50.000 extra jobs beloofd
'Jobs, jobs, jobs.' De dure belofte van de regering klinkt met het kersverse akkoord rond de tax shift plots niet meer zo naïef. 'Hiermee komen er tussen de 30.000 tot 50.000 nieuwe banen', kloppen de werkgevers zich op de borst. Alleen hangt er stevige mist rond het kostenplaatje.
In de zomer plaatsten werkgevers nog serieuze vraagtekens bij de tax shift en de jobcreatie die de federale regering eraan verbond. Maar nu Michel en co. de intussen beruchte losse eindjes aan mekaar hebben geknoopt, is de scepsis als sneeuw voor de zon verdwenen.
Dat de werkgeversbijdragen verlagen van 33 naar 25 procent was al bekend. Maar dat de arbeidsintensieve sectoren zoals de bouw, de horeca en de handel, die al onder het regime van 25 procent vielen, nog eens 4 tot 5 procent vermindering krijgen, mag bij de werkgevers op stevig applaus rekenen. Het is immers in die categorie van lagere lonen dat de jobcreatie het grootst is als je de lasten verlaagt.
Kmo's krijgen zicht op goedkopere eerste aanwervingen. Zij betalen voortaan helemaal geen sociale lasten meer op de eerste aanwerving. Zelfstandigen kunnen dan weer rekenen op een daling van de sociale bijdrage van 22 naar 20,5 procent op hun eerste schijf beroepsinkomsten.
Kortom, onze loonkostenhandicap tegenover onze buurlanden zal in theorie flink dalen. Van 16 naar 10 procent, volgens een eerste berekening van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). In totaal zullen werkgevers volgend jaar al 1 miljard minder bijdragen moeten betalen, tegen 2020 zou dat oplopen tot 2,5 miljard.
En daar mag iets tegenover staan. "Het is moeilijk om er een exact cijfer op te kleven. Maar deze extra inspanning van de regering - de lastenverlaging gecombineerd met een aantrekkende conjunctuur - moet netto tussen de 30.000 en 50.000 jobs opleveren", zegt Pieter Timmermans van het VBO, die weet heeft van vernieuwde buitenlandse interesse in België. En opvallend, Timmermans staat niet alleen met die boodschap. Karel Van Eetvelt van zelfstandigenorganisatie Unizo: "Deze ingreep is fors, en gaat gepaard met een loonmatiging. Dat moet een effect hebben op de tewerkstelling. Ik deel het enthousiasme."
Breed optimisme
Ook Comeos, de federatie voor handel en diensten, en de Bouwunie zijn verheugd dat de regering specifiek aandacht heeft voor hun problematiek. Het optimisme gaat zelfs breder. Ook ziekenhuizen en rust- en verzorgingscentra zijn tevreden met de lastenverlagingen voor hun laagste lonen. "Concreet zal dit voor de sector resulteren in een aantal honderden banen extra, durf ik te denken", zegt Peter Degadt van federatie Zorgnet Vlaanderen.
En toch. De regering mag zich dan nog eens sterk maken dat ze dit allemaal kan bekostigen door meer te belasten op consumptie en speculatie, of de rekeningen écht zullen kloppen blijft een onbeantwoorde vraag. Want tabellen met exacte berekeningen zijn - voorlopig - nog niet openbaar. De kritiek in de dagen en weken na het eerste akkoord in juli blijft dus legitiem.
Op papier klopt de rekening dan wel, een ongunstige conjunctuur, te hoog ingeschatte inkomsten en budgettaire tegenvallers kunnen roet in het eten gooien. Fiscaal expert Michel Maus (VUB): "Het is zo simpel om jezelf rijk te rekenen. Als ik naar het voorlopig gecommuniceerde geheel kijk, zie ik niet genoeg maatregelen die de benodigde centen zullen opleveren." Maus stelt in de eerste plaats vragen bij de opbrengsten van de strijd tegen de fiscale fraude en van de kaaimantaks, een belasting op buitenlandse offshoreconstructies. Of hoe een "historisch" akkoord nog voor hoge hindernissen staat.
► 6-7