Angst houdt jonge holebi's massaal in de kast
Twee derde van de jonge holebi's verstopt zijn geaardheid op school, en bijna allemaal hebben ze gezien hoe andere holebi's werden uitgelachen. 'De angst is terug sinds de berichten over gaybashing.'
Negen op de tien jonge Belgische holebi's zag al hoe jongeren op school werden beschimpt of lastiggevallen omwille van hun geaardheid. Het merendeel (63 procent) zegt dan ook dat ze in de middelbare school hun mond houden over hun seksuele voorkeur. Jongens zwijgen vaker (72 procent) in vergelijking met meisjes (54 procent). Dat blijkt uit een bevraging van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) bij 93.000 holebi's en transgenders in Europa. Het gaat om het grootste onderzoek ooit in zijn soort in de Europese Unie, en wordt vandaag, de Internationale Dag tegen Homofobie, voorgesteld.
"Ik schrik best van dat hoge cijfer, maar het bewijst dat een andere geaardheid nog altijd niet evident is", reageert Michiel Vanackere (Wel Jong Niet Hetero). "De berichten over gaybashing en de homofobe moord in Luik hebben het nog moeilijker gemaakt, ik hoor vaak dat jongeren zich meer verstoppen. Er heerst wel wat angst."
Volgens Vanackere is het dan ook geen toeval dat de gemiddelde leeftijd waarop jongeren uit de kast komen, nog steeds op negentien, twintig jaar ligt. "Ze weten heus wel vroeger hoe het zit, maar velen zien de universiteit of hogeschool als een nieuwe start, een kans om open kaart te spelen. Maar het blijft lastig, omdat ze bijvoorbeeld het gevoel hebben dat ze hun vrienden beliegen."
In lagere school
Volgens Vanackere is er op school wel aandacht voor het thema, maar vaak pas in de hogere jaren. "En dat is te laat. Maar het is de bedoeling dat ook in de lagere scholen homoseksualiteit bespreekbaar wordt. Dat kan via simpele dingen: een vraagstuk met Jan en Tim, in plaats van Jan en Sofie."
Uit het onderzoek blijkt voorts nog dat ons land in vergelijking met de rest van Europa redelijk goed scoort: gepeild naar gevoelens van discriminatie of belaging behoren we veelal bij de groep met de laagste meldingen, samen met Nederland en Scandinavië, terwijl Oost-Europese holebi's het fors zwaarder te verduren hebben. Toch blijven de cijfers hoog: ruim een derde van de Belgische holebi's werd het afgelopen jaar belaagd of gediscrimineerd, het Europees gemiddelde ligt op bijna de helft. 15 procent ervoer discriminatie op het werk of bij het solliciteren, terwijl dat in Europa 20 procent is. Op de huizenmarkt, de gezondheidszorg of het nachtleven meldt een kwart van de Belgische holebi's problemen, in Europa is dat een derde. Holebi's die op straat hand in hand lopen met hun partner, blijken overal eenzame uitzonderingen.
"Dat is nu eenmaal de realiteit, voor ons is dat niets nieuws. Wel verrast het mij dat we toch zo dicht tegen die Europese gemiddelden aanschurken. Zoveel beter is het in België dan toch niet", zegt Yves Aerts van holebikoepel çavaria.
Achterhaalde wetten
Nochtans is ons land op juridisch vlak een voorbeeld. Uit een analyse van de Europese holebi-organisatie ILGA Europe moet België alleen Groot-Brittannië laten voorgaan. "Willen we het nog beter doen, dan moeten we onze achterhaalde wetgeving rond transgenders opfrissen. Wie van geslacht verandert, moet zich bijvoorbeeld nog verplicht laten steriliseren", zegt Aerts.
Maar juridische tolerantie is dus nog niet hetzelfde als mentaliteitsverandering. "Frankrijk is daarvan een mooi voorbeeld: dat het holebihuwelijk er nu is toegelaten, betekent geenszins dat iedereen er voor open staat", zegt Vanackere.