Groot plan tegen alcohol wordt beperkt pakket
Er komt geen alomvattend alcoholplan voor ons land. De visies van Open Vld en CD&V liggen te ver uit elkaar. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) neemt de vlucht vooruit en stelt een beperkt pakket maatregelen voor.
Maandag zou het eindelijk zover zijn. De bevoegde federale en regionale ministers zouden op een gemeenschappelijke vergadering het ambitieuze alcoholplan afronden. Gisteren blies De Block alles af. "Een akkoord met de deelstaten zit er toch niet in", klinkt het bij haar woordvoerder. In plaats daarvan komt ze op eigen houtje met een reeks losse maatregelen.
Een globale aanpak voor een belangrijke maatschappelijke uitdaging komt er dus niet. Een op de tien Vlamingen kampt nochtans met problematisch alcoholgebruik, zo bleek in december nog uit een studie van de Vlaamse regering.
De Block heeft een heel andere visie dan Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V). De christendemocraten willen onder meer een verbod op de verkoop van alcohol in nachtwinkels, tankstations en automaten.
De liberalen vinden dat te ver gaan. "We willen in de eerste plaats dat mensen met alcohol leren omgaan." De focus ligt bij hen meer op preventie bij jongeren, niet op verbieden. Ook met Brussel en Wallonië was er overigens geen overeenstemming.
Eind vorig jaar stelden de federale en regionale ministers al een lijst op met dertig mogelijke maatregelen, zonder dat daar een finaal akkoord over was. De Block voert er daarvan nu een aantal uit die binnen haar bevoegdheden liggen.
Gemiste kans
Jongeren zullen bijvoorbeeld tot hun achttiende geen zoete cocktaildrankjes ('alcoholpops') meer kunnen kopen, net als sterkedrank. Enkel bier en wijn zullen vanaf zestien jaar te verkrijgen zijn. Om daarop toe te kijken worden twaalf extra controleurs in dienst genomen. Tegelijk zal er strenger worden opgetreden tegen reclame gericht op minderjarigen.
Tegelijk zullen op spoeddiensten teams worden opgeleid die zware alcoholproblemen detecteren. Als iemand door zijn laveloos gedrag zijn arm heeft gebroken, zal hij niet enkel een gips aangemeten krijgen. Hij zal worden aangesproken op zijn drankgebruik en wordt mogelijk doorverwezen. Omdat er geen wetgevend werk nodig is voor de maatregelen, kan De Block ze doorvoeren zonder instemming van de coalitiepartners.
Voor CD&V is dit een gemiste kans. "De maatregelen zijn op zich niet slecht", zegt Kamerlid Nathalie Muylle. "Maar waarom hebben we hierop jaren moeten wachten?" Bij N-VA klinkt een gelijkaardig geluid. "Er zitten positieve elementen in", zegt Kamerlid Renate Hufkens. "Maar de samenwerking met de gemeenschappen is cruciaal."
Het kabinet-Vandeurzen neemt akte van de demarche van De Block en zal zelf een aantal maatregelen uitwerken. Dan gaat het onder meer over sensibiliseringsacties bij sportclubs of grotere campagnes zoals Tournée Minérale.
Medisch socioloog Guido Van Hal (UAntwerpen) noemt wat De Block op tafel legt een hol plan. "Dit zal slechts een heel beperkt effect hebben, vrees ik. Ik vind het ook te makkelijk om naar andere bestuursniveaus te wijzen."
De Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) en het Federaal Kenniscentrum pleitten vorig jaar al voor een breed en verregaand alcoholplan.