Direct naar artikelinhoud

Nederlandse tiener brengt IS in kaart

Als u een actuele kaart ziet van de gebieden die Islamitische Staat (IS) in handen heeft, is de kans groot dat u het werk ziet van de 19-jarige Amsterdammer Thomas van Linge. CNN, The New York Times en Der Spiegel voeren ze geregeld op. Straf werk van een jongen voor wie het als een experimentje begon.

Tot voor de zomer combineerde Thomas van Linge zijn uit de hand gelopen hobby met schoolwerk, nu hij afgestudeerd is kan hij alle tijd op zijn slaapkamer wijden aan de voortdurend bewegende fronten in Syrië. Het grote succes van zijn kaarten is, behalve de nauwkeurigheid, het duidelijke overzicht van het grote aantal strijdende groepen. Zijn geheim? Duidelijke kleuren die hij in het stokoude programma Paint maakt. Software die gratis wordt meegeleverd met elk Microsoft-besturingssysteem en heel eenvoudig te gebruiken is. "Ik ben niet zo goed met computers", vertelt hij aan het Amerikaanse weekblad Newsweek.

Het was de Arabische Lente die Van Linges fascinatie voor oorlogen heeft gevoed. Hij was toen veertien jaar. De kaarten die toen gebruikt werden, gaven volgens de puber geen goed overzicht van het conflict omdat er geen onderscheid gemaakt werd tussen de verschillende rebellengroeperingen.

In 2014 probeerde hij het dan maar zelf, met een kaart van de situatie in Noord-Syrië. Geen evidente bezigheid voor een jongen wiens vrienden naar eigen zeggen een naïef wereldbeeld hadden en vooral plezier wilden maken. Intussen begrijpen ze al een pak beter wat hij doet.

Duizend bronnen op het terrein

Zijn informatie haalt Van Linge van Facebook, Twitter en YouTube, waar hij Arabische leerde. Ook persoonlijke contacten op het terrein, zowel bij de rebellen van het Vrije Syrische leger als bij de Koerden ten noorden van Aleppo, leveren hem stof voor zijn kaarten. In totaal gaat het om zowat 1.000 bronnen, zegt hij zelf. Genoeg om tegenstrijdige berichten naast elkaar te leggen. Als hij ziet dat een groep rebellen op Twitter of Facebook zegt een dorp veroverd te hebben, wacht hij altijd op berichten of beelden van strijders die in het dorp zitten voor hij zijn kaart aanpast.

Met zijn kaarten wil van Linge mensen informeren, maar ook journalisten waarschuwen voor gevaarlijk gebied of no-gozones. Vandaag deelt hij ongeveer elke twee weken een geactualiseerde versie van zijn kaarten op zijn Twitter-account @arabthomness. Met goed 15.000 volgers, onder wie een schare regio-experts en onderzoekers, is Van Linge vandaag een gerespecteerd cartograaf.

Jihadspecialist Pieter Van Ostaeyen volgt Van Linge al sinds het begin en was meteen onder de indruk. "Als er commentaar komt, is die positief. Soms gebeurt het wel dat een buitenlandse strijder me contacteert om te zeggen dat hij een fout heeft gemaakt, maar dat gebeurt niet veel."

Van Linge is vooral gekend om zijn Syrië-kaarten, maar daar stopt het niet. De strijd van Boko Haram in Nigeria, de smeulende situatie in Oekraïne, maar ook Somalië, Mali en de aanhoudende conflicten tussen Israël en Palestina, Van Linge tekent het uit op een kaart en deelt het op Twitter.

De Amsterdammer is net afgestudeerd, het komende jaar wil hij niet meteen weer achter de boeken kruipen, maar verder werken aan zijn kaarten. En het terrein op gaan. "Vooral Iraaks Koerdistan trekt me wel," zei hij aan het Nederlandse Het Parool. "Syrië is te gevaarlijk. Maar ik moet eerst sparen."