Boete én strafpunten voor wie in de fout gaat
Met een rijbewijs op punten krijgen overtreders niet alleen boetes, maar ook strafpunten. Wie te veel punten verzamelt, speelt zijn rijbewijs kwijt. 'Maar eerst hebben we een databank nodig met alle overtredingen', zegt politierechter Peter D'Hondt.
"No guts, no safety. We moeten nu door de zure appel bijten." Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) schaart zich volmondig achter het rijbewijs met punten. Dat systeem bestaat al in 21 Europese lidstaten om verkeersovertredingen te bestraffen. Vaak leggen ze andere accenten, maar het principe is hetzelfde: wie overtredingen begaat, verzamelt strafpunten. Hoe meer punten, hoe zwaarder de sanctie. "Het puntensysteem zorgt voor minder overtredingen, en dus ook minder verkeersslachtoffers", zegt Weyts.
De onderhandelaars van N-VA, CD&V, Open Vld en MR hebben nog niet gesproken over de praktische uitwerking. We kunnen ons wel baseren op de wet die in 1990 onder toenmalig verkeersminister Jean-Luc Dehaene (CVP) werd goedgekeurd. Die wet werd nooit uitgevoerd.
"Als het rijbewijs op punten er komt, zullen we toch wat aanpassingen aan die oude wet moeten maken. Mogelijk kiezen we zelfs een totaal ander systeem", zegt een onderhandelaar.
Het oude voorstel is geschoeid op Duitse leest. Wie daar zijn rijbewijs behaalt, vertrekt met nul strafpunten. Bega je een overtreding, dan gaat je puntensaldo omhoog. Hoe zwaarder de overtreding, hoe meer strafpunten. Voor een overtreding uit de zwaarste categorie krijg je drie strafpunten. Als je de maximumlimiet van acht punten overschrijdt, wordt je rijbewijs ingetrokken. Door het afleggen van een nieuw rijexamen, een psychologische test of een cursus kun je je rijbewijs opnieuw terugkrijgen.
"In België willen we ook wat vergevensgezindheid inbouwen. Daarom moet het mogelijk zijn om strafpunten kwijt te spelen, door bijvoorbeeld een cursus te volgen of gedurende een lange periode geen overtredingen te begaan", zegt een federale onderhandelaar.
Mobiliteitsorganisatie Touring pleit voor een systeem waarbij een politierechter tussenbeide komt voordat de strafpunten worden aangerekend, zoals in Groot-Brittannië. "De politierechter kan dan beslissen om eventueel minder punten af te trekken", zegt woordvoerder Danny Smagghe.
Peter D'Hondt, politierechter in Dendermonde, pleit al jaren voor het rijbewijs met punten. Hij reageert verheugd. "Een groot voordeel is dat de maatregel onmiddelijk effect heeft. Uit ervaringen in het buitenland blijkt dat bestuurders hun rijgedrag op slag aanpassen. Het aantal ongevallen daalt met 20 tot 30 procent in het eerste jaar na de invoering."
Toch ligt er volgens D'Hondt nog een groot obstakel op de weg: de kruispuntendatabank. Dat is een digitale databank waarin de gegevens over verkeersovertredingen worden gekoppeld aan de informatie van de rijbewijzen. Een vereiste voor het nieuwe systeem.
"Sinds vorig jaar beschikt justitie over zo'n kruispuntendatabank, maar die staat nog lang niet op punt", zegt de politierechter. "Het probleem is dat minnelijke schikkingen en onmiddelijke inningen niet worden opgenomen in de databank. Wie zijn verkeersboetes betaalt, zal dus ook in het nieuwe systeem nog altijd straffeloos wegkomen."