Zo wordt een compact huis een plezier

Voor de eerste keer in de geschiedenis wonen er meer mensen in steden dan op het platteland en volgens de Verenigde Naties zal dit aantal nog groeien tot 70 procent in 2050. Kleine woningen worden de norm, lezen we in een persbericht van Ikea over hun nieuwe project 'Make room for life', helemaal gewijd aan compacter wonen.

Een van de grootste trends volgens het toonaangevende online designmagazine Dezeen is iets wat helemaal past in de kleinerwonensaga: moduleerbare en multi-inzetbare meubels.

Daarvoor werkte Ikea onder meer samen met de bekende Britse designer Tom Dixon. Begin 2018 kunnen we van hem de multifunctionele sofa Delaktig verwachten. Het is een zetelbed dat 'open source' wordt ontworpen. Er kunnen dus met andere woorden nog allerlei functies aan worden toegevoegd door wie zich geroepen voelt. Eerder, in juni, lanceert Ikea de poef Dihult, de sofa Ekebol en het Veberöd-opbergmeubel. Daarvoor gingen designers van Ikea inspiratie opdoen bij de kleinbehuisde jongeren van Amsterdam, die houden van een flexibele levensstijl. De meubels zijn zo makkelijk te verplaatsen dat je ze zelfs via de metro kunt verhuizen.

Een leuke moduleerbare sofa vinden we die van het Zweedse Blå Station, de Bob. Die werd in februari gelanceerd op de Stockholmse meubelbeurs. Bob is gemaakt van modules van telkens 26 centimeter. Er zijn zes modules en die kunnen van fauteuil tot hoeksalon worden samengesteld.

Een boekenrek dat aan alle kanten open is, werkt ook perfect als een 'room divider'. Ook krukken en stapelbare stoelen zijn onmisbaar in elk compact interieur. Krukken hebben een dubbele functie: bijzettafel én stoel. Een trap kan dan weer schitteren door ook dienst te doen als kast of als een plek om je fiets aan te hangen. Want onze tweewielers lijken intussen een designobject op zich geworden.

Op het vlak van verlichting doen spots wonderen in een kleine ruimte. Het ontwerp Qbini van Modular van de Franse ontwerper Florent Coirier is een handige inbouwspot (44 op 44 millimeter). Aan de hand van zes vormen, vier groottes en twee kleuren kun je er je eigen lichtcreatie mee maken.

Groot en luchtig

Op de site van het magazine Dwell vind je plaatsbesparende tips van New Yorkers, de grootste experten ter wereld in het omgaan met beperkte oppervlakten omdat de vierkantemeterprijzen er sky high zijn.

Ontwerpster Sheena Murphy van het New Yorkse bureau Sheep + Stone waarschuwt voor de val waarin velen trappen. Het is niet omdat je klein woont, dat je kleine meubels en objecten in huis moet halen. Goed gekozen grote stukken en grote schilderijen vergroten de ruimte, veel kleine dingen bij elkaar verkleinen ze.

Nog een tip van Dwell in hetzelfde genre is dat je niet alle hoeken en kantjes mag volproppen, een beetje leegte op de grond zorgt ook voor een ruimtelijk effect. Opbergruimte is schaars in een appartement, dus zijn boekenrekken die je omhoog kunt hangen erg handig.

Met beperkte opbergruimte komt ook het besef dat het niet nodig is om álles in huis te hebben. Spullen als een grasmachine, een boor of een reisgids leen je gewoon bij de buren via deelplatformen als Peerby.

Nog een laatste goede tip van Dwell. Kies voor sofa's met zichtbare poten. Dat beetje negatieve ruimte geeft letterlijk wat ademruimte aan je woning.

