Waarom George Clooney zo onaantastbaar leuk blijft

De festivaldirecteuren van Venetië en Toronto kunnen opgelucht ademhalen. Jaarlijks is er een officieuze competitie tussen de vrijwel gelijktijdige festivals wie de beste films in wereldpremière laat gaan en de meeste sterren binnenharkt. Maar de grootste ster van allemaal kan zijn aandacht keurig verdelen. George Clooney regisseert (en speelt in) de openingsfilm van Venetië, The Ides of March. Daarna gaat de film naar Canada, waar Clooney ruim een week later de sterrenspotters ook tot dienst is bij de wereldpremière van The Descendants van Alexander Payne, waar hij ook in speelt. Iedereen blij.

Dat is precies een van zijn grote krachten: iedereen te vriend houden. Want op wat mopperkonten op internet, rechtse Amerikanen en regisseur David O. Russell na houdt iedereen van George Clooney - van vrouwen in de menopauze tot kritische journalisten. Maar hoe doet hij dat? Natuurlijk, hij is charmant, knap en slim, dat helpt. Maar van zulke mannen zijn er drommen in Hollywood. Wat heeft Clooney dat anderen niet hebben?

•Hij is

retro-cool

Clooney lijkt misschien geboren met dat grijzende haar en die rimpels, maar niets is minder waar: wie naar een aflevering van de televisieserie Facts of Life uit 1995 kijkt, ziet een man met een matje en te hoge spijkerbroek, niet iemand die herhaaldelijk tot sexiest man alive zal worden uitgeroepen. Clooney is namelijk het archetype van de man die alleen maar mooier wordt naarmate hij ouder is.

En dat soort mannen zie je niet vaak meer in de bioscoop. Andere sexy sterren - Johnny Depp, Brad Pitt - zijn volwassenen in een jongenslichaam. Maar Clooney, die doet denken aan vervlogen tijden, waarin filmsterren er altijd uitzagen alsof ze veertig waren. Clark Gable, Cary Grant. Hoeden, sigaretten, bandplooibroeken en een volwassen lach.

Clooney is retro-cool en dat buit hij uit. Niet voor niets duikt hij vooral op in films die verwijzen naar een roemrijk (televisie)verleden (Good Night and Good Luck, Confessions of a Dangerous Mind), een soort ouderwetse degelijkheid hebben (The American, Ocean's Eleven) of knipogen naar bovenstaande acteurs (O Brother Where Art Thou?, Intolerable Cruelty).

• Hij blijft een enigma

"Clark Gable was Clark Gable niet geweest in de tijd van Access Hollywood en Entertainment Tonight", zegt Clooney zelf. Hij begrijpt dat een beetje geheimzinnigheid de sleutel is tot een supersterrenstatus. Het internet mag dan vol staan met roddels en vage geruchten, maar hij praat nooit over zijn privéleven. Sterker nog: hij geeft zelden interviews. Ellen DeGeneres maakte er zelfs een missie van om hem in haar show te krijgen. Ze liet Miss America-kandidaten langs zijn kantoor paraderen en zette een val met een basketbal en T-bonesteaks, bestoven met een snufje supermodellenparfum. Het duurde toch nog ruim een jaar voordat hij bij haar op de bank zat.

Wie hem weet te vangen, krijgt een uiterst charmant, vriendelijk, intelligent gesprek, al weet Clooney exact wat hij wel en niet loslaat. Bij Joel Stein van Time kwam hij zelfs thuis eten, waarbij hij te veel wijn dronk en een brandmelder onschadelijk maakte. Het is een van de leukste interviews met Clooney die er zijn, maar zelfs Stein moet concluderen dat hij als journalist gefaald heeft. "In zeven uur was ik niet in staat om een deel van Clooney te vinden dat niet iedereen kent."

• Hij wil niet trouwen

In het boek Marrying George Clooney: Confessions of a Midlife Crisis beschrijft schrijfster Amy Ferris hoe ze - net als veel van haar instabiele vriendinnen, zo bezweert ze - 's nachts stiekem fantaseert George Clooney in een bar te ontmoeten. Hij kijkt naar haar, zij kijkt naar hem, hij kijkt weer naar haar en zij geeft hem haar nummer.

Seks komt in deze hele fantasie niet voor (wel een dochter - Dolores Claiborne Clooney -, een coma, Boy George en een veganistisch restaurant). Dat die fantasie om Clooney draait, is niet verwonderlijk. Hij is een van de weinige supersterren die je daadwerkelijk in een kroeg tegen zou kunnen komen en die ook aardig zou zijn tegen vrouwen boven een bepaalde leeftijd.

