Open brief aan de minister van Cultuur Joke Schauvliege

Geachte mevrouw de minister

"De mot zit er duidelijk in", waren de woorden van onze collega in het Vlaams Parlement Dirk Van Mechelen na afloop van de opvoering van de tragikomedie  'Peeters & Pascal', over het uitblijven van de onderwijshervorming". Een glasheldere analyse van de huidige Vlaamse regering. Niet alleen wat onderwijs betreft trouwens. Vanaf dag één zijn de nachtvlinders ook alomtegenwoordig in uw culturele kleerkast. Feit is dat motten gaten maken. En dat is het huidig cultuurbeleid: een beleid vol gaten. Het wordt zelfs moeilijk om door de gaten het beleid te zien. 

Het belang van schrijvers, muzikanten en andere kunstenaars voor onze samenleving mag niet worden onderschat en wordt nog het best verwoord in die magische clip van Apple uit 1997. De kunstenaars die leven van auteursrechten zijn  'the crazy ones', 'the trouble makers' en de 'ronde pluggen in de vierkante gaten'. Ze hebben geen respect voor het status quo en stuwen het menselijk ras voorwaarts.

Open Vld heeft erover gewaakt dat de 'gekken' en 'lastposten' die minder dan 54.000 euro auteursrechten per jaar innen net als vroeger 15 procent roerende voorheffing betalen en geen cent meer. De ronde pluggen in de vierkante gaten die meer verdienen, worden belast onder het regime van de personenbelasting, net zoals vroeger.

In tegenstelling tot de culturele wereld gaat deze Vlaamse regering voor een status quo. Het laatste wat men uw cultuurbeleid kan aanwrijven is het voortstuwen van het menselijk ras. U hebt de kaasschaaf over de cultuuruitgaven gehaald. Tot dusver de visie. Echte keuzes werden uit de weg gegaan. Deze besparingen gebeurden bovendien bijzonder ontransparant: door schijnbewegingen en vertragingsmanoeuvres.

U neemt geen maatregelen die als hefboom kunnen dienen om de cultuursector extra zuurstof te geven. Geen mecenaatsregeling. Geen uitbreiding van het toepassingsgebied van de tax shelter. Geen kunstkoopregeling. Jarenlang aangekondigd, maar nog altijd dode letter.

Onze creatieve industrie luidt meer dan ooit de alarmbel en de Vlaamse regering sloft verder alsof er niets aan de hand is. Een deel van het antwoord ligt bij de culturele sector zelf. Veel van onze culturele instellingen zijn erop gericht om beleidsmatig zoveel mogelijk subsidies naar zich toe te trekken. Nochtans is het meer dan ooit duidelijk dat subsidies geen eindpunt, maar een beginpunt van geldstromen moeten zijn. Om dit mogelijk te maken, vinden wij dat een deel van de structurele subsidies geoormerkt moet worden als werkingsmiddelen om private investeerders aan te trekken. Deze bijkomende middelen kunnen de extra financiële zuurstof aanleveren waar de sector zoveel nood aan heeft, zonder dat dit de begroting in gevaar brengt.

We hebben nood aan meer lastposten en gekken. Zeker in tijden van crisis. Ze houden ons scherp en schoppen ons een geweten met hun creaties. De Vlaamse regering heeft hier een rol in te spelen, maar doet niets. Terwijl ze passieve subsidies zou kunnen omvormen tot katalysatoren van creativiteit en bouwstenen van een sterk en gezond democratisch weefsel.

Wanneer wordt u wakker en gaat u iets doen aan het schuldig verzuim in de culturele sector? De oplossingen zijn gekend. Tijd voor actie.