Direct naar artikelinhoud

COLUMN

Dave Sinardet is politicoloog aan de universiteiten van Brussel (VUB en FUSL) en Antwerpen (UA). Zijn column verschijnt tweewekelijks op woensdag.

Het was plots zover. De senaatscommissie stemde gisterenmiddag voor de splitsing van de kieskring B-H-V. Gejuich en gejubel alom, zou je dan verwachten, na de talloze voorpagina's en hoofdpunten die Vlaamse media de voorbije jaren aan de vermaledijde kieskring hadden gewijd. Maar in vergelijking met de vorige B-H-V-stemming, toen alle Franstalige politici nog het halfrond verlieten, valt het met de aandacht wat tegen. Franstaligen die de splitsing mee stemmen zijn kennelijk minder nieuwswaardig.

Wel borrelen nu steeds meer relativerende opmerkingen op, genre 'Ach ja, de ontnederlandsing van de Rand hou je niet tegen door een kieskring te splitsen'. En zelfs kritische geluiden: 'Maar door die splitsing hebben de Vlamingen een zetel minder in de Kamer, wie weet zelfs twee!' Of: 'Ho, er zullen geen Vlaamse Brusselaars meer kunnen verkozen worden'. Of zoals Jean-Luc Dehaene het verwoordt in zijn memoires: 'De splitsing van B-H-V brengt Vlaanderen niets wezenlijks bij'.

Allemaal terechte, rationele bedenkingen. Alleen jammer dat ze nu pas bovenkomen. Want zowel het geringe effect van de splitsing als de nadelen waren onvermijdelijk en perfect voorspelbaar. Neem het trieste electorale lot van de Vlaamse Brusselaar. Vlaamse partijen kenden dat goed genoeg, want onder meer dáárom hadden ze in de jaren tachtig en negentig niet meer op de B-H-V-splitsing aangedrongen. Tijdens de onderhandelingen begonnen zelfs grote Vlaamse voorstanders zich gaandeweg af te vragen of het sop de kool wel waard was. Off the record uiteraard, want publiek viel over het dossier al lang geen rationele analyse meer te maken.

Dat dankten die voorstanders vooral aan zichzelf. Opnieuw Dehaene : 'De splitsing werd een absolute en op zichzelf staande eis. Dat was in mijn ogen een tactische flater die recht naar een impasse leidde.' De verantwoordelijkheid daarvoor legt hij vooral in 2004, bij de electorale strategie van zijn partij (toen in kartel met N-VA) en haar burgemeesters : 'Michel Doomst zag de kans schoon om zich in dit dossier te profileren (...) en wat erger was: Yves Leterme steunde om opportunistische redenen de actie. (...) Alles was goed om uit de oppositie te geraken: enig populisme werd daarbij niet geschuwd.' Het kan alleen een verwijzing zijn naar uitspraken als zouden Vlamingen de splitsing eenzijdig met 'vijf minuten politieke moed' kunnen stemmen of dat het arrest van het Grondwettelijk Hof over B-H-V een splitsing had bevolen.

Zo komen we bij de rol van de media, waar die beweringen meestal kritiekloos werden overgenomen en het dossier mateloos werd opgeklopt, wat toen de facto de agenda van het kartel CD&V-N-VA diende. Want het dateert niet van de mailperikelen van Ingrid Lieten dat media zonder voldoende te checken informatie verspreiden die politiek niet neutraal is. Gelukkig is er bij de meeste media wel variatie in de kleur van de karren waarvoor ze zich laten spannen. De drijfveer is meestal de medialogica waardoor conflict wordt opgezocht en versterkt.

Zowat alle Vlaamse en Franstalige partijen lieten zich meeslepen in de ondertussen onstuitbare dynamiek. Woordjes als 'onverwijld' waren geboren, B-H-V was een explosief symbool dat elke politieke stabiliteit ondermijnde. En een Vlaams dogma. Een half-kritische bemerking over het beroerde politieke stratego was genoeg om gebrandmerkt te worden als verrader van de Vlaamse zaak.

Laat daarom, in de laatste rechte lijn naar de langverbeide en zwaar bevochten splitsing, de aandacht voor B-H-V niet verzwakken. Na jarenlang alle ratio overboord te hebben gegooid om ons vakkundig in een systeemcrisis te manoeuvreren mogen we onze vreugde ook vandaag niet laten vergallen door relativerende analyses van intellectuele mierenneukers, zoals ondergetekende.

Nee, er rest ons nog maar één ding te doen: ontkurken die champagne, opzetten die feestneus en met volle teugen genieten van de onherroepelijke ondergang van die vervloekte kieskring. Het is onze verdomde plicht als Vlaming!