Daarbij is één ding wel zeker over Clooney: de enige manier om naast hem voor het altaar te belanden, is een bezoekje aan de Marry Clooney Experience in Madame Tussauds in Las Vegas. Na zijn eerste huwelijk met Talia Balsam bezwoer hij nooit meer te trouwen. Dus zelfs voor Italiaanse fotomodellen is hij de spil voor de perfecte fantasie: veilig en absoluut onhaalbaar.

• Hij lacht zo lief

George Clooney belachelijk maken is onmogelijk - dat heeft hij zelf dan allang gedaan. Zijn humor en zelfspot zijn legendarisch. Met zijn rijkdom en sekssymboolstatus spotte hij in de Nespresso-reclames, de vergelijking met Clark Gable haalde hij onderuit in een commercial voor Martini, zijn reputatie als 'mooie jongen' maakte hij belachelijk in O Brother Where Art Thou?. Persoonlijke vragen pareert hij met een grap, en zo wapent hij zich ook tegen kritiek. Of die nu van de rechtse journalist Bill O'Reilly komt, of van de makers van South Park. Als hij zichzelf voor het eerst googelt, samen met een Esquire-journalist, heeft hij overal een gevat antwoord op - ook op een gênante woordenwisseling met fotomodel Fabio. "Er komt een moment in die ruzie dat je denkt: stel dat ik echt neergeslagen word door Fabio. Dat is veel erger dan de pijn. Daar kom ik nooit meer van af."

Reputatiebescherming: het is de reden dat hij van het debacle Batman & Robin zelf maar een running gag heeft gemaakt. "Voordat ze me konden afmaken voor de rol, zei ik: het is een slechte film en ik ben het slechtste in de film. Alleen een idioot verdedigt een onverdedigbare positie."

• Hij maakte van oprechtheid een handelsmerk

Natuurlijk kun je Clooney best gek krijgen. Het lukte regisseur David O. Russell tijdens de opnames voor Three Kings. Toen die een figurant op de grond gooide, eindigde dat in een vechtpartij met zijn hoofdrolspeler.

"De ergste ervaring van mijn leven", noemt Clooney het voorval. En als hij zo serieus is, klinkt dat meteen oprecht. Het geldt voor zijn linkse uitspraken over politiek, voor zijn werk voor Darfoer, voor zijn regiewerk. Clooney is het type dat een excuusbrief schrijft na een ongepaste grap, zoals hij deed bij Charles Heston.

Die oprechtheid maakt hem ook geloofwaardig. Hij geeft toe niet vies te zijn (geweest) van seks, drugs en feesten, maar ontkent dat hij een seksfeestje van Berlusconi bezocht. Alleen Clooney kan zo'n gerucht zo gemakkelijk van zich afschudden.

• Want hij weet hoe het werkt

Iemand die dronken wordt met een Time-journalist en toch de touwtjes in handen houdt, is helemaal op zijn gemak in zijn supersterrenrol. Jarenlang heeft Clooney gezien hoe beroemdheid werkt - bij zijn vader, die journalist en presentator was, en bij zijn tante Rosemary Clooney, een bekende zangeres en actrice. Zelf brak hij pas door op 33-jarige leeftijd, met de tv-serie ER, dus hij had tijd genoeg om de showbizzwereld te leren kennen. Misschien is het daarom dat hij criticasters altijd een paar stappen voor is.

Als hij films regisseert, schrijft hij de regisseurs van wie hij een en ander geleend heeft nog voor de première een verontschuldigingsbrief.

Hoewel hij alleen hybride auto's heeft, weigert hij milieuorganisaties actief te ondersteunen omdat zijn privévliegtuig dan tegen hem zal werken. Ondanks zijn uitgesproken politieke voorkeuren ondersteunde hij Obama niet, omdat hij bang was voor een averechts effect. Wel zet hij zijn beroemdheid in om de aandacht op Darfoer te richten, maar hij zal de eerste zijn om te bekennen dat het geen effect heeft. Zijn rollen kiest hij met zorg, zodat hij niet in een hokje geplaatst kan worden. Maar hij vindt ook dat hij een verantwoordelijkheid heeft. "Je komt op een punt dat films gemaakt worden omdat je ja zegt. Dan moet je opletten welke films je gaat maken."

Clooney zijn is hard werken - zijn grootste kracht is dat hij het er allemaal zo makkelijk uit laat zien.