Olmert kondigt ontslag aan

De Israëlische premier Ehud Olmert, tegen wie een juridisch onderzoek loopt in een corruptiezaak, kondigde gisteren zijn ontslag aan. Dat gebeurde in de nasleep van de verkiezing van minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni aan het hoofd van zijn partij Kadima.

Door Frank Schlömer

JERUZALEM l Ehud Olmert ging gisteren nog naar president Shimon Peres om zijn ontslag formeel in te dienen. Die kon weinig anders dan aanvaarden. Olmert blijft waarnemend premier tot Livni een nieuwe regering gevormd heeft.

Tzipi Livni is intussen begonnen met discrete gesprekken over de vorming van een nieuwe coalitie. De finale beslissing over de datum van Olmerts ontslag kan ook nog even worden uitgesteld, omdat president Peres vandaag naar New York vertrekt voor de jaarlijkse algemene VN-vergadering. Peres zal een kleine week in New York blijven. De president zei wel dat hij bereid is zijn trip naar New York uit te stellen als dat in het belang van het land is, dat in een diepe politieke crisis zit.

Bij het begin van de kabinetszitting zei Olmert dat hij de nieuwe chef van Kadima "met al mijn krachten" zal steunen en haar zal helpen bij het zoeken naar een nieuwe coalitieregering. Het is maar de vraag of Tzipi Livni daar blij mee zal zijn. Zij heeft zich verschillende keren in krachtige bewoordingen tegen Olmert afgezet en hem aangemaand om eindelijk ontslag te nemen, iets waar hij tot vorige week nooit op in wilde gaan. Olmert beledigde zijn opvolgster als partijvoorzitter en premier zelfs herhaaldelijk door haar 'onervaren en incompetent' te noemen.

Bij Kadima zelf is er wat onenigheid over de zaak-Olmert. Sommige ministers vinden dat hij moet aanblijven om een regering van lopende zaken te leiden tot minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni een nieuwe regeringscoalitie bijeen heeft gekregen. Anderen, onder wie Tzipi Livni zelf, vinden dat Olmert meteen moet verdwijnen, "in het belang van Israël". "Wij hebben een land te besturen", zei ze in het weekeinde.

Wettelijk gezien heeft Livni nu zes weken de tijd om een nieuwe regering op de been te brengen. Als ze daar niet in slaagt, dan zullen begin volgende jaar nieuwe parlementsverkiezingen worden uitgeschreven, anderhalf jaar vroeger dan voorzien. Tijdens het weekeinde had ze contacten met leiders van kleinere partijen om te zien wie al dan niet bereid is in een coalitie te stappen. Als de huidige coalitie gewoon wordt voortgezet met een andere eerste minister, dan beschikt de regering over een meerderheid van 67 zetels op 120 in de Knesset, het Israëlische parlement.

Geen van de Israëlische regeringspartijen wil het tot vervroegde verkiezingen laten komen. De ultrareligieuze Shas-partij zei wel dat ze niet in een regering zal blijven die "Jeruzalem met de Palestijnen wil delen". En dat is precies een onderdeel van de gesprekken met de Palestijnen waar ook Tzipi Livni niet omheen zal kunnen. De Palestijnen blijven absoluut bij hun eis om van een stuk Jeruzalem de hoofdstad van hun toekomstige staat te maken.

Opvallend in het weekeinde was verder de ontmoeting tussen minister van Defensie Ehud Barak (Labour) en oppositieleider Benyamin Netanyahu (Likoed). Beiden spraken af dat ze elkaar regelmatig zullen ontmoeten. In Labourkringen luidde het dat Barak best wel vervroegde verkiezingen ziet zitten en dat hij zichzelf als een concurrent van Tzipi Livni beschouwt voor het premierschap.

In kringen van kandidaat-premier Livni was men verre van opgetogen over de ontmoeting, want Barak had zelfs nog niet met haar gesproken. Netanyahu riep Livni gisteren trouwens op om voor vervroegde verkiezingen te gaan.

Israëlische regeringspartij Kadima probeert vervroegde verkiezingen te vermijden