. Zo zal de Spaanse partij Partido Popular al zeker tegen het voorstel stemmen. "De partij is katholiek georiënteerd en de kerk is tegen de verplaatsing van het lichaam van Franco. Voor christenen staat Franco voor de strijd tegen links." De katholieke kerk zelf heeft een dikke vinger in de pap. Het graf van Franco ligt op een site die wordt beheerd door de katholieke kerk.
Mocht het lagerhuis beslissen het lichaam van Franco te verplaatsen, moet de Senaat ook nog het voorstel goedkeuren. Al is dat volgens Tuytens niet zo'n probleem. "Als het Congres voor stemt, zal de Senaat wel volgen. Het lichaam van de dictator zal in dat geval waarschijnlijk naar zijn geboortestreek Galicië gebracht worden."