De drone als postbode van de toekomst

Wie gisteren het nieuws een beetje volgde kon niet ontsnappen aan berichten over het Amerikaanse bedrijf Amazon dat pakjes wil gaan bezorgen met drones. Is dit sciencefiction of niet meer dan een goedkope promo-stunt?

Technisch gezien is het voorstel zeker haalbaar. Onbemande helikopters met meerdere rotoren - zogenaamde 'multicopters' - zijn nu reeds zeer stabiel en ook vrij veilig, aangezien het uitvallen van een van de rotoren kan worden opgevangen. Het grote nadeel van deze systemen is de beperkte draagcapaciteit - door de band genomen twee kilogram - en de beperkte vluchtduur van ongeveer 30 minuten.

Via een gps-systeem is het ook perfect mogelijk om zulke systemen autonoom te laten opstijgen en naar een bepaalde positie te laten vliegen. Autonoom landen is al heel wat moeilijker, zeker als de weersomstandigheden niet meezitten, en zoals u weet is dit in ons land meestal het geval. Dit is echter een probleem waarvan we kunnen aannemen dat het binnen enkele jaren wel opgelost geraakt, en dan zullen drones dus geheel onbemand kunnen vliegen van punt A naar punt B.

Crash

Tenminste, als er niemand anders in de buurt is. Want hoe gaat het Amazon-systeem botsingen met andere drones vermijden? In een wereld waarin een resem aan onbemande luchtvaartuigen ons luchtruim zullen bevolken, moeten die toestellen maar beter een manier hebben om elkaar te detecteren en te vermijden. Dit is een probleem dat nog absoluut niet opgelost is, zelfs niet voor veel grotere drones. Het Amazon-systeem heeft daarbij als extra nadeel dat het een vrij klein systeem is, waardoor het moeilijk is om (zware) sensoren aan boord mee te nemen. Op de foto's die door Amazon zijn vrijgegeven valt in elk geval geen enkele omgevingssensor te bespeuren. Het valt dus te verwachten dat het voorgestelde systeem totaal "blind" vliegt.

Een heel andere vraag is of het doel van Amazon juridisch haalbaar is. De introductie van onbemande luchtvaartuigen in het luchtruim is in elk geval geen sciencefiction. Overal ter wereld werken luchtvaartautoriteiten aan de ontwikkeling van een wetgevend kader om onbemande luchtvaartuigen toegang te geven tot het luchtruim. Zowel in Europa als in de Verenigde Staten werden eerder dit jaar stappenplannen voorgesteld die een kader schetsen voor de wetgeving die moet worden opgesteld en een timing geven voor de implementatie ervan. Wat die timing betreft is Amazon trouwens zeer optimistisch: zij willen de service klaar hebben tegen het jaar 2015 wanneer de Federal Aviation Administration (FAA) in de Verenigde Staten de eerste officiële regels zal publiceren. Er is slechts één probleempje: de regelgeving van 2015 zal enkel spreken over zogenaamde 'Visual Line Of Sight'- operaties (VLOS), dit wil zeggen vluchten waarbij het toestel steeds binnen het zicht is van de menselijke piloot. Veel verder dan 300 meter zullen ze dus in 2015 nog niet mogen vliegen, dus u kan maar beter heel dicht bij hun distributie-centrum wonen wanneer u een pakje bestelt. Voor vluchten die buiten het gezichtsveld van de operator gaan, (hetgeen Amazon duidelijk wil doen) zal men in ieder geval eisen dat het toestel een sense and avoid-vermogen heeft. Aangezien het Amazon-toestel compleet blind lijkt te vliegen, lijkt het hiertoe helemaal niet geschikt.

Realiteitsgehalte

Een belangrijk aspect dat telkens terugkeert in dit toekomstige wetgevende kader is dat elk toestel dat in het luchtruim wil worden toegelaten een piloot nodig zal hebben. Let wel: dit wil niet zeggen dat de piloot noodzakelijkerwijs aan boord zal moeten zijn. De deur wordt dus opengelaten naar onbemande toestellen, maar er moet wel steeds een menselijke piloot zijn. Dit doet ons vragen stellen bij het realiteitsgehalte van het economische model dat Amazon voor ogen heeft met deze service. Verwachten ze er echt winst uit te halen door hun koerierdienst in te wisselen voor drones die moeten worden bestuurd door hoogopgeleide operatoren? Deze drones zijn zelf zeer duur. Het valt dan ook te verwachten dat heel wat gebruikers de drone gewoon zullen 'bijhouden'. Dat kan eenvoudig: enkel niet vergeten de gps te ontkoppelen, anders kunnen ze hem opsporen. Koop dus een artikel van 10 euro, en krijg er gratis een drone van enkele duizenden euro's bij.

Voorpaginanieuws

Samengevat zijn er dus zoveel bezwaren op te noemen dat het verhaal moeilijk serieus te nemen is. Het valt dan ook aan te nemen dat het eerder een promotiecampagne is dan een écht project. Een zeer geslaagde campagne ook, als men het aantal hits op YouTube bekijkt. In een tijd waarin het moeilijk is om uit de band te springen met advertentie door middel van traditionele media, gebruiken vele grote ondernemingen graag zulke spectaculaire aankondigingen om op de voorpagina's terecht te komen. Het is goed voor het imago van het bedrijf en in 2015 herinnert toch niemand zich wat er werd beloofd.