Singles maken samen plannen

"Maartje Duin richt een partij op voor alleenstaanden, de nieuwe hoeksteen van de samenleving" was de wervende titel in de Volkskrant, misleidend ook: "Ik ben journaliste en ben dit voorlopig niet van plan." En dan volgt de 'maar'. "Maar de reacties tonen wel aan dat het een issue is. En dus hoop ik dat iemand mijn idee echt gaat overnemen."

Omdat, zegt Duin, alleenstaanden stilaan wel een groep geworden zijn. Een groep die te weinig zichtbaar is, maar die volgens haar steun verdient. "Singles zijn immers meer dan mensen die alleen zijn en per definitie op zoek zijn naar een partner. Niet iedereen wil tegen elke prijs een relatie. Maar ze hebben wel eigen behoeften en verwachtingen."

Kerngezin

Duin was zelf jarenlang single tot ze anderhalf jaar geleden, bij een zoektocht naar het boek Singled Out van de Amerikaanse schrijfster Bella DePaulo, een relatie kreeg met de boekhandelaar bij wie ze het kocht. Een geluk dus ("ik vond het niet leuk om alleen te zijn"), mooi voor de anekdote, maar vooral ging dit boek over 'single-emancipatie'.

"In de Verenigde Staten leefde dat nog iets meer dan bij ons", zegt ze. "Omdat de druk om er in een relatie als gehuwden te zitten nog groter is dan bij ons. Maar ook hier hebben singles geen eigen identiteit. Op hun identiteitskaart staat 'ongehuwd'."

Volgens Duin mag het wat meer zijn. Omdat, zo was haar eigen ervaring, ze als single bij verschillende vrienden haalde wat anderen bij hun unieke partner zoeken. "Men vergeet vaak dat het principe van het kerngezin hooguit honderd jaar oud is. Maar vanuit dat kerngezindenken wordt bepaald hoe naar alleenstaanden gekeken wordt. En die geraken geïsoleerd. Zo worden ze niet uitgenodigd op feestjes. Of ze hebben zelf schroom om alleen uit te gaan eten. Het idee van ontwerpster Marina van Goor die 'Eenmaal' bedacht, een pop-uprestaurant met tafeltjes van één persoon waar een heerlijk viergangenmenu werd geserveerd, was alleen daarom al schitterend. Alleen zijn hoeft niet zielig te zijn."

Maar het mag ook meer zijn omwille van zeer dagelijkse, praktische problemen. Waar strijdpunten van komen. Zeg maar een mogelijk politiek programma.

Duin: "Er bestaat in Brussel een Europese lobby voor gezinnen die ijvert voor gezinsspecifieke maatregelen. Voor singles bestaat dat niet. Waarom niet? De levenskosten voor een single zijn hoger. Waarom regelen we geen afvalheffing per persoon, in plaats van per gezin? In Finland werd ooit het kijk- en luistergeld per gezin betaald. Een hele kleine actiegroep van drie vrouwen en één man heeft dan actie ondernomen en is erin geslaagd die maatregel terug te schroeven. Vandaag reageerde iemand met een idee over werk: waarom komen alleenstaanden per definitie achteraan bij het uitdelen van vakantieperiodes? 'Ach, die hebben toch geen kinderen'. Is dat zo evident?"

Stilaan druppelen zo werkpuntjes binnen voor een partij die niet bestaat. Naar Duin weet op dit moment ook nérgens in de wereld bestaat. "In Nederland is er een belangenvereniging en bij jullie verscheen onlangs Solo, een boek van Nathalie Le Blanc. Uit de reactie blijkt dat het taboe nu bespreekbaar is en dat is al goed. Maar politiek beperkte het zich in Nederland tot een 'Partij voor Ongehuwden', die in 1967 meedeed aan verkiezingen. Maar verder niks.

"Waarom? Volgens mij alweer door dat gebrek aan identiteit. Mensen zijn niet enkel single: ze zijn ook christelijk, progressief, liberaal, noem maar op. Vaak geeft dat de doorslag bij hun keuze. Misschien is het stilaan wel het moment. In Nederland tellen we al drie miljoen alleenstaanden en door de veroudering van de bevolking gaat dat alleen maar toenemen. Meer mensen scheiden, oudere mensen verweduwen. De groep alleenstaanden wordt enkel groter."