'Mijn geheim? Organisatie'

Wat wil je drinken?", vraagt burgemeester Albert Depret enthousiast. Het is 10u47 en in Momignies, een kleine gemeente met 5.300 inwoners, gaat de koelkast in de hoek van het bureau van de burgemeester open. Er is keuze uit het hele gamma Chimay: blauwe, witte of rode. De abdij ligt een paar kilometer verder. "Laat ons een witte nemen", zegt hij zelf.

Depret rondt dit najaar zijn vierde termijn af als burgemeester van Momignies. "Het dorp heeft een 37 kilometer lange grens met Frankrijk en is buurgemeente van acht verschillende Franse gemeenten en drie verschillende departementen", vertelt hij trots. Over Vlaanderen en zijn inwoners weet Depret naar eigen zeggen weinig of niets. Net zoals over de nationale politiek in de Wetstraat. Hij weet dat de politieke crisis lang aansleepte "daar in Brussel. Hier, 160 kilometer van de hoofdstad, had die echter geen invloed. We zijn vooral bezig met de Fransen."

Opmerkelijk: Depret is een rasliberaal, puur blauw. Dat terwijl de rest van Henegouwen in het donkerrood van de PS kleurt. De Franstalige socialisten kunnen in de provincie op hun hoogste verkiezingsresultaten rekenen. Bergen is de thuisbasis van premier Elio Di Rupo, Charleroi van minister Paul Magnette. Ook Depret ontsnapt niet aan de PS-invloed: hij vormt met de socialisten het schepencollege. Als Depret zijn sjerp weet te behouden op 14 oktober - wellicht wel: in 2006 haalde hij 2.300 stemmen op 4.000 kiezers - zit die paarse coalitie er opnieuw aan te komen. "In Momignies zijn de liberalen en de christendemocraten het sterkst, dan pas komen de socialisten."

Zelfstandigen

Momignies is inderdaad een buitenbeentje. Het is een landbouwgemeente dicht bij het rurale Luxemburg, iets totaal anders dus dan een grootstad als Charleroi. "We hebben veel zelfstandigen, mensen die bezig zijn met handel." Ook Depret is zelfstandige. "Ik ben zo geboren en zal zo sterven", verzekert hij. "Ik sta vroeg op en werk tot 's avonds laat." Voor zijn politieke entree was de jonge Depret slager in het dorpje Macon, enkele kilometers ten noorden van zijn huidige stek. Nu houdt zijn dochter de slagerij draaiende. Ook zijn kleinzoon is er ondertussen aan de slag. Mijnheer de burgemeester probeert nog elke zaterdagmiddag zelf de klanten te bedienen in de slagerij. "Ik doe dat echt graag", zegt hij. Vaak lukt het hem echter niet.

De agenda van Albert Depret zit nogal vol. Er staan meer afspraken in dan in die van alle federale vicepremiers samen. Naast slager en burgemeester heeft hij ook nog eens 44 verschillende mandaten. Dat blijkt uit de cijfers van het Rekenhof die vorige week in het Staatsblad verschenen. Depret is zo de Franstalige koning der mandaten. Zestien van de 44 mandaten zijn betaald. "Ik ben er heel trots op", zegt hij. "En ik ben nog nooit een mandaat vergeten, hé! En ik probeer elke dag, binnen een bepaald mandaat, mijn gemeente te verdedigen. Dat is nodig, want als je zo ver van de grote steden ligt, kan je snel vergeten worden."

Van de AIESH (elektriciteitsintercommunale van Zuid-Henegouwen) over de vereniging van de slagers van Chimay tot het Huis voor toerisme en promotie van Momignies, Albert Depret is onmisbaar. Sinds 1987 is hij bovendien provincieraadslid, momenteel is hij zelfs voorzitter van de provincieraad. Zo kan hij genieten van een "geweldig voordeel, een chauffeur". "Over en weer reizen in deze provincie neemt veel tijd in beslag. Dankzij mijn chauffeur kan ik in de auto mijn vergaderingen voorbereiden en de dossiers lezen. Anders zou het echt niet lukken." Jaarlijks bolt de wagen van Depret zo'n 50.000 kilometer.

Hij krijgt wel eens kritiek omdat hij zoveel mandaten heeft, zegt hij zelf. "Maar ik zie dan dat sommige collega's wel een mandaat aanvaarden, maar niet aanwezig zijn tijdens de vergaderingen. Dat doe ik nooit. Af en toe heb ik zelfs vier vergaderingen in één dag tijd. Hoe ik dat voor mekaar krijg? Mijn geheim is organisatie. Alles staat netjes in mijn agenda en die agenda beheer ik zelf. Voor mij is het simpel: als ik een mandaat aanvaard, dan doe ik daar alles voor. Een mandaat aanvaarden en er niets voor doen, dat levert niets op. Je gemeente wordt dan gewoon niet vertegenwoordigd. De dossiers moeten op de voet gevolgd worden. Ja, dat is zwaar werk, maar het hoort zo. Alles voor de gemeente."

Boos op het systeem

Vanaf 2014 zal Depret - net als alle Waalse mandatarissen - verplicht worden om het aantal betaalde mandaten te beperken. "Ik wil toch proberen om de meeste van mijn mandaten te behouden", zegt hij. "Ik vind dat er een verschil moet worden gemaakt tussen de grote mandaten die sommigen hebben in de steden en wat wij doen op gemeentelijk vlak." Nu, hij wil geen aanval openen tegen de huidige olijfboomcoalitie van de Waalse regering, maar hij vindt sommige maatregelen toch wat vreemd.

Vraag niet aan de burgemeester van Momignies hoeveel hij precies verdient aan al zijn mandaten. Hij weet het niet. "Ik weet dat pas als ik mijn belastingaangifte bekijk. Het is iets van een 3.500 euro. Maar geld is nooit mijn drijfveer geweest."

Het werkloosheidscijfer in de kleine gemeente aan de rand van het land piekt. Tussen 18 en 20 procent heeft geen job. "Veel jongeren vinden geen werk. Naar mijn mening kunnen ze te veel geld van de staat krijgen. Als ik al die jonge mensen zie die niet werken en toch geld krijgen, vraag ik mij af hoe we in een dergelijke uitkeringsmaatschappij kunnen leven. Je hebt recht op dit en dat, maar je bent nooit verplicht om voor de gemeente te werken. Dat is een onhoudbaar systeem. Er moet iets veranderen. Mensen die werken voor mensen die niets doen, dat kan niet lang meer blijven duren." Depret raakt opgewonden als hij zijn verhaal verdedigt. Hij is boos op "het systeem". En dan stapt plots de voorzitter van het OCMW het bureau binnen.

- "Ah, kijk, daar heb je zo'n PS'er", zegt Depret lachend.

- "Tja, af en toe, dat kan", antwoordt de voorzitter.

- "Allez, iets te drinken?"