Zoon van Kadhafi riskeert levenslange celstraf
Saif al-Islam Kadhafi (39), de voortvluchtige zoon van wijlen Muammar Kadhafi, riskeert levenslang als hij zich laat berechten in Den Haag. De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof verdenkt Saif van misdaden tegen de menselijkheid.
Saif lijkt berechting te verkiezen boven levenslange ballingschap of een confrontatie met strijders van de Nationale Overgangsraad (NTC). Saif heeft volgens een anoniem lid van de NTC vanuit zijn toevluchtshaven, ergens in de woestijn aan de grens van Niger en Algerije, om een vliegtuig gevraagd om daarmee naar Nederland te kunnen. Ook de schoonbroer van de ex-dictator en voormalige chef van de inlichtingendiensten, Abdullah Al Senussi, zou bereid zijn om zich over te geven. Ook hij wordt gezocht door het ICC.
Volgens hoogleraar internationaal strafrecht, Geert-Jan Knoops, kan Saif zich verweren op diverse gronden. Zo kan hij proberen de hoofdaanklager niet ontvankelijk verklaard te krijgen. "Je kunt stellen dat hier misbruik van het Hof wordt gemaakt door een proces te voeren om politieke redenen."
In de tweede plaats zijn de bewijsvoeringscriteria voor misdaden tegen de menselijkheid strikt. Door de dood van Kadhafi valt volgens Knoops een belangrijke getuige weg die kan bevestigen dat inderdaad een politiek plan bestond om burgers wijdverspreid en systematisch te doden. "De aanklager is in feite pas begonnen met enig serieus onderzoek ter plaatse."
Een zegsman van het ICC zegt dat het Strafhof de informatie over Saïf al-Islams en Senussi's geplande overgave probeert te verifiëren. Ze onderzoeken ook scenario's om hun eventuele repatriëring naar Den Haag te faciliteren.
Saif al-Islam Kadhafi werd door het ICC aangeklaagd wegens misdaden tegen de menselijkheid tijdens het begin van de Libische revolutie in februari van dit jaar.
Kort na de dood van zijn vader liet Al-Islam in een radioboodschap nog weten dat hij de strijd wil voortzetten. "Ik zeg: loop naar de hel, jullie en de NAVO die achter jullie staat. Dit is ons land, waar wij leven, waar we sterven en waar we de strijd voortzetten", zei de 39-jarige zoon van de omgekomen dictator. Daarna hielpen hij en Al-Senussi zijn vader om de protesten bloedig neer te slaan. Voor deze bevelvoering over veiligheidsdiensten die schoten op ongewapende burgers riskeren ze levenslang in Den Haag, of in Libië. De Overgangsraad is van plan hen in eigen land te berechten als ze worden gevangen.