'Federale administratie nu modernste van het land'
Ondanks hevige tegenwind van de vakbonden heeft staatssecretaris voor Ambtenarenzaken Hendrik Bogaert (CD&V) zijn hervorming van de federale ambtenarij doorgeduwd. 'Het koninginnenstuk', noemt het hij zelf. 'Het federale niveau heeft nu het modernste personeelsbeleid.'
De ministerraad heeft de twee ontwerpen van staatssecretaris Bogaert goedgekeurd. Hiermee is de lang aangekondigde en fel bevochten hervorming van het federale apparaat een feit. "Dit is het koninginnenstuk van de modernisering van het federaal ambt", klinkt het duidelijk opgelucht.
Wat verandert er precies?
"Evaluaties worden vanaf 2014 gekoppeld aan de carrières. Wie goed presteert, zal sneller in een hogere weddeschaal belanden en promotie kunnen maken. Daarnaast hebben we de discriminatie tussen contractuelen en statutairen weggewerkt. Contractuelen zullen vanaf nu op basis van een goeie evaluatie in een hogere weddeschaal terechtkomen. Evaluaties die een impact hebben op de loopbaan zullen steeds mee ondertekend moeten worden door een hiërarchische meerdere."
De vakbonden steigeren. Was hun akkoord niet belangrijk vooraleer u de hervorming liet goedkeuren?
"We hebben zes maanden goed onderhandeld. In februari was er een moeilijke periode toen een op de twee ambtenaren een petitie tegen het plan ondertekende. We hebben goed geluisterd naar elkaar en in de tekst zul je zeker tien opmerkingen van de vakbonden terugvinden. Maar op een bepaald moment moet je toch door. Ik denk dat er heel veel ruimte is geweest voor dialoog, maar spijtig genoeg hebben ze niet met alles ingestemd."
De socialistische ambtenarenvakbond liet alvast weten extra controles te willen uitvoeren in West-Vlaanderen, om uw kiezers onder druk te zetten. Verrast?
"Het is een opmerkelijke uitspraak. Het belangrijkste is nu dat we stappen vooruitzetten voor de ambtenaren zelf. Verder wil ik daar weinig commentaar op geven."
De hele operatie moet budgetneutraal zijn, zo staat in u voorstel. Wat als een heleboel ambtenaren uitzonderlijk goed presteert en dus een hogere wedde verdient?
"Even hebben we overwogen om een gausscurve te gebruiken, waarbij er maximaal 15 procent excellenten mogen zijn en minimaal 0,5 procent onvoldoenden. Uiteindelijk hebben we dat niet gedaan. Het hele systeem is gebaseerd op waarden. Het kan niet de bedoeling zijn dat een functionele chef opeens iedereen een uitmuntende evaluatie geeft.
"Om dat soort excessen tegen te gaan, laten we ook de hiërarchische meetekenen. Bovendien zal elk departement nog steeds zelf zijn personeelsbudget moeten beheersen. Als Buitenlandse Zaken opeens allemaal excellenten in dienst heeft, dan zal er sowieso weerwerk komen van de leiding."
In een interview met deze krant benadrukte Professor Arbeidspsychologie Martin Euwema (DM 12/07) dat de ene evaluatie de andere niet is. Je moet heel duidelijk afspreken wat de verwachtingen zijn en peilen naar zowel kwaliteit als kwantiteit. Volgens de vakbonden zullen de ambtenaren nu massaal de dossiers erdoor draaien, ten koste van de kwaliteit.
"Ik ben het eens met professor Euwema. Meer zelfs, we doen dit nu al. We peilen naar de doelstellingen op persoonlijk vlak en op het vlak van competenties. Dat zijn niet alleen kwantitatieve doelstellingen. Dat zou de boel helemaal scheeftrekken. Eerlijk, ik heb nog nooit een evaluatie gezien die louter kwantitatief is."
Het federale niveau heeft altijd een logger en bureaucratischer imago gehad dan het Vlaamse. Hoopt u dit te veranderen?
"Ik denk dat we nu toch wel duidelijk voorop zijn in vergelijking met welke administratie ook in België. We hebben de meest gemoderniseerde administratie in het land. Zeker qua diversiteitsbeleid. Wij zijn de eersten en enigen die dit hebben."
Kortom, de federale administratie is moderner dan de Vlaamse. U wint de race tegen Vlaams minister van Bestuurszaken Geert Bourgeois (N-VA)?
"Het is geen race tegen Bourgeois. Maar we zijn heel blij dat we onze medewerkers die zich hard inzetten, kunnen belonen. Ik zie het niet als een competitie. Het is niet gericht tegen Vlaanderen. Het is een objectieve vaststelling dat we verschillende hervormingen er hebben doorgekregen."