Thuis na zes maanden ambassade
Zes van de zeven Congolese adoptiekinderen die maandenlang in de Belgische ambassade vastzaten, zijn eindelijk in ons land. 'Ik kon het eerst bijna niet geloven', zegt adoptievader Stein Hautekees.
Onverwacht kreeg Stein Hautekees (40) maandagnamiddag een telefoontje van zijn vrouw, vanuit het Congolese Kinshasa. Dat er een akkoord was met de Congolese autoriteiten, dat de kinderen eindelijk naar België mochten komen en dat ze nog diezelfde avond het vliegtuig zouden nemen.
"Het was surrealistisch", zegt Hautekees, die al enige tijd in Godinne bij Namen woont. "Ik ging ervan uit dat mijn vrouw en zoontje van vier daar tot eind september zouden zitten. En dat ik nog verschillende keren naar daar zou moeten pendelen. Opeens was er een doorbraak en luttele uren later was mijn gezin opnieuw compleet. De opluchting is ongelofelijk groot."
Eind november vorig jaar stelde de Congolese regering een moratorium in op internationale adopties tot 25 september 2014. Aanleiding daarvan was een Canadees schandaal waarbij Congolese kinderen in circuits van mensenhandel en prostitutie waren terechtgekomen. Een reportage over de zaak verhitte de gemoederen in Congo, waarop president Joseph Kabila meteen paal en perk stelde aan de internationale adoptie uit zijn land. Geen enkel kind mocht de grens nog over.
"Op 1 december vertrokken wij naar Congo", zegt Hautekees. "We hadden te horen gekregen dat de adoptie helemaal rond was en dat we onze zoon mochten komen halen. Normaal zouden we op 10 december terug thuis zijn. Pas toen we daar aankwamen, vernamen we dat er een moratorium gold."
Pendelen naar Afrika
Dat de adoptiekinderen wettelijk de Belgische nationaliteit hadden en dat alle papieren in orde waren, deed opeens niks meer ter zake. Mét kinderen mocht niemand het land uit. Noodgedwongen verlengde het koppel zijn verblijf. "Met twee andere koppels namen we onze intrek in flats van het weeshuis."
In totaal zaten zeven kinderen vast in de Congolese hoofdstad. Ouders die konden, bleven ter plaatse. Sommigen moesten noodgedwongen pendelen. "Mijn vrouw is al die tijd daar gebleven", zegt Hautekees. "Maar ik ben enkele keren op en af moeten gaan. Met mijn werk was het niet mogelijk om daar continu te blijven."
Ook de andere ouders deden er alles aan om zoveel mogelijk bij hun kinderen te zijn. "Je moet zoiets uiteraard geregeld krijgen op je werk. Gelukkig heb ik een heel begripvolle werkgever, maar een andere vader verloor door de toestand zijn job."
Drie ouders bleven het gros van de tijd ter plaatse en ontfermden zich ook over de andere drie kinderen die alleen waren achtergebleven. "Het ambassadepersoneel heeft ons ongelofelijk goed opvangen", zegt Hautekees. "Maar de onzekerheid woog. Voor mijn vrouw was het zwaar. Geen duidelijkheid over wat zal komen, geen vat op de toekomst. Het ene moment leek een doorbraak dichtbij, even later zat het dossier weer muurvast. Zoiets vreet aan je."
Al die tijd mochten de ouders niet met de pers praten of hun frustratie met het grote publiek delen. Niets mocht het delicate dossier in het gedrang brengen. Toen één moeder, Laurence Sénéchal, uit wanhoop dan maar zelfs besloot het land te verlaten met haar adoptiedochtertje, leek het even compleet de verkeerde kant uit te gaan. De vrouw werd opgepakt en veroordeeld tot zes maanden cel. Sénéchal, die in shock was nadat een rechter haar tot zes maanden cel veroordeelde, ligt nog steeds onder bewaking in een ziekenhuis in Congo. Buitenlandse Zaken laat weten dat de onderhandelingen gaande zijn.
Waarom de Congolese regering opeens inschikkelijk werd, is niet helemaal duidelijk. Dat buitenlandminister Didier Reynders (MR) de voorbije weken zijn Congolese collega meermaals aan de mouw trok, zal de zaak wel vooruit hebben geholpen. Bovendien speelde het de Belgische families in het voordeel dat hun dossiers juridisch waterdicht waren.
Misschien nog belangrijker waren de demarches van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry en de Franse president François Hollande. Ook zij lieten Kabila duidelijk merken niet opgezet te zijn met het moratorium. Het voorbije half jaar zaten namelijk niet alleen Belgen vast in de Congolese hoofdstad, maar ook tientallen Canadese, Amerikaanse, Italiaanse en Franse families.