De Koreaanse technologiegigant Samsung speelt ook in op de compacterwonentrend met zijn nieuwe tv van de Zwitserse ontwerper Yves Behar, The Frame. Die ziet eruit als een lijst en hangt gewoon aan de muur tussen de andere schilderijen. Bovendien kun je hem overdag een reeks kunstwerken of foto's laten projecteren, zodat hij de allereerste tv is die niet het grootste deel van de dag werkloos veel plaats inneemt in de kamer.

Nog een stap verder zien we in het boek Small Homes, Grand Living van Gestalten. In de keuken van een compacte flat in Madrid maken de keukentafel en -bank deel uit van het plafond. Drie (uitgesneden) houten platen takel je naar boven en beneden naar believen om al schommelend te eten.

Na een oproepje via Facebook komt Katrien De Troch, grafisch vormgever en ontwerpster van het outdoor-label Hooked, met de tip dat ze met opzet een verdieping hoger is gaan wonen in haar rijhuis in Borgerhout. "Onze woonkamer is kleiner nu, maar veel lichter, en dat geeft een gevoel van ruimte. We kozen voor veel transparante en spiegelende materialen in onze woning om ze optisch te vergroten. Opslagplaats creëerden we in Kewlox-kasten in een aanpalende kamer." Opruimen en doseren is de boodschap. Maar om eerlijk te zijn, dat is in een grote ruimte niet anders.

Toveren met verf

Architecte Coby Manders verhuisde onlangs haar bureau, Stam-architecten, naar de Antwerpse wijk Groenenhoek. In die wijk is veel gebouwd in de jaren 70 en die huizen komen nu weer in handen van jonge gezinnen.

Manders en haar team doen niets liever dan plannen en ontwerpen voor stadswoningen, ook voor de appartementen in de buurt. "Hier aan de overkant wonen heel veel oudere mensen in verouderde appartementen. Met een aannemer werk ik aan een plan om die badkamers aan te pakken en ergonomischer te maken."

Om plaats te besparen in een ruimte laat Manders vaak de wanden weg. In de plaats komen modulaire units, zoals een bed-badmeubel of een soort alkoof die ze in een loftruimte schuift en die als voordeel heeft dat die makkelijk verplaatst kan worden.

An Muylle van de Antwerpse specialist Emente zit vol tips om ruimtes door een likje verf volledig tot hun recht te laten komen. "Een veelgemaakte fout is om het middelste gedeelte van een typische drieledige ruimte wit te verven, om het wat frisser te maken. Omdat dat net de donkerste van de drie ruimtes is, mis je daarmee effect. Met een lichte kleur wordt zo'n ruimte vaal. Beter is het om de intimiteit van zo'n ruimte te benadrukken en ze in een donkerdere tint te verven."

Ook raadt ze aan om een hoog plafond in een donkerdere tint te verven om de ruimte gezelliger te maken. Het gaat niet om grote contrasten, maar bijvoorbeeld een gebroken wit aan de muren en een vergrijsd lichtgroen aan het plafond. Ook Muylle merkt in haar winkel dat er vaker wordt gekozen voor compacte woningen. "Niemand heeft nog tijd om een groot huis en grote tuin te onderhouden. Wie bespaart op vierkante meters, kan soms iets meer besteden aan mooi behangpapier of vast tapijt met een felle print. Minder is dus meer... luxe.

NOG MEER RUIMTE

Denk in de hoogte: kies bijvoorbeeld voor een 'podiumbed'. Als je in de hoogte denkt, komt een lade met een (uitschuifbaar) trapje van pas.

In plaats van een kamer in twee te delen: maak een ruimte in een ruimte, zoals bed en bad in één.

Zet meubels op wieltjes.

Bedenk hoe je leeft: voor wie weinig tijd in de keuken spendeert, is een grote keuken verspilde ruimte.

Handig: een kraan in een mini-alkoof in de muur.

Multifunctioneel: een houten muur met gaten in. Pinnen worden kapstokken.

Denk over meerdere verdiepingen: een kast van grond naar dak.

Een kast op maat kost meer, maar je investeert in ruimte.