Kanker overleven beschermt tegen Alzheimer

Ex-kankerpatiënten lopen minder risico op de ziekte van Alzheimer dan leeftijdsgenoten die altijd kankervrij waren. En wie aan de geheugenziekte lijdt, heeft meteen ook minder kans op een vorm van kanker. Dat blijkt uit een Amerikaanse studie bij meer dan 1.200 65-plussers. Het onderzoek suggereert een omgekeerd evenredig verband tussen kanker en hersenaftakeling.

Over een periode van tien jaar doken bij de testpersonen 221 gevallen van Alzheimer op. Wat bleek? Wie al kanker had overleefd, liep 33 procent minder kans op de geheugenziekte dan anderen. Was die vorm van kanker gerelateerd aan een rookverslaving, dan daalde dat risico nog meer (74 procent minder kans). Uit een nevenstudie bleek dat ook het omgekeerde gold: patiënten die Alzheimer ontwikkelden, werden minder met kanker geconfronteerd.

"De resultaten passen in een nieuw wetenschappelijk inzicht", vertelt hersenonderzoekster Christine Van Broeckhoven, verbonden aan de Universiteit Antwerpen. "Kanker en dementie kun je als uitersten zien. Terwijl er bij kanker sprake is van een abnormale aangroei van cellen, heb je bij de ziekte van Alzheimer net een afname van hersencellen."

Het lijkt erop dat ons lichaam in 'noodsituaties' een van beide richtingen uitgaat. "Alsof ons biologisch systeem een keuze moet maken als het naar de nooduitgang vlucht", omschrijft Van Broeckhoven.

Vergelijkbare observaties werden gedaan bij de ziekte van Parkinson, wat zou wijzen op een omgekeerd evenredig verband tussen kanker en hersenaftakeling. "Niet verwonderlijk", vindt Van Broeckhoven. "Parkinson is een ander ziektebeeld dat te maken heeft met het verlies van hersencellen. Alleen uit het zich hier op het vlak van de motoriek, niet van het geheugen."